Listen to a podcast, please open Podcast Republic app. Available on Google Play Store.
Elske
Mar 24, 2021
Jun 10, 2020
Episode | Date |
---|---|
#1359 - Het einde van het Koffietijd-perk
00:19:22
Het is het einde van een tijdperk, het Koffietijd-perk, want vanochtend was de allerlaatste aflevering van Koffietijd te zien op televisie. Wat in 1994 begon als een keuvelend 'huisvrouwen-programma' eindigde als monument met cultstatus en in de tussentijd is er uren en uren aan gezellige, soms 'mutserige' en bij vlagen iconische televisie gemaakt.
Maar, zegt mediahistoricus Huub Wijfjes in deze podcast, tijden veranderen: vrouwen zitten minder thuis en lineair kijken gebeurt nauwelijks meer. Dat is lastig voor een daytime-televisieprogramma dat juist op die twee pijlers was geënt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 26, 2023 |
#1358 - Wordt Spanje de woestijn van Europa?
00:19:58
Alsof je de douche aanzet: zo hard regende het in het Zuidoosten van Spanje. Vooral de regio's Murcia, Valencia en Andalusië werden getroffen. Het zorgde voor lege straten, dichte scholen, dorpen die onbereikbaar zijn door overstroomde wegen. En die zware buien komen na maanden zonder regen.
Het water kunnen ze dus goed gebruiken, maar de grond zal het niet opnemen. Die is te droog en wordt de komende jaren alleen maar droger, legt klimaatwetenschapper van het KNMI Karin van de Wiel uit in podcast de Dag. Spanje is de hotspot van klimaatverandering: de Sahara schuift op richting het land.
En dat gaat de Vlaming Benny Vanhaelewyn merken: hij runt een Bed & Breakfast in Murcia en vertelt hoe hij en de Spanjaarden leven met het nu al extreme weer.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)
|
May 25, 2023 |
#1357 - De Russen die op Russen schieten
00:22:40
Het wit blauw rood van de Russische vlag vervangen voor wit blauw. Dat is wat een groep Russen wil die tegen Rusland strijdt. Ze brachten de oorlog thuis door de grens vanuit Oekraïne over te steken in de regio Belgorod en in vier Russische plaatsen binnen te vallen. Een symbolisch speldenprikje met grote gevolgen, vertelt NOS-redacteur Chiem Balduk in podcast de Dag. Want hoe veilig is de Russische grens nog? Daar zal het Kremlin op moeten reageren.
Met helikopters, pantservoertuigen en een groep soldaten trokken ze de grens over. Maar wie zijn die Russen die vechten tegen het eigen land? De Belgische journalist Arnaud De Decker weet wie en wat er achter het Vrijheid voor Rusland Legioen zit. Hij bezocht de groep eind vorig jaar en zag daar dat de banden met Oekraïne niet te ontkennen zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 24, 2023 |
#1356 - De ineenstorting van het imperium-Sanderink
00:23:35
Gerard Sanderink, ooit was hij de held van Twente die een indrukwekkend bedrijvenimperium opbouwde. Nu is hij vooral in opspraak, getrouwd met de ontmaskerde nep-deskundige Rian van Rijbroek en verwikkeld talloze rechtszaken en ruzies. Met desastreuze gevolgen voor de bedrijven waar hij eigenaar van is. Morgen dient misschien wel de belangrijkste rechtszaak van zijn leven en dreigt zijn zakenimperium definitief ineen te storten.
In deze podcast vertelt onderzoeksjournalist Angelique Kunst hoe zij Sanderink in de loop der jaren zag veranderen van een - in haar woorden - 'knuffeltukker' in een man die bizar gedrag vertoont. Ze schreef een boek over Sanderink, maakte de podcast In de ban van Rian en volgt de zaak al vanaf dag één.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 23, 2023 |
#1355 - Achter de schermen van de Hollywood-staking
00:21:25
'Pay your writers,' wordt er door een toespraak van de baas van Warner Bros. geroepen, een van de grootste film- en tv-producenten ter wereld. Studenten en stakende scriptschrijvers verstoorden de speech uit onvrede over de vastgelopen onderhandelingen over de salarissen en werkomstandigheden van schrijvers. En na schrijvers lijken ook acteurs zich aan te sluiten bij de massale Hollywood-staking, die alweer zijn vierde week ingaat. Zowat de hele filmindustrie kan daardoor stil komen te liggen. Nu al zijn er geen late night-shows meer, staan nieuwe Netflix, HBO en Disney-series op de helling en kunnen bioscoopfilms in de problemen komen.
In deze podcast legt journalist Anke Meijer uit wat er achter de schermen gebeurt. Zij schrijft en over tv-series voor VPRO en NRC, maakt er zelf ook de podcast 'Skip intro' over, en volgt de staking nauwgezet. Het is de schrijvers versus de streamers, zegt ze. En op de achtergrond speelt ook de opkomst van kunstmatige intelligentie mee. Wat is de menselijke hand in het schrijfproces nog waard?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 22, 2023 |
#1354 - De tijdloosheid van Indiana Jones
00:18:08
De Amerikaanse acteur Harrison Ford hield het niet droog toen hij gisteravond op het filmfestival in Cannes een ere-Gouden Palm kreeg voor zijn hele oeuvre. In zijn ruim vijftigjarige filmcarrière speelde hij verschillende iconische rollen, waaronder die van Indiana Jones. Op tachtigjarige leeftijd is Ford nu voor de laatste keer in die rol van archeoloog en avonturier gestapt, waarmee de filmserie die al sinds 1981 loopt voor hem eindigt. Het is, zo zeggen velen, het einde van een tijdperk.
In deze podcast vertelt filmjournalist en zelfverklaard Indiana Jones-fan Robbert Blokland hoe Harrison Ford met zijn tachtig jaar nog altijd een grote actieheld is. Hij bekeek de nieuwe film en voelde zich weer precies zoals hij zich voelde toen hij de allereerste Indiana Jones-film zag. Wat maakt deze films zo tijdloos?
Reageren? Mail dedag@radio.nl
|
May 19, 2023 |
#1353 - De revival van de bieb
00:20:24
Na jaren van bezuinigingen en sluitingen trekt staatssecretaris Uslu de portemonnee voor bibliotheken. Voor het eerst sinds 1987 komt er geld vanuit het Rijk: tientallen miljoenen per jaar extra. Aanstaande maandag kunnen bibliotheken plannen indienen om aanspraak te maken op het geld.
En dat geld gaat hoogstwaarschijnlijk niet in de boeken zelf zitten. Want ook al is de definitie van bieb boekenbewaarplaats. Het is in de jaren veel meer dan dat geworden, legt de enige bibliotheek hoogleraar van ons land Frank Huysmans uit in podcast de Dag. Nederland kan een voorbeeld nemen aan Finland volgens hem, waar de bieb middenin de samenleving staat. In Utrecht maken ze al plannen voor de pot geld. Bibliotheekdirecteur Deirdre Carasso ziet een grote plek voor haar bibliotheek in de toekomst.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)
|
May 18, 2023 |
#1352 - Regels maken in de AI-race
00:21:06
De grootste angst van de topman van Open AI, het bedrijf achter ChatGPT, is dat kunstmatige intelligentie de wereld flink beschadigt. Dat zei hij gisteren tijdens een ondervraging door Amerikaanse politici. Sinds de chatbot is gelanceerd, is AI niet meer weg te denken. Alle techbedrijven doen mee aan de AI-race. En de vraag die dat in de politiek oproept is: hoe zorg je ervoor dat de gevaren beteugeld worden met regels? Want steeds vaker horen we opgestapte tech-mensen hun zorgen uiten over de techniek.
Volgens techjournalist van de NOS Nando Kasteleijn willen de bedrijven zelf ook graag meer regels. Maar wat spreek je af op papier is de grote vraag. Want hoe maak je regels in een AI-race waarin die regels net zo snel weer achterhaald kunnen zijn. In deze aflevering van podcast de Dag schetst Nando de worsteling bij bedrijven en overheden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)
|
May 17, 2023 |
#1351 - De comeback van Erdogan
00:22:59
De Turkse president Erdogan heeft het bij de verkiezingen veel beter gedaan dan verwacht. Hij stond ver achter in de peilingen maar haalde zondag bijna een absolute meerderheid. Toch is er een tweede stemronde nodig en dat is bij Erdogan nooit eerder voorgekomen.
In deze podcast vertelt politiek analist Joost Lagendijk, die Erdogan al sinds zijn opkomst volgt, over de opmerkelijke comeback van de president in deze verkiezingsrace en de reden dat zoveel Turken hem trouw blijven. En hij schetst een profiel van oppositieleider en politieke laatbloeier Kiliçdaroglu, die met zijn zachtaardige voorkomen en hartjes-campagne in alles de tegenpool is van Erdogan. Kan hij het tij nog keren?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 16, 2023 |
#1350 - LIVE: waarom het lenteoffensief MOET slagen
00:21:38
Vanaf het NPO Podcast Event in TivoliVredenburg een speciale LIVE opname van podcast De Dag, inclusief live muziek van Tom Dicke, live gasten en live publiek. En voor één keer gepresenteerd door Elisabeth en Marco samen.
In deze podcast vertellen defensiespecialist Peter Wijninga en Rusland-kenner Helga Salemon over het lente-offensief van het Oekraïense leger, waar we al maanden over horen, maar dat nog altijd niet is begonnen. Of toch wel?
Wijninga zet uiteen waarom het Westen zoveel belang hecht aan dit offensief, dat volgens hem het verdere verloop van de oorlog zal bepalen. Salemon vertelt wat het offensief betekent voor de positie van Poetin, die eerder al een eigen, Russisch lenteoffensief zag mislukken en nu ook nog openlijk in de clinch ligt met het huurlingenleger Wagner.
Reageren? Mail dedag@radio.nl
|
May 15, 2023 |
#1349 - Bonus: podcast De Dag LIVE - Q&A
00:31:00
Op het NPO Podcast Event in Tivoli Vredenburg vertellen presentatoren Elisabeth Steinz en Maro Geijtenbeek over de ontstaansgeschiedenis en ontwikkeling van een van de best beluisterde podcasts van Nederland: podcast De Dag. Ook gaan ze in gesprek met correspondenten Sjoerd den Daas en Frank Renout over waarom zij het zo leuk vinden om te gast te zijn in De Dag en, tot slot, zijn er vragen van luisteraars.
Tijdens het event is ook een live aflevering van De Dag opgenomen, inclusief live muziek van Tom Dicke, gasten en voice overs. Die is morgen te beluisteren!
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 14, 2023 |
#1348 - Wie, wat, waarom, Weski
00:23:59
Vanwege de arrestatie en voorlopige schorsing van advocaat Inez Weski, heeft haar cliënt Ridouan Taghi besloten dat hij voorlopig zijn eigen verdediging gaat voeren in het omvangrijke liquidatieproces Marengo. Hij wil wel worden bijgestaan en is op zoek naar een advocaat. Maandag gaat het megaproces verder zonder Weski, die nog altijd vastzit. Ze zou berichten van Taghi naar de buitenwereld hebben doorgespeeld en wordt daarom verdacht van deelname aan een criminele organisatie die gericht is op de internationale drugshandel en witwassen.
In deze podcast probeert justitieredacteur Remco Andringa een profiel te schetsen van een van de bekendste advocaten van ons land over wie eigenlijk maar weinig bekend is, behalve dan dat ze een hele reeks aan grote, complexe en geruchtmakende zaken op haar naam heeft staan. Heeft ze met Taghi haar hand overspeeld, hoe heeft het allemaal zover kunnen komen en welke impact heeft haar arrestatie op het Marengo-proces?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 12, 2023 |
#1347 - The city that never ends
00:22:45
In 2100 is de wereldbevolking gegroeid van 8 miljard nu naar 10 miljard, volgens de VN. Een groot deel van de groei komt uit Afrika: in dat jaar woont 4 op de 10 mensen in een Afrikaans land. En wereldwijd woont in 2100 85% van de mensen in een stad. Het gaat leiden tot megasteden en megasteden die niet meer lijken op te houden: megalopolissen.
Het zijn allemaal duizelingwekkende statistieken die Eelco Bosch van Rosenthal van Nieuwsuur opsomt in de nieuwe serie De Wereld in 2100 (https://www.npostart.nl/de-wereld-in-2100-nieuwsuur/VPWON_1351745) op NPO Start. In podcast de Dag vertelt hij over hoe die megasteden van de toekomst eruit gaat zien. Hij bezocht Dar es Salaam in Tanzania. Die stad wordt één van de grootste ter wereld. Eelco zag hoe ze daar worstelen met de groei. En wat betekent die groei van Afrika voor de machtsverhoudingen in de hele wereld in 2100?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl)
|
May 11, 2023 |
#1346 - El Niño is back
00:21:26
Bereid je voor op een El Niño: de kans dat het weerfenomeen na een paar jaar afwezigheid dit jaar weer opduikt is groot. De aarde warmt dan tijdelijk extra op, met flinke regenval en hevige droogtes tot gevolg. En de piek ligt rond de kerst, vandaar de naam El Niño. Het betekent klein kindje, verwijzend naar het kerstkind.
Peter Siegmund is meteoroloog bij het KNMI en vertelt dat deze extra warmte bovenop de al warmer wordende wereld door klimaatverandering komt. Hij schetst de werking, de gevolgen en de wetenschappelijke basis achter El Niño in een tijd waarin wetenschap onder druk staat.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl (mailto:dedag@radio1.nl).
|
May 10, 2023 |
#1345 - Kromme tenen troef bij Songfestival
00:20:57
Twee onervaren zangers op een draaiende schijf voor een volle zaal én miljoenen tv-kijkers een kwetsbaar lied laten zingen; dat lijkt vragen om problemen. Zeker na twee eerdere vals gezongen optredens en daardoor oplopende zenuwen. Maar Mia en Dion hebben hard gewerkt, de toonhoogte van hun lied is aangepast en zelf zeggen ze dat ze er vertrouwen in hebben dat ze vanavond de finale van het Eurovisie Songfestival kunnen halen.
Als het in het ergste geval toch mis gaat, dan past dat eigenlijk ook wel in een Eurovisie-traditie, zegt Eurovisie-fanaat en journalist Lammert de Bruin in podcast De Dag. Niet gehaalde tonen en kromme tenen horen er een beetje bij. Hij loopt optredens uit het verleden langs, uit binnen- en buitenland, die turbulent verliepen of tot tumult leidden. Om maar te zeggen: hoe erg is het nou helemaal als het fout gaat?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 09, 2023 |
#1344 - Charles en Camilla, de nabeschouwing
00:19:40
Na de pracht, de praal, de protesten ook, de iconische foto's, de grappige 'memes', de talloze analyses op radio, tv en in de kranten, de duizenden 'street parties' met bijna evenzovele 'coronation quiches' (uitgeroepen tot nationale feest-eten), na de kroningsconcerten én na vandaag nog voor het hele land een vrije dag, blijft over: een nieuw gekroonde koning en koningin van Groot-Brittannië. Koning Charles heeft er lang op moeten wachten, en dat er ooit een Koningin Camilla zou zijn, is lang voor onmogelijk gehouden.
In deze podcast blikt correspondent Fleur Launspach terug op een - hoe je het ook wendt of keert - historisch weekend. En ze vraagt zich ook af: hoe verbind je de historie - die volgens critici middeleeuws aandoet - met de toekomst? Wat kunnen we, met andere woorden, van het nieuwe koningspaar verwachten?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 08, 2023 |
#1343 - Erdogan: de naschok - aflevering 5
00:34:11
Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. Maandag zijn we er weer. Voor nu geven we nog één keer ruimte aan de speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om.
In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 5: Erdogans eindspel?
|
May 05, 2023 |
#1342 - Erdogan: de naschok - aflevering 4
00:31:36
Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om.
In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 4: Atatürk, Erdogan's grootste rivaal?
|
May 04, 2023 |
#1341 - Erdogan: de naschok - aflevering 3
00:31:15
Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om.
In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 3: van hervormer tot autocraat.
|
May 03, 2023 |
#1340 - Erdogan: de naschok - aflevering 2
00:29:08
Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om.
In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 2: hoe Erdogan aan de macht kwam.
|
May 02, 2023 |
#1339 - Erdogan: de naschok - aflevering 1
00:30:49
Deze hele meivakantieweek geen normale afleveringen van de Dag. We geven ruimte aan een speciale vijfdelige serie die correspondent Mitra Nazar in Turkije maakte. Dit jaar beloofde al een krankzinnig jaar te worden voor het land, de Turkse republiek bestaat 100 jaar en er zijn verkiezingen op 14 mei. Maar begin februari veranderde alles na de verwoestende aardbeving; één van de grootste in honderd jaar. Bijna 50.000 mensen komen om.
In de serie Erdogan: de naschok trekt Mitra het land vol rouw, angst en onzekerheid door en vraagt zich af: wat betekent dit voor Erdogan in de verkiezingen. Dit is aflevering 1: waar is de staat?
|
May 01, 2023 |
#1338 - Leven met het SS-verleden van papa
00:27:42
Oorlog laat diepe sporen na, die generatie op generatie nog voelbaar zijn. In aanloop naar 4 en 5 mei komen komende week weer vele verhalen naar boven, met "leven met oorlog" als thema dit herdenkingsjaar. Hoe ga je om met het oorlogsverleden van je vader? Of opa? En hoe is dat als dat oorlogsverleden 'fout' is.
Peter Kistemaker en Jeroen Otten vertellen erover in podcast de Dag. Hun vader en opa waren allebei lid van de Waffen-SS. Ze streden aan Duitse kant. Onder andere hun verhalen zijn opgetekend in het boek "Vader zat bij de SS", van Rick Blom. In deze aflevering hoor je de oorlogshistorie uit hun families en hoe die verhalen doorwerkten in hun eigen levens, als zoon en kleinzoon.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Apr 28, 2023 |
#1337 - Een kijkje achter de koninklijke kamerschermen
00:27:59
Koning Willem-Alexander zit 10 jaar op de troon, komende zondag. Koningsdag vandaag heeft dus een tinnen tintje: het is een jubileum. Meningen genoeg over hoe hij het deed de afgelopen jaren. En die meningen vormen we door wat we van de Koning zien. De Koninklijk Huis verslaggevers spelen daar een belangrijke rol in. Wat is er in die jaren, na het koningschap van zijn moeder Beatrix, veranderd in de relatie tussen het koningshuis en de pers?
De Koning probeerde de banden met de pers jaren geleden aan te halen, vertelt oud-Koninklijk-Huis-verslaggever Marieke de Vries in podcast de Dag. Zij is nu correspondent in Amerika. Het was een breuk met hoe haar ervaringen met Koningin Beatrix waren. Toch is de vraag of we nu meer zien en horen, zegt Koninklijk-Huis-verslaggever Jozephine Trehy. Door social media lijkt er meer openheid, maar tegelijkertijd is de controle over welk beeld van de Oranjes naar buiten komt groter dan ooit.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Apr 27, 2023 |
#1336 - Biden: bejaard en de beste?
00:23:59
"Het is legitiem dat mensen vragen stellen over mijn leeftijd. Het enige wat ik kan zeggen is: let maar op!", aldus Joe Biden van 80. De president doet opnieuw een gooi naar het Witte Huis. Biden heeft zich officieel verkiesbaar gesteld voor de verkiezingen van 2024 in een flitsend campagnefilmpje. En daarmee kan de oudste president van Amerika z'n eigen record verbreken: dat van de oudste president van Amerika.
Het roept de vraag op: was er niemand anders? Amerikadeskundige Victor Vlam legt in podcast de Dag uit hoe de democraten eigenlijk alleen maar bij Biden uit kunnen komen. En in het andere kamp, de Republikeinen, lijkt het erop dat het Trump wordt. Grote kans dus dat de presidentsverkiezing van 2024 een herhaling wordt van 2020. Wat zegt dat over de Amerikaanse politiek?
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Apr 26, 2023 |
#1335 - Op de vlucht uit Sudan
00:21:37
Honderden diplomaten en hun gezinnen en expats zijn de afgelopen dagen geëvacueerd uit Sudan. In deze podcast het persoonlijke vluchtverhaal van Cees Hack. Afgelopen zondag heeft hij hals over kop het land verlaten. Ondertussen willen ook Sudanezen weg uit de hoofdstad Khartoem. Zij vluchten naar de buurlanden. In Zuid-Sudan werkt Peter van der Auweraert voor de VN. Hij houdt zich bezig met de opvang daar.
|
Apr 25, 2023 |
#1334 - De Noordzee als energiecentrale
00:23:17
Er komt een nieuwe stroomkabel tussen Nederland, windparken op zee en het Verenigd Koninkrijk. Een nieuwe stap in de energiecentrale die de Noordzee heet. Vandaag praten Noordzeelanden op een top over verdergaande samenwerking om afscheid te nemen van fossiel en wind van de Noordzee te omarmen. Razendsnel verrijst de ene windmolen na de ander. De windturbines zijn de spil in de Nederlandse energietransitie: al over 7 jaar moet driekwart van de stroom van de Noordzee komen.
Volgens de voorzitter van de branchevereniging van Windenergiebedrijven NWEA, Jan Vos, loopt Nederland voorop. Hij vertelt in podcast de Dag hoe dat komt en reageert ook op de zorgen over de veiligheid van de infrastructuur op zee na de verhalen over Russische spionage. En wat verandert er voor ons als consument als de stroom uit het stopcontact niet meer uit een gascentrale komt, maar van zo'n windmolen op zee? Dat vertelt hoogleraar Energie-economie aan de Rijksuniversiteit Groningen Machiel Mulder.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Apr 24, 2023 |
#1333 - Hoe Ruud Sondag puinruimt op Schiphol
00:19:54
De nieuwe Schiphol-baas Ruud Sondag heeft er alle vertrouwen in dat de luchthaven de verwachte drukte deze meivakantie aankan. Dat zal blijken, maar hoe dan ook zal het al snel beter gaan dan vorig jaar, toen in het eerste weekend van de meivakantie een ongekende chaos ontstond. Er volgde een veelbewogen jaar voor Schiphol, waarbij oud-topman Dick Benschop het veld moest ruimen en zijn opvolger werd aangetrokken om puin te ruimen.
Ruud Sondag is in alles anders dan Dick Benschop, vertelt NH-luchtvaartverslaggever Doron Sajet in deze podcast: in voorkomen, in leiderschapsstijl en vooral in visie. Krimp, het weren van private jets, geen nachtvluchten meer - de één noemt Sondags aanpak verfrissend, de ander het werk van een cowboy, want veel tijd voor overleg en ruggespraak neemt hij niet.
Wie is Ruud Sondag, wat wil hij met Schiphol, en wat merken de medewerkers op de luchthaven daar nu al van?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 21, 2023 |
#1332 - Zo sluw als een Fox (News)
00:26:37
Fox News en stemcomputerfabrikant Dominion schikten op het laatste moment in een lasterzaak die Dominion had aangespannen. En daar is een bedrag van honderden miljoenen dollars mee gemoeid. Dominion klaagde de best bekeken kabel nieuwszender van Amerika aan omdat ze maar verhalen bleven uitzenden over stemfraude na de presidentsverkiezingen van 2020, terwijl daar geen bewijs voor is.
Amerikakenner Raymond Mens schreef een boek over de mediaoorlog die het land verscheurt: Nieuws als Wapen. Hij gaat in podcast de Dag alle details van de zaak af. Daaruit ontstaat een beeld van een zender die zich schikt naar de wens van de kijker en de wens van Donald Trump. Wat blijft er dan over van onafhankelijke verslaggeving voor de Amerikanen die naar de tv kijken?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 20, 2023 |
#1331 - Allemaal een Chinese auto?
00:23:43
De EU en Nederland presenteren allerlei plannen waardoor we schoner moeten gaan autorijden. Aan de pomp ga je meer betalen, duurdere prijzen in de catalogus als je een benzine of dieselauto wil kopen en uiteindelijk moeten auto's op fossiele brandstoffen uit de showroom verdwijnen. Zo hopen ze dat er meer gas komt op de transitie naar elektrische auto's. En zeg je elektrisch, dan zeg je China. Allerlei nieuwe merken proberen het in Europa te gaan maken, zoals BYD, Nio of MG. In de stad Shanghai worden nu de nieuwste wagens getoond op de autoshow.
Er zijn nog verschillen met een Duitse of Franse bolide, maar de Chinese stekkerauto is in de afgelopen jaren voor sommige merken een geduchte concurrent geworden, vertelt AutoWeek-journalist Roy Kleijwegt in podcast de Dag. Europese autofabrikanten blijven achter bij het tempo van de Chinezen. En in deze tijd waarin de afhankelijkheid van China onderwerp van gesprek is, is het binnenrijden van de Chinese wagens in het Nederlandse wagenpark niet zonder risico volgens industrieel ecoloog aan de Universiteit Leiden René Kleijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 19, 2023 |
#1330 - De giftige erfenis van dictator al-Bashir in Sudan
00:22:47
Pantservoertuigen in de straten, tienduizenden manschappen, gevechtsvliegtuigen die bombardementen uitvoeren. Het is oorlog in Sudan en miljoenen burgers kunnen geen kant op. Sudan is een land zo groot en zo complex, zegt correspondent Koert Lindijer in deze podcast, dat besturen er altijd moeilijk is geweest. Hij kent Sudan goed en schetst de historische context van het huidige conflict, dat volgens hem een giftige erfenis is van oud-dictator Omar al-Bashir. Het Internationaal Strafhof in Den Haag wil Bashir berechten voor genocide in de regio Darfur en het zijn zijn strijdmakkers van weleer, die nu in gevecht zijn. En om het nog extra complex te maken: zij worden geholpen door de Russische Wagner-groep.
Die ingewikkelde belangenstrijd zal burgers een zorg wezen, vertelt Afrika-correspondent Elles van Gelder, want zij zitten totaal onvoorbereid thuis en vrezen voor hun leven. Elles laat telefoongesprekken horen met Sudanese burgers, die radeloos en murw geslagen zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 18, 2023 |
#1329 - Hoe rechts-extremisme mainstream wordt
00:24:25
Haatreacties uit rechts-extremistische hoek, we zagen ze dit weekend bij een demonstratie tegen een voorleesmiddag van dragqueens en vorige week waren er ook fysieke aanvallen op de LHBTI-gemeenschap. Ook haat richting andere groepen neemt toe. Vandaag blijkt uit onderzoek van NOS Stories dat het bereik van extreemrechtse groepen onder jongeren steeds groter wordt en ook de AIVD waarschuwt in een nieuw rapport voor extremisme dat zich in Nederland wijder verbreidt. Dat is niet voor het eerst. Al een paar jaar dringt het besef door dat dit een urgent probleem is.
Redacteur Joost Schellevis van NOS Stories deed onderzoek in tientallen rechts-extremistische online kanalen en vertelt in deze podcast hoe jongeren vaak via grappige plaatjes en 'memes' in die kanalen terechtkomen en wat ze daar dan te zien en horen krijgen. Jongeren die er gevoelig voor zijn belanden al snel in een fuik, zegt hij, en twee van hen doen - anoniem - hun verhaal.
Terrorisme-expert Jelle van Buuren doet aan de Universiteit Leiden onderzoek naar de aanpak van radicalisering. Hij maakt zich er zorgen over dat rechts-extreem gedachtengoed steeds meer 'mainstream' wordt en vertelt hoe je dit het beste tegen kunt gaan. Het begint, zegt hij, met praten. Niet in de media, maar thuis aan tafel of op school.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 17, 2023 |
#1328 - Wat we nu weten over het Pentagon-lek
00:22:37
Een doorbraak gisteravond, na een nachtmerrie-week voor de Amerikaanse inlichtingendiensten: een 21-jarige man die op een legerbasis werkte is opgepakt op verdenking van het publiceren van staatsgeheimen over de oorlog in Oekraïne. Afgelopen week kwamen er iedere dag onthullingen uit de gelekte Pentagon-papieren, variërend van Westerse troepen die in Oekraïne op de grond actief zouden zijn (onder wie naar verluid ook een Nederlander), tot berichten over munitie die opraakt en details over het Oekraïense voorjaarsoffensief.
In deze podcast zet oud-commandant der landstrijdkrachten Mart de Kruif op een rij wat we nu weten over het Pentagon-lek. Hij heeft de documenten tot in detail uitgeplozen en vindt veel van wat hij leest ongeloofwaardig. Is dit lek wel zo onbedoeld als het lijkt?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
Oproep: Op 14 mei maakt het team van De Dag op het NPO Podcast Event in TivoliVredenburg in Utrecht voor één keer een LIVE aflevering van podcast De Dag. Wil je daar bij zijn? Tickets zijn te koop via podcastevent.npo.nl.
|
Apr 14, 2023 |
#1327 - Geweld is nooit ver weg in Noord-Ierland
00:23:45
De Amerikaanse president Joe Biden bezoekt Noord-Ierland en Ierland om stil te staan bij het 25-jarig jubileum van het Goede Vrijdagakkoord. Daarmee kwam er vrede na een bloedige gewelddadige strijd, de Troubles. Rond het bezoek van Biden is gewaarschuwd voor nieuw geweld.
Geweld is nooit ver weg in Noord-Ierland, weet correspondent Arjen van der Horst. Hij zag het land de afgelopen 20 jaar veranderen, maar weet maar al te goed hoe klein de vonkjes hoeven te zijn voor geweld weer opkomt. De waarschuwingen voor de New IRA van de laatste tijd zijn daar een voorbeeld van. Hij vertelt in podcast de Dag hoe Noord-Ieren daar zelf naar kijken, 25 jaar na de handtekeningen onder dat akkoord.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 13, 2023 |
#1326 - Een antwoord op homohaat
00:22:05
Van homofobe spreekkoren tot klappen voor de deur van een homokroeg. Volgens belangenorganisatie COC is er een opleving van anti-homogeweld. Hatelijke woorden leiden steeds vaker tot daden. Het COC roept na de reeks incidenten van afgelopen weekend op om zaterdag de regenboogvlag te hijsen.
De tendens van nu doet Looi van Kessel denken aan de jaren '70. Hij is docent gender- en seksualiteitsstudies aan de Universiteit Leiden. In die jaren kwam de anti-homo-lobby sterk op in de VS en die werd uiteindelijk succesvol weggedrukt. In podcast de Dag vertelt van Kessel hoe activisme een antwoord zou kunnen zijn op de anti homo geluiden nu.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 12, 2023 |
#1325 - De vriendschap van 'Monsieur Europe' Macron
00:22:01
Net terug van een staatsbezoek in China, is de Franse president Macon doorgereisd naar Nederland voor het volgende staatsbezoek. Hij kan hier rekenen op een warm welkom, want de banden tussen Frankrijk en Nederland zijn de laatste jaren sterk verbeterd. Dat heeft deels met de persoonlijke band tussen Macron en premier Rutte te maken, maar er speelt meer, vertelt Frankrijk-correspondent Frank Renout in deze podcast.
Macron profileert zich als 'monsieur Europe' met een duidelijke visie over de toekomst van de EU en vindt daarin in Nederland een medestander, vooral als gevolg van de geopolitieke verschuivingen van de afgelopen jaren. Frankrijk en Nederland houden zich in feite noodgedwongen aan elkaar vast, zegt Frank. Rutte en Macron zijn daarnaast ook gelijkgestemden die in eigen land met vergelijkbare problemen, onvrede en protesten te maken hebben.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 11, 2023 |
#1324 - 'The bright side' van Goede Vrijdag
00:24:03
Het is misschien wel de vrolijkste meezinger aller tijden: het eindlied van Monty Python's Life of Brian - de film waarin de onbekende jood Brian, door een misverstand wordt aangezien voor de Messias en eindigt aan het kruis. Hij probeert er daar samen met de andere gekruisigden maar het positieve van in te zien en zingt 'always look at the bright side of life.' De film is een persiflage op het leven en de kruisiging van Jezus, het paasverhaal waar deze dagen bij stilgestaan wordt. En juist dit weekend keert The life of Brian voor even terug in de bioscoop, in het VK en ook in Nederland.
In deze podcast brengen cabaretier Ronald Snijders en filmkenner Dan Hassler-Forest een ode aan The Life of Brian en ook aan het overige werk van Monty Python, dat volgens hen door het sterk anti-autoritaire en absurde karakter relevant en het bekijken waard blijft. Of de humor met de ogen van nu nog houdbaar is? Deze twee liefhebbers vinden van wel, en leggen aan de hand van hun favoriete fragmenten uit waarom.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 07, 2023 |
#1323 - Een onbestuurbaar kabinet besturen
00:22:27
Het kabinet Rutte IV is er nog na het debat van gisteren, constateerde premier Rutte nuchter. Maar wat is er van over na het urenlange debat? Het CDA wil heronderhandelen over de stikstofplannen. En tegelijkertijd gaat het kabinet de stikstofplannen versnellen. En die twee dingen samen kon de oppositie in de Tweede Kamer niet rijmen. 59 Kamerleden steunden een motie van wantrouwen, 76 niet.
Volgens Janka Stoker koopt premier Rutte tijd. Stoker is hoogleraar Leiderschap aan de Rijksuniversiteit Groningen. We spraken haar ook in podcast de Dag na dat beruchte 1 april debat over functie elders voor Pieter Omtzigt. Wat is er sindsdien veranderd voor premier Rutte? En wat kan hij nog doen om het onbestuurbare weer bestuurbaar te maken? Of is Rutte IV dat station al voorbij?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 06, 2023 |
#1322 - Luisteren naar frontstaat Polen
00:22:34
De Oekraïense president Zelensky bezoekt z'n Poolse collega Duda. Voor het eerst maakt hij een diplomatieke reis over de grens samen met z'n vrouw. Het is een duidelijk signaal naar buurland Polen. Zelensky bedankt hen voor de steun.
Polen is één van de belangrijkste bondgenoten van Oekraïne in de oorlog. Beide landen kennen de dreiging vanuit het oosten en zien het westen nu meebewegen. Polen wordt na jaren van neerkijken en negeren nu gerespecteerd, stelt cultuurhistoricus aan de Erasmus Universiteit Iwona Gusc in podcast de Dag. Wat betekent dat voor de toekomst van Europa?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 05, 2023 |
#1321 - Het wankelende wachten van Rutte IV
00:23:07
Na het crisisoverleg van vorige week en het volgens velen onbegrijpelijke coalitieakkoord van vrijdagavond, wacht het kabinet Rutte-IV een loodzwaar debat. Een debat dat - zo is vanmiddag op het allerlaatste moment bekend gemaakt - uitgesteld is tot morgen, omdat premier Rutte iets verkeerds heeft gegeten. Maar de regeringspartijen zullen dan morgen een compromis moeten verdedigen dat onhoudbaar lijkt. Ze spraken af dat ze voorlopig doorgaan met regeren, maar dat het CDA waarschijnlijk tegen de zomer wil heronderhandelen over stikstofdoelen, waar D66 juist niet aan wil tornen. Een uitgestelde kabinetscrisis, wordt het al genoemd, of de val van het kabinet in slow motion.
In deze podcast een poging van NOS-verslaggevers Ewoud Kieviet en Thomas Spekschoor om zowel dit broze coalitie-akkoord als het Landbouwakkoord uit te leggen. Want het CDA heeft gezegd op dát akkoord te wachten, voordat de partij het regeerakkoord openbreekt. Maar, vertelt Thomas Spekschoor, veel boeren wachten nu juist op wat er in Den Haag gebeurt en zo lijkt er een situatie te ontstaan waarin iedereen op de ander wacht en de spanningen alleen maar verder oplopen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 04, 2023 |
#1320 - Hoe Trumps 'mugshot' campagne-goud kan worden
00:22:25
Arrestatie, politiefoto en vingerafdrukken; voormalig president Donald Trump moet er allemaal aan geloven als hij zich morgen meldt bij de rechtbank in New York. Een historisch moment, want het is voor het eerst dat een oud-president vervolgd wordt voor een misdrijf. En het is ook een ultiem pr-moment voor een man die weet dat er niet zoiets bestaat als slechte publiciteit. 'Any publicity' is tenslotte 'good publicity'.
In deze podcast schetst Amerika-deskundige Victor Vlam hoe Trumps vervolging, en ook de reeks andere gerechtelijke onderzoeken die naar hem lopen, de oud-president kunnen helpen. Even leek Trump binnen zijn eigen partij uit de gratie, vertelt Vlam, maar afgelopen weekend zag je de rijen zich toch weer rondom hem sluiten en in de peilingen is hij alweer de populairste Republikeinse presidentskandidaat voor 2024.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 03, 2023 |
#1319 - De stilte rondom burgerdoden in de oorlog tegen IS
00:21:42
Nederland gaat als eerste land van de internationale coalitie bekend maken waar en wanneer er bombardementen zijn uitgevoerd tijdens de oorlog tegen IS in Irak en Syrië. Zo kan er beter uitgezocht worden hoeveel onschuldige doden daarbij zijn gevallen. Dat gebeurt, nu voor de derde keer boven water is gekomen dat er bij Nederlandse luchtaanvallen burgerdoden zijn gevallen. En dit is opnieuw een onthulling die er zonder het werk van journalisten nooit was gekomen. Waarom zoekt het ministerie van Defensie dat zelf niet uit?
In deze podcast hoor je twee van de onderzoeksjournalisten die aan dit dossier werkten: Ben Meindertsma en Zainab Hammoud van NOS en Nieuwsuur. Zainab reisde naar Irak en ging van deur tot deur op zoek naar informatie. Ben verdiepte zich in de vraag hoe het eigenlijk kan dat we zo weinig weten over de gevolgen van de Westerse militaire inzet in Irak en Syrië. We kennen het succesverhaal, namelijk dat IS werd verslagen, maar wat was de keerzijde van deze luchtoorlog? En waarom horen we daar zo weinig over?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 31, 2023 |
#1318 - De Oscars van de games
00:22:03
Een glimmend podium, galakleding en beeldjes die worden uitgereikt. Vanavond worden de BAFTA Games Awards voor de 19e keer verdeeld. Het zijn de meest prestigieuze prijzen onder computerspellen en heeft alles weg van die andere BAFTA's over film. De prijzen worden niet voor niets de Oscars van de games genoemd.
René Glas, gamewetenschapper aan de Universiteit Utrecht, gaat in podcast de Dag door de lange lijst genomineerden om te zien waar de game-industrie nu staat. Van grote fantasiewerelden tot simpele kaartspellen. En van soloprojecten tot producties waar honderden mensen aan werken. De BAFTA's laten volgens René zien hoe divers de game-wereld is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl. En meer informatie over het NPO Luister Podcast hier (https://podcastevent.npo.nl/programma/de-dag-live-nos)
|
Mar 30, 2023 |
#1317 - Ahmed Marcouch: de sheriff van Arnhem
00:22:44
Vijf en een half jaar geleden moest ie nog wennen aan z'n nieuwe stad, maar inmiddels hoort Ahmed Marcouch bij Arnhem. Z'n eerste termijn als burgemeester zit er al bijna op en vanavond wordt hij, naar alle waarschijnlijkheid, opnieuw voor 6 jaar benoemd voor het hoogste ambt van de stad aan de Rijn. Wat heeft Marcouch betekend voor Arnhem? Dat vertelt journalist voor Omroep Gelderland Huibert Veth in podcast de Dag. De stad doet er iets meer toe volgens hem.
Ooit kwam Ahmed Marcouch als ongeschoold jongetje van 10 vanuit Marokko naar Nederland. Hij werkte zichzelf op van agent, tot kamerlid, tot nu alom geliefde burgemeester van Arnhem. Zijn doorzettingsvermogen kenmerkt Marcouch, volgens oud politica voor de PvdA in Amsterdam Fatima Elatik. Ze wordt gezien als politieke moeder van Marcouch.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 29, 2023 |
#1316 - Een lesje Europese stikstofregels
00:23:05
Hoe moet het kabinet verder na de verkiezingsoverwinning van BBB? Moet het coalitieakkoord worden opengebroken en de stikstofplannen op de schop? Vanavond overlegt de top van het kabinet daarover in het Torentje. De kiezer heeft een signaal gegeven en doorgaan alsof er niets is gebeurd kan niet, zo luidt het. En dus wordt er opnieuw gekeken óf en wát er mogelijk is op het gebied van het stikstofbeleid. Maar kan dat beleid wel anders, of lopen we dan tegen Europese regels aan?
In deze podcast een lesje Europese stikstofregels van Eurocommissaris Frans Timmermans, met wie Europa-correspondent Ardy Stemerding sprak. Timmermans wil daarover ook in gesprek gaan met Caroline van der Plas van de BBB, die zegt dat de regels uit Brussel niet altijd even duidelijk zijn en op sommige vlakken ruimte bieden. Hoe hard de Europese afspraken zijn en welke juridische ruimte er nog voor interpretatie is, vertelt Esther Wijnen. Zij is advocaat op het gebied van milieu- en natuurbeschermingsrecht.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 28, 2023 |
#1315 - Hoe besmeurde Ralph Hamers de bankensector moet redden
00:22:38
Na de val van de Zwitserse bank Credit Suisse en de gedwongen overname door UBS, zijn de zorgen in de Europese bankensector niet voorbij. Gespannen wordt er naar de effectenbeurzen gekeken en critici vrezen dat met de samenvoeging van Credit Suisse en UBS een monster wordt gecreëerd: namelijk 1 van de grootste systeembanken van Europa die straks niet alleen too 'big to fail' is, maar ook 'too big to save'.
De man op wiens schouders deze precaire operatie rust is de Nederlandse voormalig ING-topman Ralph Hamers. Hij vertrok naar Zwitserland na witwas-affaires en ophef over zijn salaris bij ING en hij wordt als eerste ex-topman van een Nederlandse bank mogelijk strafrechtelijk vervolgd. Een zaak die hem nu als UBS-baas in de problemen kan brengen. Is hij wel geschikt om het vertrouwen in het Zwitserse (en daarmee ook breder: het Europese) bankwezen te herstellen?
In deze podcast vertelt Jeroen van Wensen, financieel journalist bij Elsevier Weekblad, over de opmerkelijke wendingen in de carrière van Ralph Hamers. Hoe kwam een man die ooit door een satirisch programma werd uitgeroepen tot 'lul van de week' op deze cruciale positie terecht en hoe kwetsbaar maakt zijn verleden hem in zijn nieuwe rol?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 27, 2023 |
#1314 - De comeback van Ronald Koeman
00:22:37
Hij had zich, met vijf zieke en twee geblesseerde spelers, zijn rentree als bondscoach van het Nederlands elftal waarschijnlijk anders voorgesteld, maar Ronald Koeman is terug en kip-kerrie-drama's of niet: vanavond speelt zijn ploeg de eerste EK-kwalificatiewedstrijd.
Koeman stond van 2018 tot 2020 ook al eens aan het roer van Oranje, maar verliet toen het schip om trainer te worden bij FC Barcelona. Dat was een droom die hij niet wilde laten lopen. het eindigde in een nachtmerrie. Maar nu is hij dus weer terug bij het Nederlands elftal, samen met zijn broer Erwin als assistent trainer. Hebben de broertjes Koeman, die in 1988 samen het EK wonnen, het in zich om dat kunstje ook als trainers te herhalen?
In deze podcast hoor je daarover NOS-voetbalcommentator Arman Avsaroglu en Hans Nijland, oud-directeur van FC Groningen en goede bekende van de broers Koeman.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 24, 2023 |
#1313 - De middelvinger van Macron
00:22:13
Voor de negende keer in een paar maanden tijd gaan Fransen massaal de straat op tegen de pensioenplannen van de regering. In die plannen gaat de pensioenleeftijd 2 jaar omhoog. President Macron probeerde het volk gister weer achter zich te krijgen door te vragen om een inspanning voor de toekomst van het land. Maar een groot deel van het Franse volk ziet die toekomst anders voor zich.
Wat doet de Fransen zo'n pijn in de pensioenplannen? De in Nederland geboren Patricia Chagnon vertelt erover in podcast de Dag. Ze is nu Française en politicus voor de partij Rassemblement National. En Frankrijkkenner Niek Pas, van de Universiteit van Amsterdam, ziet het beetje steun dat Macron nog had afbrokkelen. De manier waarop de pensioenplannen zijn doorgevoerd zorgt voor een stapeling aan boosheid.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 23, 2023 |
#1312 - Nog geen D-day bij D66
00:22:51
De tegenstellingen binnen de coalitie tekenen zich dezer dagen duidelijk uit. Waar het CDA een crisisberaad inlaste na de verkiezingszege van BBB, blijft het bij D66 rustig. De zichtbare moeite die CDA'ers met de gemaakte stikstofafspraken hebben is niet te bespeuren bij D66'ers. Zij staan vierkant achter de plannen.
Politiek verslaggever Lars Geerts vertelt in podcast de Dag dat D66 de kat uit de boom kijkt. Ze benadrukken dat de coalitie afspraken heeft gemaakt. Maar kunnen ze dat volhouden? En hoeveel pijn staat de partij mogelijk nog te wachten?
Meer weten over de positie van het CDA? Luister de aflevering van gisteren hier (https://www.nporadio1.nl/nieuws/podcast/2d8b4dda-d108-4f8e-83de-dc6bd0697357/podcast-de-dag-c-day-bij-het-cda-alweer) terug.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 22, 2023 |
#1311 - C-day bij het CDA, alwéér
00:22:53
Naar buiten toe wil het CDA er geen misverstand over laten bestaan: Wopke Hoekstra blijft partijleider, ook na opnieuw dramatisch verlopen verkiezingen. Toch is het vandaag C-day: crisisdag bij het CDA. De zoveelste, want de neergang van de partij is al dertig jaar gaande en die gaat gepaard met een reeks aan crisismomenten, zegt politicoloog en hoogleraar aan de Rijksuniversiteit Groningen Gerrit Voerman in deze podcast.
Voerman schetst hoe (en waarom) de partij zich van crisis naar crisis sleept en zichzelf telkens weer die vraag moet stellen: hoe nu verder? Politiek verslaggever van de NOS Roel Bolsius verwacht niet dat het antwoord op die vraag na de crisisdag van vandaag zal komen. De partij lijkt in een existentiële crisis te verkeren en zelf ook niet goed te weten hoe zich uit de spagaat tussen Den Haag en provinciale achterban te manoeuvreren.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 21, 2023 |
#1310 - Een 'ultiem' klimaatrapport in BBB-tijden
00:20:36
Het was een monsterklus: om alle nieuwe wetenschappelijke kennis over klimaatverandering en de stand van het klimaat samenvatten in een min of meer handzaam rapport. En ook alle landen van de VN zover krijgen om de inhoud woord voor woord goed te keuren. Dat is gelukt en daarmee is het zesde voorlopige eindrapport van het VN-klimaatbureau IPCC een feit.
In deze podcast vertelt NOS klimaat-redacteur Heleen Ekker over het belang van dit rapport, dat als feitelijke basis geldt voor toekomstige klimaatafspraken. Met dit rapport wordt eventueel gekissebis door beleidsmakers over klimaatfeiten in te toekomst tegengegaan, vertelt ze.
Het rapport komt op een moment dat in Den Haag, na de verkiezingsoverwinning van BBB, het klimaatbeleid juist onder hoogspanning staat. Politiek verslaggever Ewoud Kieviet zet uiteen hoe de BoerBurgerBeweging aankijkt tegen het huidige klimaatbeleid en ingrijpende klimaatmaatregelen om doelstellingen te halen.
Regaeren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 20, 2023 |
#1309 - Het spook van de bankencrisis is terug
00:22:20
De financiële markten sluiten een buitengewoon onrustige week af, waarin meer dan eens het woord 'bankencrisis' viel. Nadat vorige week vrijdag de Amerikaanse Sillicon Valley Bank omviel, kwam deze week de Zwitserse systeembank Credit Suisse zwaar in de problemen en werden ook de koersen van andere banken mee naar beneden getrokken. Vandaag is het nieuws dat de Amerikaanse First Republic Bank met 30 miljard euro noodsteun overeind wordt gehouden. De vraag is: welke dominostenen volgen er?
In podcast De Dag zet econoom Charan van Krevel van de Radboud Universiteit op een rij wat er aan de hand is en wat de risico's zijn op een nieuwe bankencrisis. Er is veel geleerd van de crisis van 2008, zegt hij, maar met name in Amerika zie je ook dat er aan middelgrote banken in de loop van de tijd minder eisen zijn gesteld en dat een deel van die banken nu in de problemen komt. Maatregelen worden door de autoriteiten en centrale banken kordaat en ruimhartig genomen, maar is het genoeg?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 17, 2023 |
#1308 - Het kabinet zit klem
00:25:52
De BoerBurgerBeweging van Caroline van der Plas is de grote winnaar van de provinciale verkiezingen. De partij lijkt de grootste in bijna alle provincies en wordt daarmee ook één van de grootste fracties in de Eerste Kamer. De BBB wint fors en de coalitie levert in. Ongeloof en crisisberaad is het gevolg.
Wat betekent dit voor het kabinet en de stikstofplannen? Politiek verslaggever van Nieuwsuur Arjan Noorlander vertelt in podcast de Dag dat het kabinet klem zit tussen links en rechts. En met zoveel stemmen is het ook aan BBB om mee te besturen. Wat verwachten de kiezers van de piepjonge partij? NRC-verslaggever Karel Smouter zegt dat de hoop is dat BBB zichzelf blijft.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 16, 2023 |
#1307 - De kwetsbaarheid van de BBC
00:22:47
De BBC ligt onder vuur. Voetbalpresentator Gary Lineker werd geschorst vanwege kritiek op het asielbeleid van de regering, maar mag komend weekend weer terug op tv. Daarmee is de rel rond hem nog niet voorbij. Waarom werd ie nou eigenlijk geschorst? Was er invloed vanuit de politiek? Of reageert de BBC krampachtig?
Het zijn vragen waar Lieven Buysse antwoord op zoekt. Hij is hoogleraar Engelse taalkunde aan de Universiteit Leuven en kenner van 'all things British'. Sinds de oprichting in 1822 is Auntie Beebs, zoals de BBC genoemd wordt, wel wat gewend. Maar Buysse vertelt in podcast de Dag dat de beïnvloeding en vooral de reactie van de Britse publieke omroep in al die jaren veranderd is. De schade van de rel rond Gary Lineker is dan ook nog niet voorbij.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 15, 2023 |
#1306 - Werken bij NOS Sport
00:20:21
Hoe is het om als vrouw op de redactie van Studio Sport te werken? Er is veel over gesproken de afgelopen dagen, binnen de NOS en in de media, naar aanleiding van bijna honderd meldingen van ongewenst en grensoverschrijdend gedrag op de sportredactie.
Marijke van der Groef werkt al jaren op die redactie en is bovendien voorzitter van de NOS-ondernemingsraad, die opkomt voor de belangen van medewerkers. In podcast De Dag vertelt ze hoe zij als vrouw de werksfeer bij NOS Sport ervaart en ervaren heeft, welke verhalen zij wel en niet herkent en of ze als OR-voorzitter zelf niet meer had kunnen doen om voor collega's op te komen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 14, 2023 |
#1305 - To TikTok or not to TikTok
00:20:17
TikTok wordt verbannen van steeds meer telefoons van overheidsmedewerkers in verschillende landen. Na de VS, Canada en medewerkers van de Europese Commissie mogen ook ambtenaren in België niet meer TikTokken. Inlichtingendiensten zijn bang dat data van gebruikers door het Chinese bedrijf achter de app doorgespeeld worden aan de Chinese overheid. Ook in Nederland is een Kamermeerderheid voor een verbod op telefoons van ambtenaren. Staatssecretaris Van Huffelen wacht hierover een advies van de AIVD af.
De roep om TikTok te verbieden is er al sinds 2019, vertelt NOS techredacteur Nando Kasteleijn in podcast De Dag. Maar de vraag is wel hoe gegrond de zorgen zijn. Welke aanwijzingen zijn er dat TikTok een veiligheidsrisico oplevert? En wat doet TikTok bijvoorbeeld anders dan Facebook, dat zelfs na een groot dataschandaal niet verboden werd?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 13, 2023 |
#1304 - And the winner is...Azië.
00:18:13
De Oscars worden dit weekend uitgereikt en de film Everything Everywhere All At Once, van een Aziatische maker en met een grotendeels Aziatische cast, is genomineerd in maar liefst 11 categorieën, waaronder die van beste film. Daarnaast zijn dit jaar bij de Oscars een recordaantal Aziatische acteurs genomineerd voor een prijs. Hoe komt het dat Aziatische acteurs en films nu meer gezien lijken te worden?
Van Squid Game tot Parasite en van Crazy Rich Asians tot Turning Red. Aziatische film- en televisiemakers lijken eindelijk voet aan de grond te hebben gekregen in Hollywood. Het heeft te maken met meer aandacht voor diversiteit, maar het is vooral ook de culminatie van een lange en soms moeizame geschiedenis van de Aziatische filmindustrie, zegt filmproducent Jia Zhao in podcast De Dag. Die geschiedenis is volgens haar doorspekt van stereotype casting en een Westerse kijk op wat de Aziatische cultuur is. Dat verandert nu allemaal, met een grote diversiteit aan films tot gevolg - die ook nog eens terecht, vindt ze, veel aandacht en prijzen krijgen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 10, 2023 |
#1303 - De opties van Rutte na de gasenquête
00:22:58
Alle Raads- en statenleden in de Groninger politiek eisen dat Groningers recht wordt gedaan. Snel versterken, stoppen met juridisch getouwtrek en compensatie. Het is de zoveelste reactie uit het Noorden op de parlementaire enquête over de gaswinning die naar Den Haag, het kabinet en premier Rutte wijzen. Maar daar blijft het stil.
Politiek historicus aan de Radboud Universiteit Anne Bos kijkt in podcast de Dag naar reacties en gevolgen van parlementaire enquêtes uit de historie. Welke scenario's zijn er? Opstappen, lessen trekken? Wat kunnen we van het verleden leren? En heeft een parlementaire enquête, ongeacht de politieke consequentie, altijd effect?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 09, 2023 |
#1302 - De FvD-implosie
00:21:17
De winnaar van de vorige provinciale verkiezingen, Forum voor Democratie, moet volgens peilingen flink inleveren volgende week. Vier jaar geleden haalde de partij van Thierry Baudet 12 zetels in de Eerste Kamer, nu staan ze slechts op 2 zetels in de peilingen. Forum voor Democratie implodeert, is de verwachting.
Wat is er de afgelopen jaren gebeurd? Chris Aalberts vertelt erover in podcast de Dag. Hij volgt de partij al sinds de opkomst, schreef er het boek 'de Partij ben ik' over en maakte onlangs een essay over de implosie van de partij. De oorzaak voert ons terug naar een van de bekendste vertrekkers uit de partij: senator Henk Otten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 08, 2023 |
#1301 - De BBB-explosie
00:23:09
Caroline van der Plas van de BoerBurgerBeweging heeft grote verwachtingen van de Provinciale Staten verkiezingen volgende week. En zij niet alleen: politiek analisten en peilingen voorspellen ook een grote winst. Forum voor Democratie implodeert en BBB explodeert, is de verwachting. Het lijkt hét verhaal te worden van de komende verkiezingen.
In deze podcast vertelt NRC-journalist Karel Smouter, schrijver van het boek 'Blauw wit rood', hoe de partij steeds grotere groepen kiezers aan zich bindt. Hij volgt de opkomst van BBB al sinds het prille begin en spreekt van Fortuyn-achtige dynamieken en ziet vooral een emancipatiegolf van het platteland.
Politiek verslaggever van RTV Drenthe Serge Vinkenvleugel ziet ook een grote, gemêleerde groep BBB-kiezers die veel verder strekt dan de zogenaamde 'boze boeren' alleen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 07, 2023 |
#1300 - Audiodagboek van Turkije-correspondent Mitra Nazar
00:23:31
Turkije-correspondent Mitra Nazar doet al een maand lang bijna onafgebroken verslag van de aardbevingsramp van de vroege ochtend van 6 februari in Turkije en Syrië. Een paar dagen na de beving besloot ze op haar telefoon een klein audiodagboek bij te houden in een poging te kunnen laten bezinken wat ze allemaal had gezien en meegemaakt. In deze podcast laat ze fragmenten uit dat dagboek horen en vertelt ze over de beelden die haar voor altijd zullen bijblijven, over de vragen, angsten en zorgen waar iedereen in Turkije, en zij dus zelf ook, door deze natuurramp voor zijn komen te staan.
Dit weekend kwam Mitra terug in Istanbul bij haar man en dochter na opnieuw een intensieve reis door het rampgebied. De overgebleven mensen wonen in spooksteden, vertelt ze, en zijn ook precies 1 maand na dato nog altijd in een totale staat van shock.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 06, 2023 |
#1299 - Double Dutch in de Formule 1
00:22:30
Dit weekend start het nieuwe Formule 1-seizoen, waarin niet één maar twee Nederlanders mee rijden. Naast Max Verstappen is er een nieuwe Nederlandse ster aan de horizon verschenen: de 28-jarige Friese coureur Nyck de Vries. In tegenstelling tot Max was zijn weg naar dit Formule 1-debuut lang en vol omwegen, maar uiteindelijk is het dan toch gelukt - met een beetje hulp van het lot én zijn goede vriend Max.
Sportjournalist Ivo Pakvis vertelt in podcast De Dag hoe Max Verstappen deze jongensdroom voor Nyck de Vries mede mogelijk heeft gemaakt en hoe belangrijk het ook is om zo'n kruiwagen te hebben. Hij schreef daar samen met Stijn Keuris het boek 'Max en Nyck' over.
Double Dutch in de formule 1: wat betekent dat voor de Nederlandse autosport? En hoe kan de Max-én-Nyck-factor straks ook nieuw Nederlands talent weer verder helpen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 03, 2023 |
#1298 - De pijn van Bachmoet
00:22:53
Oekraïne zegt Bachmoet niet op te geven. Soldaten vertellen dat ze de stad in 't zuidoosten van Oekraïne tot op het laatste moment verdedigen. Maar wanneer is dat laatste moment? Na 9 maanden strijden op leven en dood lijkt Bachmoet elk moment in Russische handen te vallen. Ondanks alle gevechten en beschietingen wonen er nog steeds mensen die er niet aan denken om te vertrekken.
Journalist Michiel Driebergen kent Bachmoet goed en vertelt erover in deze aflevering van podcast de Dag. Hij zag de stad transformeren van oase van rust naar de frontlinie. Bachmoet ligt in puin en toch wordt er nog steeds om gestreden. Welke prijs betalen de mensen die er nog steeds wonen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 02, 2023 |
#1297 - Van redden naar weren: bootvluchtelingen en Italië
00:24:16
Het migrantendrama van dit weekend in het Zuid-Italiaanse Crotone is de grootste scheepsramp sinds tijden in Italië. Tientallen omgekomen migranten spoelden aan nadat hun houten boot het begaf op de Middellandse zee. Voor achtduizend euro zouden ze de oversteek maken, maar wat rest zijn houten planken die drijven op golven en lichamen die in kisten in de lokale sporthal zijn opgebaard. Tientallen mensen worden nog vermist en drie smokkelaars zijn opgepakt.
Het ongeluk geeft de al lopende discussie over bootvluchtelingen opnieuw een impuls in Italië. De extreemrechtse premier Meloni won de verkiezingen met haar belofte om 't stijgend aantal migranten te remmen, maar lukt dat haar? Correspondent Heleen d'Haens vertelt over Meloni's aanpak in podcast de Dag.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 01, 2023 |
#1296 - Wat 'vredesduif' China echt met Rusland wil
00:21:02
Met een bezoek van een Chinese topdiplomaat aan Moskou, een Chinese 'position paper' over de oorlog in Oekraïne, berichten over mogelijke wapenleveranties aan Rusland en vandaag een bezoek van de Belarussische president Loekasjenko aan China, lijkt Beijing na 1 jaar oorlog zich alsnog te positioneren. Aan de kant van Rusland, zeggen de Amerikanen. Maar is dat ook zo?
In deze podcast vertelt China-correspondent Garrie van Pinxteren wat een toenemende bemoeienis in het Oekraïne-conflict China kan opleveren en op welke manier Rusland van China afhankelijk is. Hoeveel macht heeft Xi Jinping in dit conflict en wat wil hij daarmee?
"China wil dat Rusland de oorlog wint, of in ieder geval dat Poetin niet verliest."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 28, 2023 |
#1295 - Groningers vs. de Staat
00:24:10
Er zat geen woord Spaans tussen, afgelopen vrijdag bij de presentatie van het rapport van de parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen. Het systeem heeft gefaald en Groningers zijn de dupe. De Staat moet veranderen, was de boodschap ook. Maar diezelfde Staat voert op dit moment nog volop rechtszaken tegen Groningers met bevingsschade.
In deze podcast het verhaal van de familie Dijkema die al jaren verwikkeld zit in een juridisch gevecht. Bestuurders wíllen de procedures wel verbeteren, maar ze hebben tegelijkertijd bestuursorganen opgericht die niet anders kúnnen - zegt Wim Blanken, die de familie Dijkema bijstaat. Hij schetst een beeld van burgers die ondanks alle goeie bedoelingen vermorzeld worden in het systeem.
Heleen Ekker, die voor de NOS het gasdossier al ruim 10 jaar volgt, vertelt hoe dat steeds het probleem is: de wil is er wel, maar in de praktijk blijft de juridische afwikkeling een gigantisch probleem dat voorlopig ook nog niet is opgelost.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 27, 2023 |
#1294 - De gezichten van de oorlog: duiders en deskundigen
00:30:44
Het is 24 februari 2023, precies een jaar nadat Rusland vanuit drie windrichtingen Oekraïne binnenviel met het doel de Oekraïense regering omver te werpen. Een scenario dat de wereld totaal verraste en waar de meeste duiders en deskundigen geen rekening mee hadden gehouden.
Deze week maakte podcast De Dag een serie over de gezichten van de oorlog en vandaag is het de beurt aan die duiders en deskundigen, van wie sommigen door de oorlog ook bekende gezichten werden op onze televisieschermen.
Onder hen Oost-Europa deskundige Bob Deen van Instituut Clingendael, gespecialiseerd in Oekraïne, en Rusland-deskundige Laura Starink van Raam op Rusland. Hoe kijken zij terug op één jaar oorlogsduiding? Wat vinden ze van de verschillende stromingen aan duiders die steeds duidelijker een positie innemen met toenemende irritaties onderling tot gevolg? En welke lessen zijn er na 1 jaar oorlog te trekken; wat zegt dit eerste oorlogsjaar over de tijd die nu voor ons ligt?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 24, 2023 |
#1293 - De gezichten van de oorlog: de soldaten
00:30:47
In aanloop naar 24 februari, de dag dat Rusland precies een jaar geleden Oekraïne binnenviel, maakt podcast De Dag een speciale serie over de gezichten van die oorlog. In deze aflevering de soldaten.
Een jaar geleden vielen Russische soldaten Oekraïne binnen. President Zelensky mobiliseert alle mannen tussen de 18 en 60 jaar. En maanden later doet president Poetin hetzelfde met een deel van zijn bevolking. Wie vecht nu al bijna een jaar tegen wie?
NOS-buitenlandredacteur Chiem Balduk houdt contact met Oekraïense soldaten en journalist bij The Guardian Pjotr Sauer met Russische soldaten. Zij vertellen in podcast de Dag hoe het aan beide kanten van het front is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 23, 2023 |
#1292 - De gezichten van de oorlog: Poetin en Zelensky
00:32:01
In aanloop naar 24 februari, de dag dat Rusland precies een jaar geleden Oekraïne binnenviel, maakt podcast De Dag een speciale serie over de gezichten van die oorlog. Vandaag: de Russische president Poetin en de Oekraïense president Zelensky. De gezichten die bepalen hoe de oorlog verloopt.
Hoe heeft de oorlog hen veranderd? Ruslandkenner Helga Salemon ziet dat Poetin strijd voor z'n overleving als een verbeten KGB-agent. NRC-journalist Steven Derix schreef een boek over Zelensky en ziet ondanks de oorlog nog steeds dezelfde hardwerkende president. Maar een tikje ernstiger.
In de serie hoor je deze week in podcast De Dag ook over de gezichten aan het front, de gezichten van Oekraïners die achterblijven, en de gezichten van de duiders.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 22, 2023 |
#1291 - De gezichten van de oorlog: de Oekraïners
00:29:06
In aanloop naar 24 februari, de dag dat Rusland precies een jaar geleden Oekraïne binnenviel, maakt podcast De Dag een speciale serie over de gezichten van die oorlog. In deze aflevering vertellen verslaggevers Gert-Jan Dennekamp en Kysia Hekster over de ontmoetingen met slachtoffers, vluchtelingen en achterblijvers die hen het meest zijn bijgebleven. En ze reflecteren ook op hoe zij het zelf - als gezichten van de NOS en Nieuwsuur in Oekraine - ervaren om zoveel pijnlijke verhalen te horen en op te tekenen. Went het?
"De stress en de spanning van de oorlog went," zegt Gert-Jan, "maar de individuele verhalen nooit. Het zijn eerlijke, doorleefde verhalen die telkens weer aankomen." Kysia onderschijft dat. "De emotie, de verschrikking en ook de veerkracht van de mensen die je spreekt, blijft even indrukwekkend als een jaar geleden."
Komende dagen hoor je in podcast De Dag ook over de gezichten aan het front, de gezichten die bepalen hoe de oorlog verloopt, en de gezichten van de duiders.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 21, 2023 |
#1290 - Special: één jaar oorlog in audio
00:32:26
Op 24 februari 2022 gebeurde het onvoorstelbare. Oorlog op ons continent. Voor het eerst sinds de Tweede Wereldoorlog viel in Europa een land een ander land binnen. Deze week staat podcast De Dag in het teken van één jaar Russische invasie in Oekraïne. Een oorlog die al in 2014 begon, maar die escaleerde tot een grootschalig conflict, waar we nu allemaal bij betrokken zijn. Vandaag: één jaar grootschalige oorlog in audio, een jaaroverzicht in geluid, samengesteld door NOS-buitenlandredacteur Chiem Balduk.
Komende dagen praten we verder mét en óver de gezichten van deze oorlog: de slachtoffers, vluchtelingen, achterblijvers, verslaggevers en analisten. We volgen het spoor van Oekraïense en Russische militairen. En analyseren hoe ook de levens van de bekendste gezichten van deze oorlog, de presidenten Poetin en Zelensky, door de oorlog in één jaar tijd zijn veranderd.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 20, 2023 |
#1289 - Meesters voor de massa's
00:21:50
Duizenden bezoekers zagen de afgelopen week de 28 schilderijen van Vermeer, die voor het eerst bij elkaar zijn in het Rijksmuseum. Alle kaartjes voor de komende maanden waren razendsnel uitverkocht.
Vermeer is immens populair. En zijn ook andere Nederlandse schilders, uit zijn tijd en van veel later. Van Rembrandt tot Van Gogh: tentoonstellingen trekken heel veel publiek. Vanwaar die populariteit? Is het PR of verkopen de schilderijen zichzelf? En welke rol speelt geld bij de keuzes die musea maken?
In de podcast vertelt kunsthistoricus Joke de Wolf over de verering van deze nationale helden. Want dat zijn deze schilders geworden, net als popmuzikanten. Ze vertelt hoe dat zo gegroeid is. En hoe dit soort tentoonstellingen - en alles wat daar omheen georganiseerd wordt – ook nieuw publiek enthousiast kan maken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 17, 2023 |
#1288 - Fout in de oorlog? Dit archief kent de feiten
00:23:07
Het gevoeligste oorlogsarchief van ons land wordt gedigitaliseerd. Het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging moet over een paar jaar digitaal doorzoekbaar zijn. Het is een monsterklus die een paar jaar gaat duren. In het archief vind je informatie over 300.000 mensen die fout waren in de oorlog. Een klein deel werd daadwerkelijk veroordeeld.
Het is een archief dat voor nabestaanden van collaborateurs pijnlijk is om in te duiken. Greg Nottrot kwam er bij toeval achter dat zijn oma ook in het archief te vinden is. Hij vertelt in podcast de Dag wat dat met hem deed. En onderzoeker bij het NIOD en bijzonder hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, Ismee Tames legt uit waarom het belangrijk is dat informatie die mensen jarenlang liever geheim hielden, toch openbaar wordt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 16, 2023 |
#1287 - De hulp aan Syrië
00:22:29
Heel Nederland komt in actie voor de aardbevingsslachtoffers nu vandaag met Giro 555 geld wordt opgehaald. Daarmee kunnen mensen in Turkije en Syrië worden geholpen aan eten, medicijnen, onderdak en kleding.
En waar die hulp in Turkije al op gang komt, gaat dat in Syrië veel moeilijker. Het land wordt al twaalf jaar verscheurd door een burgeroorlog. Maar er is al wel hulp aanwezig. Marjanne van Vliet werkt bij hulporganisatie ZOA en ze vertelt hoe ze Syriërs op dit moment kan helpen in Aleppo.
De Nederlands-Syrische Khaled Al Shareef ziet hoe slecht het gaat in z'n oude thuisland. Hij vindt dat er teveel naar Turkije is gekeken sinds de aardbeving en dat de wereld Syrië is vergeten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 15, 2023 |
#1286 - Geen vogel, vliegtuig, of alien maar een Chinese ballon
00:20:13
Het Witte Huis heeft een verklaring naar buiten gebracht dat er geen indicatie is dat er aliens betrokken waren bij de vier vliegende objecten die de VS inmiddels uit de lucht heeft geschoten. Het land is al een paar weken in de ban van vliegende objecten, waarvan vermoed wordt dat het Chinese spionagebalonnen zijn. Waar kijken we naar, is de vraag. Een hype misschien, politieke stemmingmakerij, of het begin van een koude oorlog tussen de VS en China?
Volgens spionage-expert Ben de Jong van de Universiteit van Leiden zijn er inderdaad overeenkomsten met de koude oorlog tussen de VS en Sovjet Unie, maar moeten we de gelijkenissen ook niet overdrijven. Wel staan de ballonnen in een lange traditie van spionage uit de lucht door allerlei landen, inclusief de VS zelf. De gebeurtenissen van nu geven volgens De Jong vooral een interessant kijkje achter de schermen die meestal gesloten blijven.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 14, 2023 |
#1285 - Overleeft Erdogan de aardbevingsramp?
00:22:04
De Turkse president Erdogan was op weg naar opnieuw een klinkende verkiezingsoverwinning bij de presidentsverkiezingen in mei. Maar door de aardbeving wordt ook het politieke veld in Turkije opgeschud. De kritiek op Erdogan groeit met de dag, ook onder zijn eigen aanhangers. Tegelijk spelen er in het aardbevingsgebied - dat een achtergesteld oppositie-gebied is waar veel Koerden wonen, én waar aan de Syrische kant van de grens ook nog oorlog woedt - allerlei geopolitieke belangen. Zaken waar de Russische president Poetin zich ook nog eens actief mee bemoeit.
In deze podcast schetst Turkije-deskundige Nienke van Heukelingen van Instituut Clingendael de politieke context van de aardbevingsramp. President Erdogan wordt misschien wel meer dan ooit op de proef gesteld. Zodanig dat de vraag rijst: overleeft Erdogan deze ramp zelf wel?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 13, 2023 |
#1284 - Naar het rampgebied in Turkije
00:22:11
NOS-buitenlandredacteur Gulsah Ercetin werd maandagochtend vroeg door de redactie gebeld met de vraag of ze snel naar Hilversum kon komen, want er was een aardbeving geweest in Turkije. Ze is zelf van Turkse afkomst en spreekt de taal. En, zo realiseerde ze zich toen ze het nieuws bekeek, in de regio die het zwaarst is getroffen woont haar eigen familie.
Gulsah is inmiddels in Turkije en doet daar verslag van de ramp. Voor podcast De Dag heeft ze een audiodagboekje bijgehouden van haar reis naar het rampgebied. Een reis, zo zegt ze, die persoonlijk en fysiek zwaar is. Deels door de hindernissen en haar eigen zorgen, maar vooral door wat ze ziet en de verhalen die ze hoort.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 10, 2023 |
#1283 - Helpen hekken om Europa?
00:22:23
In Brussel praten regeringsleiders over migratie. Premier Rutte heeft zelf sterk aangedrongen om het onderwerp op deze Europese top te bespreken. De vraag is of de lidstaten het eens kunnen worden dezer dagen. Verschillende landen willen meer hekken op de buitengrenzen van de EU.
Maar wat doet zo'n hek eigenlijk? Maartje van der Woude vertelt erover in podcast de Dag. Ze is hoogleraar rechtssociologie aan de Universiteit Leiden en gespecialiseerd in grenstoezicht en migratie. Volgens haar is zo'n grenshek vooral symboolpolitiek en moeten politici meer kijken naar de binnengrenzen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 09, 2023 |
#1282 - De kwestie Pim Lammers ontleed
00:24:40
Pim Lammers trekt zich terug als schrijver voor de Kinderboekenweek. Hij zou een gedicht maken, maar ziet daar na doodsbedreigingen vanaf. Op sociale media werd een fragment uit een ander verhaal van hem voor volwassenen volop gedeeld waarna Lammers van pedofilie werd beschuldigd. Het leidde tot Kamervragen en grote verontwaardiging.
Journalist en data-analist Robert van der Noordaa doet onderzoek naar online haatcampagnes en podcast de Dag vroeg hem om te kijken naar wat er op Twitter is gebeurd rond Pim Lammers. Twee politieke partijen hebben de hoofdrol en dat vreet volgens van der Noordaa aan de democratie.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 08, 2023 |
#1281 - De dag dat de gevreesde ramp kwam
00:22:13
Een gebied twee keer zo groot als Nederland, in puin. Er wordt rekening gehouden met mogelijk twintigduizend doden of meer. De omvang van de aardbevingsramp in het zuiden van Turkije en het noorden van Syrië is bijna niet te bevatten. Na een angstige en ijskoude nacht vol naschokken gaat op de dag na de rampdag het zoeken naar overlevenden onder het puin door. Soms met succes, vaak ook niet.
Bram Vermeulen, tot 2013 correspondent in Turkije, kent de getroffen gebieden goed. Hij reisde er voor zijn serie De grenzen van Turkije doorheen en heeft daar nog veel contacten. Hij spreekt in podcast De Dag over de impact van 'the big one', een allesverwoestende beving waar altijd al voor werd gevreesd, en die nu in Turkije en Syrië is gekomen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 07, 2023 |
#1280 - Waarom Rutte zwijgt over een 'rechtse wolk'
00:20:58
Voor het eerst hielden PvdA en GroenLinks dit weekend op dezelfde plek en dezelfde tijd partijcongressen, waar leden ook truien droegen met de tekst 'linkse wolk' erop. De term is door hen inmiddels omarmd als geuzenaam, want niet alleen de VVD profiteert van Ruttes aanval op het linkse blok, maar óók die linkse partijen zelf. Op het partijcongres van het CDA benadrukte partijleider Wopke Hoekstra juist dat hij weg wil blijven van 'kunstmatige spelletjes over linkse of rechtse wolken.'
In plaats van mee te gaan in Ruttes campagnefocus op links, is het interessant om in de gaten te houden wat er in het rechtse blok gebeurt, zegt politicoloog Tom van der Meer in podcast De Dag. Daar zit de ruimte en beweging, zeker nu de grote verkiezingswinst van Forum voor Democratie bij de Provinciale Statenverkiezingen van vier jaar geleden lijkt te verdampen. Maar Rutte zwijgt over een 'rechtse wolk'. Waarom?
Met nog vijf weken tot de verkiezingen te gaan, de politieke campagnes die op stoom komen en landelijke partijen die hun posities aan het innemen zijn, rijst de vraag: welke politieke strijd wordt er de komende tijd nou eigenlijk écht gevoerd?
Reageren? Mail de dag@radio1.nl
|
Feb 06, 2023 |
#1279 - Einde van het tijdperk Dr. Phil
00:23:53
Sinds zijn debuut eind jaren '90 ziet hij er al hetzelfde uit: lang, kaal, snor, witte tanden en altijd gekleed in pak. Dr. Phil, misschien wel de bekendste tv-psycholoog ter wereld, kondigde deze week aan dat hij na ruim twintig jaar stopt met zijn show. Ook hier in Nederland werd zijn programma jarenlang uitgezonden en in Amerika trekt hij nog altijd dagelijks 2 miljoen kijkers. Dit voorjaar houdt hij ermee op. Wereldberoemd, stinkend rijk, ster op de Walk of Fame, een stempel gedrukt op de tv-geschiedenis, maar óók zwaar bekritiseerd.
In podcast De Dag vertelt psycholoog Najla Edriouch dat Dr. Phil ooit de reden was dat ze psycholoog wilde worden, maar dat ze nu toch wel anders naar hem kijkt. Ze bespreekt wat hij als psycholoog goed deed, en wat niet. En mediawetenschapper Linda Duits plaatst hem in een bredere mediatrend van psychologie en zelf-hulp als entertainment. Veel invloeden van Dr. Phil zijn volgens haar ook nu nog in Nederland terug te zien op tv.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 03, 2023 |
#1278 - CRISPR-cas geknipt en ontrafeld
00:22:29
CRISPR-Cas is een methode waarmee DNA veranderd kan worden, met ongekende precisie. De mogelijkheden lijken enorm: van het bestrijden in de toekomst van allerlei ziektes tot het creëren van varkens zo klein als een chihuahua.
De landbouw wil ook graag gebruik maken van de CRISPR-Cas-techniek. Bijvoorbeeld voor het veredelen van planten en zaden. In juni komt de Europese Commissie met een voorstel of ze de regels voor deze techniek zullen versoepelen.
|
Feb 02, 2023 |
#1277 - Waarom de Watersnoodramp steeds groter wordt herdacht
00:24:44
De herdenkingen worden live op televisie uitgezonden, en speciale programma’s over de Watersnoodramp trekken miljoenen kijkers. 70 jaar na dato is er grote belangstelling voor de ramp.
In het voormalige rampgebied zelf neemt de behoefte om te herdenken nog zeker niet af. Overal zijn er vandaag bijeenkomsten.
Dat was de eerste decennia na de ramp wel anders. In de podcast vertelt journalist, voormalig radiomaker en Watersnoodramp-specialist Kees Slager hoe pas 40 jaar ná de ramp er meer en anders over gepraat werd; met kritische vragen. Kinderen van de ramp vertellen hoe de ramp nu nog doorleeft.
Waarom wordt dat herdenken steeds belangrijker? En wat herdenken we precies? Een onafwendbare natuurramp? Of de gevolgen van het falen van de overheid, toen?
Reageren? mail dedag@radio1.nl
|
Feb 01, 2023 |
#1276 - Hoe Twitter aantoonbaar guurder werd
00:21:29
Wat direct na Elon Musks overname van Twitter al werd gevreesd, en door sommige gebruikers ook al was opgemerkt, blijkt te kloppen: Twitter is sinds Musk aan het roer staat een aantoonbaar guurdere plek geworden. Haatberichten en desinformatie over vooral Oekraïne, vaccins en het klimaat zijn er fors toegenomen.
Nieuwsuur-journalist Rudy Bouma dook in de onderzoeken naar Twitter sinds het platform werd overgenomen door Musk. Hij sprak verschillende onderzoekers in binnen- en buitenland, die samen een ontluisterend beeld schetsen over de staat van het platform en de rol die Musk daarin speelt.
In podcast De Dag vertelt hij hoe nepnieuws en haat in toenemende mate en in rap tempo rondgepompt worden op Twitter en wat voor gevolgen dat heeft voor minderheden én voor het platform zelf. Want duidelijk is dat het bedrijf in zwaar weer zit.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 31, 2023 |
#1275 - Nog meer chaos in stikstofdossier
00:21:20
Terwijl het rijk - op zoek naar stikstofruimte - grootste plannen heeft om boerenbedrijven uit te kopen, blijkt dat de overheid van duizenden veehouderijen niet weet of ze een stikstofvergunning hebben en hoeveel ze mogen uitstoten. Mogelijk mogen ze legaal veel meer uitstoten dan nu wordt aangenomen. Of stoten ze juist veel meer uit dan waar ze toestemming voor hebben. Of allebei. Dat blijkt uit onderzoek van NOS-redacteur Thomas Spekschoor, die in podcast De Dag door de vele bomen het bos probeert te laten zien.
Het nieuws heeft mogelijk grote consequenties. Want wat betekent dit voor boeren? En voor de milieudoelstellingen om de uitstoot te reduceren? En hoe kan het dat het overzicht in zo'n belangrijk en gevoelig dossier totaal afwezig is?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 30, 2023 |
#1274 - Hoe Extinction Rebellion zich in de kijker speelt
00:20:34
De snel groeiende klimaatbeweging Extinction Rebellion is al een aantal jaar veel in het nieuws. Ook deze dagen weer vanwege een aangekondigd blokkade van de A12 in Den Haag dit weekend. Er is verontwaardiging over arrestaties nog vóór het protest heeft plaatsgevonden, maar die arrestaties leiden ook tot meer aandacht én steun. Arrestaties rondom acties zijn voor Extinction Rebellion onderdeel van de mediastrategie.
Hoogleraar Sociale verandering en conflict aan de Vrije Universiteit Amsterdam Jacquelien van Stekelenburg, ook wel de 'protestprofessor' genoemd, kijkt met grote interesse naar de opmars van Extinction Rebellion, zegt ze in podcast De Dag, en naar de manier waarop de beweging zich steeds weer in de kijker weet te spelen. De zelfverklaarde 'rebellen' winnen gestaag aan invloed en worden breder geaccepteerd, te midden van een ook veel bredere opleving van het klimaatactivisme wereldwijd.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 27, 2023 |
#1273 - De ambities van de Wagner Groep
00:22:22
De Wagner Groep komt steeds vaker voorbij. Mede dankzij het huurlingenleger van Poetin wist Rusland na een lange bloedige strijd wat terrein in te nemen. En die victorie wordt door de leider van Wagner, Jevgeni Prigozjin, luid gevierd. Ooit werd hij Poetins chef genoemd en nu staat hij aan het roer van Wagner.
In Afrikaanse landen heeft de Wagner groep een grimmige reputatie: ze worden beschuldigd van oorlogsmisdaden. Wat doen ze nu in de oorlog van Oekraïne? Journalist voor The Guardian, Pjotr Sauer, schreef een profiel over Wagner-leider Prigozjin en vertelt erover in podcast de Dag. Hij wil de Russische elite aanpakken en mag ver gaan van "papa", zoals hij Poetin noemt. Maar wat betekent die afhankelijkheid voor de toekomst van Wagner?
Het stuk van Pjotr lezen? Dat kan hier (https://www.theguardian.com/world/2023/jan/24/yevgeny-prigozhin-the-hotdog-seller-who-rose-to-the-top-of-putin-war-machine-wagner-group). Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 26, 2023 |
#1272 - Mirjam Bikker: pragmatisch, sociaal en goede debater
00:23:36
Gert-Jan Segers heeft de Tweede Kamer verlaten en daarmee is het fractievoorzitterschap van de ChristenUnie nu echt aan Mirjam Bikker. De 40-jarige politica zegt dat het niet haar droom is, maar ze neemt wel jaren aan politieke ervaring mee in haar nieuwe functie.
Twee politiek verslaggevers vertellen in podcast de Dag waar Mirjam Bikker de afgelopen jaren voor stond. Marc van Rossum zag haar als student opkomen voor sekswerkers en bikinimodellen in de gemeenteraad. En dat opkomen voor kwetsbaren doet ze nog steeds in de landelijke politiek, ziet Lars Geerts. Wat betekent deze wissel van aanvoerder, zoals ze zichzelf noemt, voor de coalitie met VVD, D66 en CDA?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 25, 2023 |
#1271 - Krimpend China schudt wereldeconomie op
00:19:47
Jarenlang stuurde China met z'n eenkindpolitiek op een kleinere bevolking, maar de bevolkingskrimp die nu ook volgens officiële cijfers is ingezet, stelt het land voor problemen. Met name voor de economie heeft het grote gevolgen, zegt sinoloog en coördinator van het Clingendael China Centre Ingrid d'Hooge in podcast De Dag. En de ambitie van president Xi om de grootste economie ter wereld te worden komt erdoor in gevaar. Zowel economie als prestige én sociale stabiliteit in China staan op het spel. Analisten zien Xi al opmerkelijke en soms onvoorspelbare sprongen maken.
Wat is er aan de hand en wat zijn ook voor onze economie de gevolgen van een krimpende Chinese bevolking? Volgens d'Hooge zou voor het Westen nog wel eens positief kunnen uitpakken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 24, 2023 |
#1270 - Hoe Jacinda Ardern een boegbeeld werd
00:21:13
Zo onverwacht als ze aan de macht kwam, zo onverwacht kwam afgelopen week ook de aankondiging van haar afscheid: de Nieuw-Zeelandse premier Jacinda Ardern zegt na vijfeneenhalf jaar dat de tank leeg is en dat ze stopt. Dat is niet alleen in Nieuw-Zeeland groot nieuws, maar ook internationaal, want Ardern is in korte tijd uitgegroeid tot boegbeeld van nieuw leiderschap, icoon van progressieve politiek én voor met name veel vrouwelijke politici tot rolmodel. Maar in eigen land groeide het afgelopen jaar ook de kritiek.
Julia Wouters - politicoloog, spindoctor en schrijver van het boek De zijkant van de macht, over de positie van vrouwen in de politiek - vertelt in podcast De Dag wat Jacinda Ardern internationaal voor velen een inspirerende verschijning maakte. Wat is haar erfenis en wat blijft er na haar bestorming van het wereldtoneel over van de nieuwe regels die ze daar geschreven heeft?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 23, 2023 |
#1269 - Waarom staken werkt
00:22:19
Van streekvervoer tot drogisterijen. Van drankenbranche tot technische groothandel … er wordt vandaag in heel wat sectoren gestaakt. Vakcentrale FNV noemt het een stakingsgolf.
Toch zijn die acties lang niet voor iedereen zichtbaar of voelbaar. Dat is heel anders dan in Frankrijk, waar gisteren een landelijke actiedag werd gehouden tegen de verhoging van de pensioenleeftijd.
Waarom gaat het daar heel anders dan hier, en wat levert het meeste op? In de podcast vertelt NOS Frankrijk-correspondent Frank Renout over de Franse stakingstraditie. Er is daar amper een overlegmodel, staken zit de Fransen in het bloed.
Dáár wordt snel gestaakt. In Nederland is het een laatste redmiddel, vertelt vakbondshistorica Rosa Kösters. Ze doet onderzoek naar stakingen in het verleden en nu, en zij ziet wat, wanneer, een effectieve stakingsmethode is.
Reageren? mail dedag@radio.nl
|
Jan 20, 2023 |
#1268 - Als de tanks komen
00:23:23
Vrijdag praten defensieministers van allerlei landen over nieuwe wapenleveringen aan Oekraïne. Na het sturen van raketten en pantservoertuigen gaat het nu om meer luchtafweer en tanks. En dat laatste is al weken een heikel punt voor Duitsland. De druk op bondskanselier Olaf Scholz neemt toe.
Correspondent Kysia Hekster blikt vooruit en vertelt in podcast de Dag waarom alle ogen op Duitsland gericht zijn. Volgens defensiespecialist Mart de Kruif zijn de tanks echt nodig om te voorkomen dat Oekraïne de oorlog verliest van Rusland.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl
|
Jan 19, 2023 |
#1267 - ASML: van Veldhoven tot het Witte Huis
00:22:38
Premier Mark Rutte was op bezoek bij de Amerikaanse president Joe Biden in het Witte Huis. En de chipindustrie was één van de gevoelige thema's die daar besproken werd. In het bijzonder de chipmachines van het Nederlandse bedrijf ASML uit het Brabantse Veldhoven. Het is de spil in een technologische wedloop tussen de VS en China.
Wat maken ze daar in Veldhoven dat zelfs Joe Biden het erover wil hebben? Hoogleraar chipontwerp aan de TU Delft, Kofi Makinwa, vertelt in podcast de Dag hoe groot de voorsprong van ASML is met hun chipmachines. En wat dat gesprek in het Witte huis in Washington kan betekenen voor het bedrijf in Veldhoven.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Jan 18, 2023 |
#1266 - Het hoofdpijndossier van het pillentekort
00:20:50
Er dreigt een medicijntekort in Nederland. Vandaag sluit een van de weinig overgebleven fabrikanten zijn deuren. Hogere medicijnprijzen lijken onvermijdelijk. Weite Oldenziel levert grondstoffen voor medicijnen. Hij wil nu ook zelf medicijnen gaan produceren om de tekorten terug te dringen. Aukje Mantel is hoogleraar Farmacie en internationaal gezondheidsbeleid Zij denkt dat we meer zullen moeten betalen voor geneesmiddelen.
|
Jan 17, 2023 |
#1265 - Chat GPT: de kracht van taal gekraakt
00:23:07
Een computerprogramma dat automatisch teksten schrijft. Aangestuurd door kunstmatig intelligentie. Een werkstuk, een e-mail, een computerscript, welke tekst ook, ChatGPT is ertoe in staat. In deze podcast praten we met Joost Schellevis, techredacteur bij de NOS over de impact van deze taalgenerator. En met Hesling Reidinga, reclameman, die al bijna niet meer zonder ChatGPT kan.
|
Jan 16, 2023 |
#1264 - Psssst, voetbalclub kopen?
00:22:31
Niet alleen de spelers worden voor recordbedragen verhandeld. Ook topvoetbalclubs zélf gaan in de verkoop, en de prijzen zijn duizelingwekkend.
De Amerikaanse eigenaars van de Britse topclubs Manchester United en Liverpool willen van de clubs af, de Quatarese eigenaars van Paris Saint Germain vragen minimaal 600 miljoen euro voor een belang van vijftien procent in de club.
Zijn die clubs dat geld ook waard? Wat krijg je ervoor en kun je er geld aan verdienen? In de podcast vertel voetbaleconoom Ruud Koning van de Rijksuniversiteit Groningen wat er allemaal speelt in de top van het profvoetbal. Wie heeft hier wat aan? En wat zijn de gevolgen voor het voetbal zélf?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 13, 2023 |
#1263 - De Duitse honger naar bruinkool
00:23:35
Het Duitse dorpje Lützerath is symbool geworden voor klimaatverzet. Al jaren bezetten klimaatactivisten het dorp in boomhutten en lege huizen. Maar de politie is nu begonnen met ontruimen, want onder de grond van het gehucht zit bruinkool. En dat is hard nodig op het moment.
Duitsland zou afscheid nemen van de kolen, maar bruinkool maakt een comeback, vertelt correspondent Wouter Zwart in podcast de Dag. De Duitse regering zegt wel te moeten, maar het is met buikpijn van regeringspartij de Groenen. Hoe kan het dat aan de ene kant ambitieuze duurzame plannen worden aangekondigd en aan de andere kant wéér een dorp moet wijken voor een bruinkoolmijn?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 12, 2023 |
#1262 - Hoe voorkom je de nieuwe (drugs)crimineel
00:21:15
De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema riep het Rijk dit weekend op te investeren in jongeren, voor ze de criminaliteit ingaan. Amsterdamse kinderen uit álle stadsdelen moeten kunnen bloeien, ook in die stadsdelen die geplaagd worden door criminaliteit en misdaad. Maar hoe doe je dat?
In Amsterdam-Zuidoost is de verleiding groot om snel geld te verdienen in bijvoorbeeld de drugscriminaliteit. Een groep jongeren groeit op in armoede, met weinig toekomstperspectief. Precies aan dat laatste probeert de directeur van middelbare school Open Schoolgemeenschap Bijlmer Maryse Knook iets te doen. Hoe vertelt ze in deze aflevering van podcast de Dag.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 11, 2023 |
#1261 - Komen we zo ooit nog van onze gasverslaving af?
00:20:54
Na de torenhoge prijzen van afgelopen zomer, kost gas nu weer wat het vroeger kostte. Onder meer door de zachte winter, de invoer van vloeibaar gas en energiebezuinigingen lijkt een al te grote crisis voor nu afgewend.
Europa kreeg razendsnel terminals in werking, waarmee uit de hele wereld vloeibaar gas kan worden ingevoerd. De afhankelijkheid van Russisch gas is daardoor een stuk minder groot. En Afrikaanse landen staan te springen om dit LNG te leveren.
Maar zit er voor die landen wel toekomst in gas? En lukt het ons om op termijn helemaal met gas te stoppen, nu de prijzen weer dalen?
In de podcast vertelt Jilles van den Beukel, energie-expert van het Haags Centrum voor Strategische Studies, over de grote verschuivingen in de wereldwijde gasmarkt. Er is veel veranderd het afgelopen jaar. Er zijn nieuwe kansen en nieuwe risico’s, maar uiteindelijk zullen we het zonder gas moeten doen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 10, 2023 |
#1260 - Wanhopige Rohingya weer op de vlucht
00:19:44
Na een wekenlange tocht op zee, op gammele boten, komen steeds meer uitgeputte Rohingya-vluchtelingen aan bij de kust van de Indonesische provincie Atjeh. De moslims, oorspronkelijkuit Myanmar, zijn nergens welkom. Ze doen er alles aan om een veilig thuis te vinden en reizen daarom 18-honderd kilometer over zee van Bangladesh naar Indonesië. Het is de tweede keer in 5 jaar dat ze op de vlucht zijn.
|
Jan 09, 2023 |
#1259 - Het muziekjaar 2023
00:22:19
2022 was het muziekjaar van onder meer Harry Styles, The Weeknd en Taylor Swift. Ze waren niet weg te denken uit de hitlijsten. En in Nederland werd ook misschien wel meer dan ooit muziek van eigen bodem gedraaid: Antoon, S10, Froukje en Flemming scoorden hit na hit. Maar wat staat ons dit jaar te wachten?
In 2023 komen er veel internationale acts naar Nederland, vertelt muziekjournalist Atze de Vrieze, met grote shows vol spektakel. Een inhaalslag nog uit de coronatijd, zegt hij, en het publiek lijkt er ook volop voor te gaan. Maar zijn tips voor komend jaar komen uit de Nederlandse popwereld, die zich razendsnel ontwikkelt. Van underground tot mainstream, tijdens de lockdown zijn er enorm veel creatieve zaden geplant die - hoopt Atze - dit jaar tot volle wasdom komen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 06, 2023 |
#1258 - De tactiek van Tate
00:22:04
Andrew Tate zit vast in Roemenië. De influencer en oud-kickbokser van 36 wordt verdacht van mensenhandel, verkrachting en deelname aan georganiseerde misdaad. Zo zou hij samen met z'n broer vrouwen ronselen en dwingen om porno te maken. Daar werd veel geld mee verdiend volgens de Roemeense justitie.
Andrew Tate zorgt al jaren voor ophef door z'n opmerkingen vol vrouwenhaat op sociale media. Miljoenen volgers zien hem. Media-pedagoog Jacqueline Kleijer merkt hoe jonge jongens aan gaan van Tate tijdens gastlessen. Volgens haar gaat de influencer als een loverboy te werk. De tip die zij geeft in podcast de Dag: praat erover met je kind.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 05, 2023 |
#1257 - Kotters aan de kant: is er nog toekomst voor vissers?
00:22:13
De deuren van de visafslag in Den Helder zijn dit nieuwe jaar dicht gebleven. De toekomst ligt voor hen niet meer in de visserij. Het gebouw wordt na meer dan 100 jaar omgebouwd tot maritiem servicecentrum, onder andere voor windmolens op de Noordzee. Het is een symbool voor de moeilijke tijd die kottervissers doormaken. Een grote groep heeft zich aangemeld voor een saneringsregeling van de overheid omdat ze willen stoppen.
Vissers die platvis vangen voelen zich al jaren steeds meer in 't nauw gedreven door die windmolens, de Brexit en de hoge olieprijzen. Is er nog toekomst en hoe ziet die eruit? Onderzoeker aan de Wageningen Universiteit Kees Taal vertelt in podcast de Dag waar naar gekeken wordt. Voor visser Jan de Boer maakt het niets meer uit: zijn kotter ligt al aan de wal te wachten op de sloop.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 04, 2023 |
#1256 - Elon Musks probleem met Tesla
00:21:03
Het nieuwe beursjaar is begonnen en dat wordt een belangrijk jaar voor de voormalig rijkste man op aarde, Elon Musk. Want vorig jaar zag hij, mede door zijn aankoop van twitter en een gigantische koersval van Tesla zijn papieren vermogen met een astronomisch bedrag van 200 miljard dollar slinken.
Tesla krijgt klap na klap op de beurs en niet zonder reden, vertelt Nieuwsuur-huiseconoom Mathijs Bouman in podcast De Dag. Dat heeft te maken met Musk zelf, maar ook met grotere ontwikkelingen op de elektrische automarkt. Welke kant beweegt de markt op en wat betekent dat voor de positie van Elon Musk?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 03, 2023 |
#1255 - Wat er in 2023 beter kan, moet en zal gaan
00:23:30
Nieuw jaar, nieuwe kansen, maar zorgelijk nieuws over de oorlog en ook de economie gaat deze eerste dagen van het jaar gewoon door. Toch biedt 2023, na het sombere nieuwsjaar 2022, ruimschoots kansen om het beter te doen. Daarom maakt podcast De Dag met frisse moed een rondje langs de redactie economie, Den Haag en Brussel om te horen wat de belangrijke thema's van dit jaar worden en waar de mogelijkheden liggen om van 2023 een gelukkiger jaar te maken dan het vorige.
Europa-correspondent Kysia Hekster vertelt over de inspanningen van de Europese Unie om Oekraïne te blijven steunen in de oorlog en ook over de lange lijst aan andere onderwerpen waar Brussel stappen in wil zetten. Politiek verslaggever Wilma Borgman heeft wel een idee wat de belangrijkste politieke gebeurtenis van 2023 gaat worden. Zij verwacht opnieuw een spannend politiek jaar. En Lisa Schallenberg van de economieredactie plaatst de zorgen over een aankomende recessie in een bredere context en benadrukt dat economen voor Nederland helemaal niet zo negatief gestemd zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jan 02, 2023 |
#1254 - Het China van Xi: aflevering 5
00:30:28
Deze week tussen kerst en oud en nieuw geen nieuwe afleveringen van De Dag, maar je kunt wel luisteren naar een speciale serie die Elisabeth in oktober maakte: het China van Xi.
|
Dec 30, 2022 |
#1253 - Het China van XI: aflevering 4
00:27:09
Deze week tussen kerst en oud en nieuw geen nieuwe afleveringen van De Dag, maar je kunt wel luisteren naar een speciale serie die Elisabeth in oktober maakte: het China van Xi.
|
Dec 29, 2022 |
#1252 - Het China van Xi: aflevering 3
00:34:08
Deze week tussen kerst en oud en nieuw geen nieuwe afleveringen van De Dag, maar je kunt wel luisteren naar een speciale serie die Elisabeth in oktober maakte: het China van Xi.
|
Dec 28, 2022 |
#1251 - Het China van Xi: aflevering 2
00:28:39
Deze week tussen kerst en oud en nieuw geen nieuwe afleveringen van De Dag, maar je kunt wel luisteren naar een speciale serie die Elisabeth in oktober maakte: het China van Xi.
|
Dec 27, 2022 |
#1250 - Het China van Xi: aflevering 1
00:32:34
Deze week tussen kerst en oud en nieuw geen nieuwe afleveringen van De Dag, maar je kunt wel luisteren naar een speciale serie die Elisabeth in oktober maakte: het China van Xi.
|
Dec 26, 2022 |
#1249 - De Dag special: Kathleen Ferrier en Nina Jurna over dé excuses
00:34:37
2022 loopt op z'n eind en deze week blikken we in De Dag terug op het intense en ook historische jaar dat het geweest is. Op de valreep van dit jaar bood de Nederlandse staat excuses aan voor het slavernijverleden, aan postuum alle tot slaaf gemaakten en ook aan de nazaten die nu nog leven.
In deze podcast twee langere gesprekken met twee nazaten die allebei wat betreft nieuws, politiek en maatschappelijke discussies meer dan door de wol geverfd zijn, maar die allebei diep geraakt zijn door de gebeurtenissen van deze week. Oud-politica Kathleen Ferrier, dochter van de eerste president van Suriname, en correspondent Nina Jurna vertellen openhartig over hun persoonlijke drang om hun familiegeschiedenis te kennen én door te geven, maar ook over de volgens hen collectieve plicht om al die familiegeschiedenissen tezamen - lees: het nederlandse slavernijverleden - als samenleving te kennen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 23, 2022 |
#1248 - De Dag special: het onzekere jaar voor boeren
00:30:58
2022 loopt op z'n eind en deze week blikt De Dag terug op het intense nieuwsjaar met verschillende mensen die we dit jaar in de podcast gesproken hebben.
De zomer stond in het teken van de boerenprotesten nadat het kabinet de stikstofplannen bekendmaakte. Nederland stond vol omgekeerde vlaggen, protestborden en Johan Remkes moest boeren en de politiek weer om tafel krijgen. In juni spraken we met twee boeren bij natuurgebied de Peel over de zorgen over de toekomst. Vandaag vertellen ze in podcast de Dag wat de afgelopen maanden voor hen betekenden. Ankie Wijnen en Joris van Lierop hebben hun bedrijf in Heusden en zeggen dat de onzekerheid niet weg is, maar dat er wel kleine lichtpuntjes zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 22, 2022 |
#1247 - De Dag special: alles veranderde in 2022 voor de Britten
00:34:22
2022 loopt op z'n eind en deze week blikt De Dag terug op het intense nieuwsjaar met verschillende mensen die we dit jaar in de podcast gesproken hebben.
Vandaag een gesprek over het jaar van het Verenigd Koninkrijk met NOS-correspondent Fleur Launspach en met oud-correspondent Tim de Wit. Ze zagen de politieke schandalen, de premierwissels, de nationale rouw na de dood van Koningin Elizabeth en de economische klap voor de gewone Britten. Voor hen is alles anders geworden in 2022.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 21, 2022 |
#1246 - De Dag special: Iris de Graaf en Hubert Smeets over 'hun' Rusland
00:36:01
2022 loopt op z'n eind en deze week blikt De Dag terug op het intense jaar dat het geweest is met verschillende mensen die we dit jaar in de podcast gesproken hebben.
Vandaag twee wat langere gesprekken dan normaal met NOS-correspondent Iris de Graaf en Ruslandkenner Hubert Smeets over hoe zij Rusland dit jaar hebben zien veranderen. Over het gemis van het land waar ze van hielden en hoe alles door de oorlog is veranderd: hun banden met vrienden en familieleden, en zelfs de manier waarop ze zich tot de Russische geschiedenis en cultuur verhouden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 20, 2022 |
#1245 - De Dag special: het jaar dat de Russen kwamen
00:30:46
2022 loopt op z'n eind en deze week blikt De Dag terug op het intense jaar dat het geweest is met verschillende mensen die we dit jaar in de podcast gesproken hebben.
Op 25 februari, dag twee van de oorlog in Oekraïne, vertelden vier Nederlanders die in Oekraïne woonden in de podcast over de keuzes en vragen waar ze plotseling voor waren komen te staan. Zouden ze vertrekken of toch blijven? Allen maakten verschillende afwegingen.
Het waren indringende verhalen en gedurende het hele jaar zijn er veel vragen van luisteraars binnengekomen over hoe het nu met hen gaat. In een extra lange podcast leggen we opnieuw contact en vertellen de vier hoe de oorlog nog altijd een grote stempel op hun leven drukt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 19, 2022 |
#1244 - De kanteling van de woningmarkt
00:22:08
Opnieuw heeft de Europese Centrale Bank, in navolging van de Amerikaanse en Britse centrale banken, deze week de rente verhoogd in een poging de torenhoge inflatie te beteugelen. En die hogere rente heeft grote gevolgen voor de huizenmarkt, waar momenteel van alles aan de hand is: er wordt minder verkocht, de prijzen dalen, het benodigde inkomen voor een hypotheek stijgt, de vaste lasten stijgen, de huren stijgen.
De huizenmarkt kantelt onder invloed van de economische tegenspoed, zegt hoogleraar huisvestingssystemen van de TU Delft Peter Boelhouwer in podcast De Dag, en samen met de structurele problemen op de woningmarkt vreest hij voor een 'perfecte storm'. Maar gelukkig ziet hij ook verbeteringen en mogelijkheden.
En Mirian Thomas voelt de gevolgen van de veranderingen op de woningmarkt al. Zij krijgt haar huis niet verkocht en vertelt in de podcast wat dat voor haar betekent.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 16, 2022 |
#1243 - Verslag doen van een omstreden WK
00:25:27
De finalisten van het WK in Qatar zijn duidelijk: Frankrijk of Argentinië wordt de wereldkampioen voetbal van 2022. Het meest besproken kampioenschap loopt op z'n eind. Nederlandse journalisten zijn weer thuis, na het afgelopen Oranje-avontuur, en blikken terug op een WK met twee gezichten.
Verslaggever Noortje Deutekom ging met alle kritiek uit het Westen naar de golfstaat toe. Ze vertelt in podcast de Dag wat ze daarmee kon in Qatar. En correspondent Daisy Mohr was al vaker in de golfstaat geweest. Zij zag een land dat opbloeide door de schijnwerpers van de wereld.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 15, 2022 |
#1242 - Cash uit Qatar: corruptie in het Europees Parlement
00:24:04
Met een foto vol cashgeld maakte de Belgische politie bekend dat ze 1,5 miljoen euro in beslag hebben genomen na invallen in Brussel. Die invallen zijn gedaan in een corruptieonderzoek binnen het Europees Parlement. Qatar zou politici en medewerkers van hen proberen om te kopen. Vier verdachten zitten vast.
Correspondent Ardy Stemerding vertelt in podcast de Dag wat we nu weten over de - misschien wel - grootste corruptiezaak ooit in dat Europees Parlement. En Michiel van Hulten is van anti-corruptieorganisatie Transparancy International: hij pleit voor strengere lobbyregels. Want van Hulten is nóg meer te weten gekomen en verwacht dat dit corruptieschandaal nog lang niet voorbij is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 14, 2022 |
#1241 - Tussen kerst en kitsch; de perfecte kerstreclame
00:20:50
Zet de tv deze dagen aan en de dennennaalden en nepsneeuw vliegen je tijdens de reclameblokken om de oren. Er zijn opvallend veel kerstcommercials dit jaar, die aandoen als mini-films, met complexe verhaallijnen, kerstige muziek en vooral veel emotie. De strijd om de beste kerstreclame lijkt een nieuwe traditie te worden in Nederland. Maar wat is dan de perfecte kerstreclame?
Clichés horen erbij, zegt kerstcommercial-kenner Patrick Severein, die onder andere in een officieus kerstpanel van reclamemakers zit in podcast De Dag. Maar de kitsch en kromme tenen liggen volgens hem wel op de loer en soms wordt de plank ook ontzettend mis geslagen. Ook dit jaar weer.
Consumentenpsycholoog Tom van Bommel meet met elektroden hoe onze hersenen reageren op de sneeuwvlokken, kerstbellen, kinderen, dieren en volle tafels eten waar we deze dagen mee overspoeld worden. Uit dat onderzoek blijkt dat voor de meeste impact de simpele beelden het best werken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 13, 2022 |
#1240 - Executies en staatsterreur in Iran
00:20:27
Voor de tweede keer in een paar dagen tijd heeft Iran iemand geëxecuteerd die was opgepakt tijdens de protesten in het land. Hij is in het openbaar opgehangen. De verwachting is dat er meer executies van demonstranten volgen. Daarnaast zijn er veel berichten van martelingen en het doelbewust ernstig verwonden van demonstranten. Vrouwen zouden door de oproerpolitie bijvoorbeeld opzettelijk van dichtbij met hagel, luchtbukskogels, in het gezicht, de ogen, op hun borsten en tussen hun benen worden beschoten.
Na ruim drie maanden van aanhoudende protesten, lijkt er in Iran een nieuwe fase aangebroken. Eén waarin het regime naar de laatste redmiddelen grijpt, zegt politiek-commentator en Iran-deskundige Damon Golriz in deze podcast. Hij ziet een regime dat wankelt en uiteindelijk zal vallen. Ook de Iraanse filmmaker en dichter Nafiss Nia denkt dat, al breekt de machteloosheid over de gruwelen die nu plaatsvinden haar wel op.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 12, 2022 |
#1239 - De impact van het Marokkaanse WK-succes
00:21:46
Voor de nationale ploeg van Marokko is het WK in Qatar nu al een succes, want voor het eerst staat de ploeg in een kwartfinale. En de droom is nog niet voorbij, want het kan zomaar zijn dat ze na Spanje ook Portugal de baas zijn, zeggen oud-voetballer Dries Boussatta en voetballiefhebber en schrijver Abdelkader Benali in podcast De Dag.
Bousatta, die voor zowel het Marokkaanse als Nederlandse elftal uitkwam, en Benali vertellen over de impact die de prestaties van het huidige elftal hebben op de spelers zelf - die nu al voor het leven een heldenstatus hebben -, op de ontwikkeling van de sport in Marokko, maar vooral ook op de manier waarop er naar Marokko en Marokkanen gekeken wordt. "De prestaties van dit elftal worden gezien als een spiegel voor de eigen drang naar voren."
Reageren? mail de dag@radio1.nl
|
Dec 09, 2022 |
#1238 - H & Meg, next episode
00:22:56
De liefde, de druk van paparazzi en racisme binnen het Britse koningshuis. Allemaal komt het voorbij in de nieuwe Netflixserie Harry & Meghan. De Britse prins en zijn vrouw deden een stap terug in de koninklijke familie en vertellen nu uitgebreid over wat er achter gesloten deuren gebeurde in die tijd. Het koppel werd twee jaar lang gevolgd door camera's.
Correspondent Fleur Launspach schetst de context rond de serie in podcast de Dag. Ze heeft de serie in rap tempo gebinged en vertelt over de timing en het doel van prins Harry en Meghan. En is dit een PR-nachtmerrie voor Buckingham Palace en Koning Charles? Of juist niet?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 08, 2022 |
#1237 - De telescoop die ondenkbare dingen gaat ontdekken
00:18:22
Hoe ontstaan sterren en sterrenstelsels? Is er buitenaards leven? Dat soort vragen moet een nieuwe telescoop gaan beantwoorden. En nog veel meer: vragen waarvan we het bestaan nog niet afweten. Op de stilste plekken van de wereld is de bouw van de grootste radiotelescoop ooit begonnen: de SKA-telescoop. Duizenden en duizenden antennes in Australië en honderden schotels in Zuid-Afrika gaan dieper het heelal in kijken dan we ooit konden.
Nederland speelt een belangrijke rol in het project, vertelt Michiel van Haarlem in podcast de Dag. Hij werkt al tientallen jaren namens Astron mee aan de telescoop en weet dat de techniek van een Nederlandse voorloper heel belangrijk is. Maar deze nieuwe telescoop kan straks veel meer.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 07, 2022 |
#1236 - Topvoetballers op de bank bij de psycholoog
00:23:15
Denzel Dumfries vindt het soms niet makkelijk om voetballer te zijn, zei hij zaterdag na een uitstekende wedstrijd op het WK in Qatar. Hij ervaart grote druk en spreekt daar regelmatig over met een sportpsycholoog. Ook tijdens dit WK had hij twee keer een afspraak.
FC Utrecht-speler Othmane Boussaid heeft ook hulp ingeschakeld, vertelt hij in Podcast De Dag. Hij kon zo slecht tegen zijn verlies dat hij uit frustratie slechter ging spelen en telkens op de bank terecht kwam. Nu zit hij op de bank bij de psycholoog en staat hij met veel meer zelfvertrouwen in het veld.
Sportpsycholoog Susie Cats vertelt dat Boussaid en Dumfries zeker niet de enigen zijn die last hebben van mentale druk. Ze begeleidt verschillende topsporters die last hebben van faalangst, extreme spanning en soms het plezier in de sport helemaal verloren zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 06, 2022 |
#1235 - Oorlog voeren in de winter
00:19:15
In Oekraïne is de winter begonnen en dat heeft grote gevolgen voor de oorlog. In militair opzicht kennen winterse omstandigheden voor- en nadelen: voordeel is dat de grond harder is, waardoor tanks bijvoorbeeld niet vast blijven zitten in de modder en dus sneller kunnen oprukken. Maar nadeel is dat het voor soldaten fysiek en mentaal veel zwaarder werken is en ook dat materieel bevriest. Je ziet nu dat zowel Russische als Oekraïense soldaten zich ingraven in loopgraven, die doen denken aan de Eerste Wereldoorlog.
Het verleden leert dat oorlog voeren in de winter een grote impact heeft op zowel het slagveld als op burgers van landen waar die oorlogen gevoerd worden, vertelt militair historicus Merle Lammers in podcast De Dag. Aan de hand van verschillende voorbeelden uit de geschiedenis schetst ze hoe de winter een wapen kan zijn, dat niet zelden bepalend is geweest voor de uitkomst van veldslagen of oorlogen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 05, 2022 |
#1234 - De blow-en zuiptoerist moet Amsterdam verlaten
00:21:59
Lallende toeristen en het constante getril van rolkoffertjes over de bakstenen. De gemeente Amsterdam wil dat je die geluiden binnenkort een stuk minder hoort. Ze willen de overlast van toerisme aanpakken met een nieuw plan: de horeca moet eerder dicht, vrijgezellenfeesten gaan aan banden en nog veel meer.
De Amsterdammer wil meer rust. En daar moet naar geluisterd worden, zegt hoogleraar toerisme Jan van der Borg in podcast de Dag. Hij woont zelf in Venetië, een stad die volgens veel inwoners inmiddels is overgenomen door toeristen. Zó mis moet het allemaal niet gaan in de hoofdstad, vinden veel Amsterdammers. Maar hoe krijg je dat voor elkaar?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 02, 2022 |
#1233 - Hoe je excuses maakt voor het slavernijverleden
00:20:09
19 december maakt de Nederlandse regering excuses voor het slavernijverleden. Maar hoe en met wie? Daarover laat premier Rutte nog weinig los, ook al zijn de plannen al uitgelekt. De reacties op die plannen zijn niet mis: de verkeerde datum, de verkeerde mensen én er wordt haast gevoeld.
Hoe zou dit wel moeten? Mercedes Zandwijken en Machiel Keestra schreven een stuk in de Volkskrant over dat onderwerp en vertellen erover in podcast de Dag. Ze gaan al twaalf jaar om tafel met allerlei mensen om te praten over het slavernijverleden. En in dat praten zit volgens hen de oplossing. En misschien ook wel in de Koning?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Dec 01, 2022 |
#1232 - Boeken en tv, een moeizaam huwelijk
00:20:09
Voor de derde keer in drie jaar tijd verdwijnt er een boekenprogramma van de NPO. Na de VPRO-programma's Boeken en Mondo, keert ook Brommer op Zee in het nieuwe jaar niet terug. Wel zal Eus' boekenclub in het voorjaar weer te zien zijn, maar - zo luidt de kritiek in literaire kringen: in dat programma zou entertainment boven verdieping gaan en is er minder ruimte voor inhoud of onbekendere schrijvers. Waarom is het óf-óf en niet én-én?
In podcast De Dag vertellen twee schrijvers, Alma Mathijsen en Hans Maarten van den Brink - die naast schrijver ook oud-hoofdredacteur tv van de VPRO is - over hun liefde voor en het belang van de in hun ogen inhoudelijkere boekenprogramma's. Wat is de kunst van een succesvol boekenprogramma op tv en wat betekent het voor schrijvers om erin op te treden?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 30, 2022 |
#1231 - Hoe China opstaat tegen Xi Jinping
00:21:18
Het worden de grootste protesten tegen de Chinese overheid genoemd sinds 1989, de protesten van de afgelopen dagen in tientallen steden en bij universiteiten in China tegen de coronamaatregelen. En dat niet alleen: er wordt ook om meer vrijheden geroepen, vrijheid van meningsuiting, democratie, en zelfs het aftreden van president Xi Jinping.
De protesten van nu roepen herinneringen op aan het massale studentenprotest in 1989, maar is dat wel terecht? Correspondent Sjoerd den Daas sprak met demonstranten die deze dagen de moed vinden om zich uit te spreken, en ook met een van de protestleiders die dit in 1989 deed. Hij voelt momentum om verandering te forceren, vertelt Sjoerd, maar de vraag is: hoe dan? Protesteren tegen Xi, hoe doe je dat?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 29, 2022 |
#1230 - Welke toekomst heeft de cryptomunt?
00:22:05
Deze maand ging cryptobeurs FTX onderuit. En daarmee ging ook het vertrouwen in cryptomunten onderuit. Wereldwijd is in november 200 miljard dollar aan cryptowaarde verdampt. Wat is er met de cryptomunten aan de hand, en wat blijft er van over?
Teunis Brosens is crypto-expert bij ING bank. In de podcast vertelt hij hoe crypto begon, als een mooie technologische innovatie met een ideaal erachter. En hoe in de jaren daarna de munten steeds meer voor iets anders werden ingezet, puur als beleggingsobject.
De markt is nu extreem nerveus, zegt hij, het is wachten of er nog meer mega-verliezen aankomen. Het grootste probleem is volgens hem gebrek aan transparantie en dat er nu geen enkele regulering is. Maar … daar komt verandering in.
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Nov 28, 2022 |
#1229 - Verslag doen van vreugde en verwoesting in Oekraïne
00:23:17
Oekraïne maakt zich op voor de winter. Stroomuitval is aan de orde van de dag en veel mensen vragen zich af hoe ze nog warm kunnen blijven. De Russische raketten blijven maar komen en beschadigen belangrijke infrastructuur overal in het land. Ondertussen verovert het Oekraïense leger steeds meer gebied terug op de Russen. Met de stad Cherson als voorlopig hoogtepunt: de grootste stad die de Russen innamen is weer in Oekraïense handen.
Verslaggever Wessel de Jong was de afgelopen weken in het heroverde gebied en vertelt in podcast de Dag over de emoties van de mensen daar. Hij ziet vooral veerkracht in alles wat ze doen. Maar met een zware winter in aantocht en raketten die maar blijven komen wordt die veerkracht flink op de proef gesteld.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 25, 2022 |
#1228 - De mensen voor wie corona niet voorbij is
00:21:38
Corona is voor miljoenen Nederlanders geen dreiging meer en op dagelijkse basis ver weg. Deze week verschenen meerdere nieuwsberichten dat de pandemie op z'n retour is. Maar voor tienduizenden mensen sleept het virus nog voort: zij hebben long covid.
Kees Rottinghuis noemt zichzelf een covidkluizenaar nu hij al maanden thuis zit. Nog steeds is onduidelijk wat hij kan doen om beter te worden, omdat er zo weinig bekend is over de ziekte. Arts en onderzoeker van het Amsterdam UMC Brent Appelman vertelt in podcast de Dag welke hoop er is voor long covid-patiënten. Wanneer worden zij verlost van het virus?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 24, 2022 |
#1227 - Hoe Qatar de FIFA buitenspel zette
00:22:01
De ONE LOVE aanvoerdersband mag niet om, op straffe van een gele kaart. Er is toch geen bier in de stadions en ook de Belgische tenues mochten niet. Zo is er iedere dag weer een nieuwe rel rondom het WK in Qatar.
Het verbaast onderzoeksjournalist Edwin Schoon niks. Hij verwacht nog veel meer problemen, want Qatar heeft volgens hem de regie over het WK overgenomen van de wereldvoetbalbond FIFA. En dat is heel ongebruikelijk.
Schoon volgt de FIFA al sinds 2010, het jaar waarin Qatar het WK kreeg toegewezen door FIFA-leden om te kopen. In de podcast vertelt hij over de hervormingen bij de bond, die door voorzitter Infantino werden toegezegd, maar die nooit werden doorgevoerd. Hoe komen Infantino en zijn bond aan hun macht? Waarom verandert het niet? En waarom maken Europese voetbalbonden niet samen een vuist hiertegen?
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Nov 23, 2022 |
#1226 - Na 50 jaar weer naar de maan, een nieuwe fase in de ruimtevaart
00:22:38
De Amerikaanse ruimtecapsule Orion heeft zijn eerste rondje om de maan afgelegd. Vijftig jaar nadat er voor het laatst een astronaut rondliep, is NASA weer op weg naar de maan.
In die 50 jaar is er veel veranderd. Toen ging het de VS om de Sovjet Unie voor te zijn. Nu zijn er meer partijen die naar de maan willen. Niet alleen om daar onderzoek te doen. Mogelijk kunnen er ook zeldzame grondstoffen worden gewonnen. En de maan kan een tussenstation worden voor een veel langere reis … naar Mars.
Wetenschapsjournalist Govert Schilling is al zijn hele leven gefascineerd door de maan. In de podcast vertelt hij hoe NASA te werk gaat, wat de volgende stappen zijn, en wat dit betekent voor deze nieuwe fase in de ruimtevaart.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 22, 2022 |
#1225 - De moeizame weg naar betere klimaatafspraken
00:23:11
Op de VN-klimaattop in Sharm-el-Sheikh werd anderhalve dag langer onderhandeld dan gepland, maar zonder het door Nederland gewenste resultaat. Het lukte niet om verdere afspraken te maken om klimaatverandering te beperken. En dat terwijl wetenschappers blijven waarschuwen dat snelle maatregelen noodzakelijk zijn om grote rampen te voorkomen.
NOS- klimaatredacteur Heleen Ekker was bij de top, haar zevende. In de podcast legt ze uit waarom het nu niet lukte om nieuwe afspraken te maken.
Op de top werd wél iets besloten waar ontwikkelingslanden al jaren om vroegen. Er komt een fonds, betaald door rijke landen, waarmee schade door klimaatverandering in arme landen kan worden vergoed. Maar ook daar zitten nog heel wat haken en ogen aan, vertelt Afrika-correspondent Elles van Gelder.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 21, 2022 |
#1224 - Het gevaar van true crime
00:21:11
Vandaag helaas geen podcast De Dag, want er heerst griep op de burelen van De Dag. Als goedmakertje plukten we deze aflevering uit het archief. Maandag zijn we er weer, fijn weekend!
De nieuwe Netflix-serie Monster: The Jeffrey Dahmer Story is dé true crime-hit van dit moment. Miljoenen kijkers wereldwijd smullen van het verhaal over een van de beruchtste seriemoordenaars van de VS. Maar er is ook verontwaardiging over ontstaan, onder meer omdat de nabestaanden van de slachtoffers niet vooraf betrokken zouden zijn en de moordenaar en zijn daden geromantiseerd zouden worden. Dat soort kritiek komt vaker voor in het populaire genre. True crime kent een problematische keerzijde.
Hoe die keerzijde eruit ziet, vertelt criminoloog Janine Janssen in podcast De Dag. En Annelies Verhelst en Sylvia Mulder, van de true crime-podcast Al sla je me dood vertellen hoe je daar als maker mee omgaat.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 18, 2022 |
#1223 - De WK-worsteling van voetbalfans
00:24:50
Het WK voetbal staat op 't punt van beginnen. Kijk je wel of niet? Dat is de worsteling van voetbalfans. De kritiek op gastland Qatar is groot. Het toernooi is door corruptie aan het land gegund, de arbeidsomstandigheden tijdens de bouw van de stadions waren onmenselijk en het land gaat anders om met vrouwen en lhbti'ers dan Nederland.
Twee voetbalfans vertellen waarom ze wel en niet gaan kijken naar Oranje. Journalist Pepijn Keppel, die schrijft over sport voor Trouw en de Groene Amsterdammer. En schrijver Enzio Bakker, die in aanloop naar dit WK schreef over de donkere kanten van gastland Qatar. Wat zijn hun afwegingen om 't Nederlands elftal wel en niet te steunen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 17, 2022 |
#1222 - Het MH17-proces en het belang van 'lawfare'
00:23:15
Ruim 8 jaar nadat vlucht MH17 boven het Oosten van Oekraïne uit de lucht werd geschoten, krijgen vier verdachten die zijn aangeklaagd, morgen hun straf te horen. Ze zijn er niet bij in de rechtszaal en belanden bij een veroordeling in ieder geval op dit moment ook niet in de cel. Toch is deze uitspraak ontzettend belangrijk, niet alleen voor de nabestaanden, maar ook omdat de uitspraak onderdeel is van de grotere oorlog die nu gaande is in Oekraïne, zegt Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp in deze podcast. "In warfare is ook 'lawfare' een belangrijk wapen."
Gert-Jan Dennekamp was was in 2014 als een van de eersten op de rampplek aanwezig, en deed voor Nieuwsuur in de loop der jaren meerdere keren onderzoek in Oekraïne, onder meer naar de verdachten die morgen terechtstaan.
Universitair docent internationaal strafrecht Marieke de Hoon volgt het juridische proces ook al jaren. Het is een ongelooflijk complex proces, zegt ze, dat teruggebracht naar de kern interessante vragen opwerpt over wat we als samenleving onder rechtvaardigheid verstaan.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 16, 2022 |
#1221 - Donald Trump vs Ron DeSantis
00:22:11
Een meerderheid van de Republikeinen ziet liever de herkozen gouverneur van Florida, Ron DeSantis, als de Republikeinse presidentskandidaat in 2024 dan oud-president Donald Trump, blijkt uit een nieuwe peiling. Trump kondigt mogelijk vandaag aan dat hij opnieuw een gooi wil doen naar het presidentschap, maar DeSantis - een voormalige protegé van Trump - lijkt het bij de Republikeinse achterban beter te doen. Trump is 'not amused' en slijpt de messen.
In podcast De Dag maakt Amerika-deskundige Paul Verhagen een profiel op van Ron DeSantis, die ook wel 'de Trump met hersens' wordt genoemd. Hij benadrukt dat DeSantis radicaal conservatief is en cultuuroorlogen voert die polariseren. In feite een gevaarlijkere Trumpist dan Trump zelf, aldus Verhagen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 15, 2022 |
#1220 - De 'gouden' nikkelberg van Indonesië
00:18:45
Het gastland van de G20-top, Indonesië, ziet gouden bergen in de toekomst. Nikkel-bergen, beter gezegd, want Indonesië zit op de grootste nikkelreserves ter wereld en juist die grondstof wordt gezien als 'het goud van 21e eeuw'. Nikkel cruciaal is voor de energietransitie, want het gaat onder meer in batterijen van elektrische auto's. Gedreven door de snel uitdijende nikkel-industrie hoopt Indonesië de komende jaren door te dringen tot misschien wel de top vijf van landen met hoogste inkomens ter wereld.
Maar er kleeft een grote paradox aan het nikkel-dossier. Om nikkel uit de grond te krijgen worden oerbossen op grote schaal gekapt, er wordt steenkool verbrand om fabrieken aan te drijven en vervuild water in zee gedumpt. De schade aan mens en milieu is zo groot dat de vraag rijst: is dit het wel waard?
In aanloop naar de G20-top deze week in Indonesië ging correspondent Mustafa Marghadi op onderzoek uit op Sulawesi, waar nikkel op grote schaal gemijnd wordt. Hij schrok van wat hij zag, vertelt hij in podcast De Dag. Maar, en dat is het goeie nieuws, er zijn ook mogelijkheden om het beter te doen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 14, 2022 |
#1219 - Eindelijk hoop voor Cherson
00:23:34
Het wordt gezien als een grote nederlaag voor de Russische president Poetin en een mogelijk keerpunt in de oorlog in Oekraïne. Rusland heeft z'n troepen teruggetrokken uit Cherson en Oekraïense militairen zijn al in de stad gesignaleerd. De strijdkrachten zouden zich in de laatste fase bevinden van het terugwinnen van de westelijke oever van de rivier de Dnepr.
Maar dat de bevrijding van Cherson nabij is, betekent niet het einde van de onzekerheid voor inwoners van de stad, vertelt journalist Robert van der Noorda in podcast De Dag. Zij vrezen voor wraakacties van Poetin of een valstrik.
Robert van der Noorda kent Cherson goed, trouwde daar in 2007 en zijn schoonfamilie en veel vrienden wonen er nog. Sinds het uitbreken van de oorlog heeft hij intensief contact met hen. Hij vertelt in de podcast hoe zij bijna negen maanden lang nauwelijks buiten zijn geweest, en continu in angst leefden. "Voor het eerst in acht, negen maanden hebben we echt weer hoop dat het goed komt en dat iedereen het overleeft."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 11, 2022 |
#1218 - De VVD na de asielwet
00:21:18
Het is een pittige week voor de VVD. De asielwet waar de partij zichtbaar mee worstelde, is er na een bezoek van de hoogste VVD'er doorheen. Mark Rutte moest de kritiek wegmasseren.
Wat is er gebeurd? Volgens VVD-watcher en politiek verslaggever van de NOS Wilma Borgman zat de pijn voor VVD'ers dieper dan alleen die wet. Ze vertelt wat de gevolgen van deze pittige week zijn voor de partij die de afgelopen weken van lokaal tot landelijk kritiek kreeg.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 10, 2022 |
#1217 - Kan de nieuwe Obama nu opstaan?
00:23:26
Donald Trump stond niet op het stembiljet, maar domineerde wel de verkiezingen en hij zegt dat hij komende dinsdag met een belangrijke aankondiging komt. Alles wijst erop dat Trump over twee jaar weer president wil worden en dus waren de Amerikaanse tussentijdse verkiezingen ook een soort referendum over het Trumpisme en een peiling van hoe de Democraten ervoor staan. Het beeld is nu dat de kandidaten die zich aan Trump hebben verbonden het niet goed hebben gedaan. Maar ook dat de positie van de Democraten broos is. De vraag wordt: wie neemt het straks tegen Trump op?
Amerika-journalist Laila Frank licht in podcast De Dag drie Democraten uit - opvallende stemmen in een partij die nu nog zwaar leunt op de oude garde en naarstig op zoek lijkt naar een 'nieuwe Obama'.
Laila Frank bespreekt de profielen van 'de man in de hoodie' John Fetterman, die in Pennsylvania een belangrijke Senaatszetel won, van Stacey Abrams - die een belangrijke rol speelt in Georgia, de staat waar de verkiezingen op 6 december over moeten, en van Pete Buttigieg, de man die president Biden als zijn gedroomde opvolger ziet. Maar is Amerika klaar voor een openlijk homoseksuele president?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 09, 2022 |
#1216 - De massaontslagen in de big tech
00:23:06
Het stof over het massaontslag bij twitter is nog niet gaan liggen, of er is alweer nieuws over een volgende grote ontslagronde bij een tech-bedrijf. Ook duizenden medewerkers van Meta, het moederbedrijf van Facebook, krijgen deze week te horen dat er voor hen geen werk meer is. Eerder kondigden Apple, Microsoft en Alphabet al aan dat ze met de bezem door het personeelsbestand gaan en ook bij Netflix, Vimeo, Tesla, Onlyfans en een hele lijst meer, worden mensen ontslagen.
Nieuwsuur-huiseconoom Mathijs Bouman vertelt in podcast De dag wat er aan de hand is en wat de gevolgen kunnen zijn voor de economie. En voor wie denkt: deze ontslagrondes zijn het begin van één grote bak ellende...daar kijkt hij anders tegenaan.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 08, 2022 |
#1215 - De klimaatpijn van Afrika
00:22:57
De klimaattop in Egypte is voorzichtig bemoedigend begonnen voor Afrikaanse landen. Want voor het eerst staat officieel op de agenda dat rijke landen, als grootste vervuilers, arme landen - die een veel kleinere rol hebben gespeeld bij klimaatverandering -, moeten gaan helpen om schade te vergoeden. Veel Afrikaanse landen stoten weinig uit, maar worden hard geraakt en kunnen de problemen door klimaatverandering niet zelf het hoofd bieden. Meerdere plekken worden daardoor nu al onbewoonbaar.
Correspondent Elles van Gelder bezocht in aanloop naar de klimaattop zo'n plek in Somalië, waar het al twee jaar niet heeft geregend. Ze reisde naar een stad die de VN bestempelt als een van dé honger-hotspots van de wereld: Baidoa. In de podcast vertelt ze over de slachtoffers die klimaatverandering daar nu al maakt. En hoe deze plek het voorland kan zijn van zoveel andere plekken op het Afrikaanse continent.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 07, 2022 |
#1214 - De Republikeinse aanval op Democraat Biden
00:24:41
Oud-presidenten Trump en Obama reizen Amerika door om stemmers te mobiliseren. Dinsdag stemmen Amerikanen voor de midterms. Ze kiezen een nieuw congres, waar Democraten nu in de meerderheid zijn. Als dat verschuift naar Republikeinen wordt het voor president Biden moeilijker om plannen door te voeren.
De verkiezingscampagne staat nog volop in 't teken van de erfenis van Trump, merkt correspondent Lucas Waagmeester. Hij reisde door zuidelijke staten van Amerika om met Amerikanen te praten over de verkiezingsthema's. Lucas ziet de Democraten worstelen. De Republikeinen doen er alles aan om nu en over 2 jaar de macht naar zich toe te trekken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 04, 2022 |
#1213 - Geitenpaadjes in de stikstofcrisis
00:22:16
De jarenlange geitenpaadjes kunnen niet meer: de enige optie is minder stikstof uitstoten volgens stikstofminister van der Wal. Het kabinet kreeg opnieuw een tik op de vingers van de Raad van State: zij zetten een streep door de zogenoemde bouwvrijstelling. Het is een uitspraak met grote gevolgen.
Sarah Bürmann volgt voor de NOS dat almaar dikker wordende stikstofdossier. De bouw vreest voor flinke vertraging en kabinetsambities komen onder druk te staan. Of zorgt die druk er juist voor dat we eindelijk richting de aftiteling van de stikstofsoap gaan? Sarah is er niet optimistisch over.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 03, 2022 |
#1212 - De rentree van Netanyahu
00:22:12
'Bibi is terug' en 'Bibi, koning van Israël', zingen aanhangers van Benjamin - Bibi - Netanyahu, want het ziet ernaar uit dat hij terugkeert als premier van Israël. Zijn Likud-partij is de grote winnaar van de verkiezingen en samen met de ultra rechtse partijen met wie hij wil samenwerken, kan hij rekenen op een meerderheid in het parlement.
Twee dingen vallen op aan de Israëlische verkiezingsuitslag: de rentree van deze oude bekende, die nog altijd wordt vervolgd voor corruptie, én de snelle opkomst van extreem-rechtse partijen, met wie hij een verbond heeft gesloten.
In deze podcast hoor je correspondent Ties Brock over de vraag waarom Israël - dat voor de vijfde keer in vier jaar tijd naar de stembus ging - kennelijk niet zonder Benjamin Netanyahu kan. En waarom zijn land steeds rechtser wordt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 02, 2022 |
#1211 - To toot or not to toot?
00:22:00
Sinds Elon Musk aan het roer van twitter staat, zoekt een groep teleurgestelde twitteraars naar een alternatief platform. Mastodon, waar een tweet een toot heet, trekt de meeste aandacht. Wat zijn de voor- en nadelen?
Elon Musk is sinds vorige week 'chief twit' zoals hij dat zelf noemt, de officiële eigenaar van twitter, en hij liet ook direct zien dat hij - en hij alleen - daar de baas is. Op dag één ontsloeg hij de hele bedrijfstop en de dagen daarna verliepen ook tumultueus. Een deel van de twittergemeenschap maakt zich zorgen over de invloed van Musk, zeker nu hij zich steeds vaker politiek laat gelden en controversiële standpunten inneemt. Twitteraars zoeken naar alternatieven en komen massaal uit bij Mastodon.
Techjournalist Eva Hofman van De Groene Amsterdammer vertelt in podcast De Dag over wat twittervluchtelingen op dat alternatieve platform aantreffen en hoe het werkt. En Sander van der Waal van onderzoeksinstituut over technologie Waag ziet momentum ontstaan voor een radicaal andere manier van social media-gebruik.
Heeft hij gelijk, of zitten we straks toch weer gewoon allemaal te tweeten ipv te tooten?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Nov 01, 2022 |
#1210 - De PR-campagne van Qatar
00:22:47
Qatar betaalt voetbalfans om positieve berichten te posten op sociale media. 'Micro-influencing' wordt dat genoemd en het is samen met de honderden miljoenen die zijn uitgetrokken voor het 'Macro-influencen' door bijvoorbeeld oud-voetballers als Ronald de Boer en David Beckham onderdeel van een ongekend grote PR-campagne van Qatar. En die campagne lijkt er vooral op gericht om de aandacht af te leiden van de misstanden in het land.
NOS-redacteur Brian van der Bol sprak meerdere Oranjefans die op het Qatarese aanbod van gratis vlucht, verblijf en tickets voor de openingswedstrijd zijn ingaan. Hij heeft ook de gedragscode in handen die de fans daarvoor moesten ondertekenen, want voor wat, hoort wat. Brian vertelt erover in de podcast.
Historicus Paul Reef schrijft aan de Radboud Universiteit een proefschrift over protesten bij grote sportevenementen en pogingen van gastlanden om kritiek te smoren. Qatar gaat volgens hem nog weer een stapje verder dat eerder is gezien. En vanuit dat land zelf bezien: met succes.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 31, 2022 |
#1209 - De val van Kanye West
00:20:52
De misschien wel rijkste rapper ooit, met een geschat vermogen van 1,5 miljard dollar, voorheen bekend als Kanye West maar tegenwoordig luisterend naar de naam Ye, ziet al zijn zakenpartners één voor één vertrekken. Inclusief deze week Adidas, dat kleding en schoenen onder zijn naam verkoopt - en waarover hij op een opgedoken filmpje zegt dat hij van Adidas alles mag zeggen wat hij wil, ook antisemitische uitspraken. Niet dus. En vanwege een reeks aan dat soort uitlatingen trekken bijna alle partijen met wie hij samenwerkt de handen van hem af.
Ye is altijd al explosief, grenzeloos en controversieel geweest. Maar nu lijkt hij dus écht te ver gegaan. In deze podcast vertelt Thijs van Ingen over de in zijn ogen zorgwekkende kant waar het opgaat met Ye, die hij zelf voor het gemak nog altijd Kanye noemt. Thijs is liefhebber van zijn muziek, volger van zijn vele uitspattingen en maakte zelfs ooit een college over hem. Maar ook hij worstelt nu hoe hij zich tot de rapper moet verhouden. Kun je nog onbezoedeld van de muziek van deze rapper genieten?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 28, 2022 |
#1208 - Lijm, soep, taart: 't nieuwe klimaatprotest
00:19:44
Een tubetje lijm die plots uit een colbert komt en binnen seconden zitten twee handen vastgeplakt op een talkshowtafel. RTL-presentator Beau van Erven Dorens zat centimeters van een klimaatactivist die niet wilde vertrekken dinsdagavond. Een protestactie die past in een rijtje van acties over de hele wereld, die verder gaan dan we eerder hebben gezien.
De tactiek van klimaatactivisten verschuift, vertelt Mathijs Boom. Hij is historicus en onderzoekt aan de Universiteit Utrecht de geschiedenis van milieu-en klimaatwetenschappen. En hij is activist bij Extinction Rebellion. Volgens hem leert de geschiedenis ons dat een radicalere tactiek vaak nodig is voor verandering.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 27, 2022 |
#1207 - Philips, een geschiedenis van gemiste kansen
00:21:39
Philips schrapt wereldwijd 4000 banen vanwege de aanhoudende slechte resultaten, die de laatste tijd vooral voortkomen uit de grote terugroepactie van slaapapneu-apparaten. Maar er zijn al veel langer problemen. Het bedrijf dat ooit Neerlands trots was, is een zorgenkind geworden dat vaak negatief in het nieuws is en eigenlijk al decennia in een neergang zit. Wat is er nog over van het ooit zo machtige lampenbedrijf uit Eindhoven?
Onderzoeksjournalist en historicus Marcel Metze vertelt in podcast De Dag hoe Philips sinds de jaren tachtig in een negatieve spiraal terecht is gekomen. De geschiedenis van Philips is er één van gemiste kansen, zegt hij, maar hij benadrukt ook dat er uit de as van Philips nieuwe, succesvolle bedrijven zijn ontstaan. Te veel somberheid doet het bedrijf volgens hem geen recht.
Marcel Metze schreef verschillende boeken over Philips, het bedrijf én de familie.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 26, 2022 |
#1206 - Het trollenleger ontleed
00:22:32
Een journalist intimiderend benaderen en bestempelen als 'rioolrat', wetende wat voor haar de gevolgen zijn, dat is onacceptabel. Dat is een veelgehoorde reactie na de publicatie van de breed veroordeelde Forum-video over SBS-journaliste Merel Ek. Wat die gevolgen zijn bleek al snel na de publicatie van het filmpje, want Merel Ek wordt al dagen bedolven onder haatberichten en bedreigingen door het zogenoemde trollenleger van Forum voor Democratie.
Journalist en data-analist Robert van der Noorda weet alles over de machinaties achter dit en ook andere trollenlegers en vertelt erover in podcast De Dag. Hij is vooral bekend van de ontmaskering in 2018 van het trollenleger van zanger Dotan, die met nepaccounts fictieve fans inzette. Maar inmiddels kan Robert van der Noorda veel sneller en beter blootleggen wat er aan de achterkant van social media gebeurt en hopelijk dus ook: wat we ertegen kunnen doen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 25, 2022 |
#1205 - Het mysterieuze einde van Xi's Partijcongres
00:22:56
Het was al lang geen verrassing meer: Xi Jinping blijft aan voor een derde termijn als leider van de communistische partij in China. Dat werd gisteren duidelijk op de slotdag van het Partijcongres. Hoewel het al verwacht werd, is het toch opmerkelijk. Maar spectaculairder en vooral mysterieuzer was misschien wel wat er een dag eerder gebeurde op het partijcongres. Vlak voor een toespraak van Xi werd de man die naast hem zat, zijn voorganger, oud-president Hu Jintao, voor het oog van de camera's afgevoerd.
Correspondent Sjoerd den Daas vertelt in podcast De Dag over het in meerdere opzichten bizarre partijcongres en het signaal dat president Xi Jinping ermee afgeeft; aan zijn partijgenoten, aan China, én aan de rest van de wereld.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
Luister ook podcast Het China van Xi:
https://www.nporadio1.nl/podcasts/het-china-van-xi
|
Oct 24, 2022 |
#1204 - Lag het aan Liz?
00:21:32
Er kan veel gebeuren in zes weken tijd. Begin september werd Liz Truss als nieuwe premier van Groot-Brittannië geïnaugureerd door koningin Elizabeth, twee dagen later overleed de Queen, niet veel later presenteerde Truss tegen alle adviezen in een controversieel plan om voor miljarden aan belastingverlagingen door te voeren en veel geld te gaan lenen, waarna de financiële markten instortten en er zo'n grote crisis dreigde dat alsnog alle plannen de prullenbak in gingen. Gisteren nam Liz Truss ontslag.
In podcast de Dag probeert correspondent Fleur Launspach soep te maken van het kortste en misschien wel meest turbulente premierschap uit de Britse geschiedenis. En hoewel het over de ongemakkelijke Lizz Truss makkelijk grappen maken is, vraag Fleur zich af: lag het wel aan Liz? Welke rol heeft haar voorganger Boris Johnson gespeeld in de totale mislukking van dit premierschap? En welke krachten hebben op de achtergrond zulke slechte adviezen gegeven? Hoe kan het dat iemand die zich zo graag spiegelt aan Margaret - 'the lady's not for turning'- Thatcher uiteindelijk zulke grote U-turns heeft moeten maken?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 21, 2022 |
#1203 - Poetin zet Oekraïne in de kou (en 't donker)
00:21:23
De Russische president Poetin heeft z'n raketten en drones gericht op energiecentrales en verwarmingsstations. Door de luchtaanvallen zitten elke dag mensen zonder stroom en moeten Oekraïners zuiniger aan doen. Is dit een voorbode voor een barre winter in Oekraïne?
Wereldleiders maken zich zorgen. EU-voorzitter Ursula von der Leyen noemt de luchtaanvallen oorlogsmisdaden. Verslaggever Jeroen de Jager hoort in Oekraïne dat de mensen daar vooral bezig zijn met plannen maken.
Het Westen kan ook hierin te hulp schieten, vertelt Willem Coppoolse. Er is een groot tekort aan materialen. Coppoolse is directeur van het Oekraïense energiebedrijf ERU en werkt al tien jaar op de Oekraïense energiemarkt.
Meer over de drones die gebruikt worden voor de luchtaanvallen in aflevering 1201 (https://plinkhq.com/i/1339219119/e/1000583022187).
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 20, 2022 |
#1202 - De pijnlijke stilte in de Mallorca-zaak
00:23:09
De vader van Carlo Heuvelman, die in juli vorig jaar in elkaar geslagen werd tijdens een vakantie op Mallorca en overleed, deed in de rechtszaal nog een laatste poging. Hij richtte zich tot de groep Hilversumse jongens die verdacht worden van de mishandeling en vroeg ze voor de zoveelste keer om hun zwijgen te verbreken. Maar de antwoorden waar de nabestaanden en de rechtbank naar zoeken, kwamen er niet. Het O.M. rekent het de verdachten zwaar aan dat ze de lippen op elkaar houden en eiste deze week hoge straffen.
In podcast De Dag vertelt journalist Maarten Kolsloot, die het proces voor de Gooi en Eemlander volgt, over de gespannen stilte in de rechtszaal en het beeld dat van de verdachten is ontstaan. En strafrechtadvocaat Clarice Stenger buigt zich over de strategie van de verdediging en de worsteling die er bij alle partijen is om deze zaak tot een rechtvaardig einde te brengen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 19, 2022 |
#1201 - Kamikaze-drones en ander nieuw wapentuig
00:23:03
Opeens duiken ze overal op in de oorlog in Oekraïne: kamikazedrones. Dat zijn onbemande vliegtuigjes die zichzelf laten neerstorten met explosieven. Het is het nieuwste wapen van de Russen. Maar ook het Oekraïense wapenarsenaal breidt uit.
Oud-commandant Mart de Kruif vertelt in podcast De Dag over de groeiende wapenberg in Oekraïne en ook de groeiende behoefte om naar steeds zwaarder geschut te grijpen. De vraag is waar het eindigt en welke nieuw wapens nog het verschil kunnen maken in de oorlog.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 18, 2022 |
#1200 - Hoe spoor je een Russische spion op?
00:22:25
Maandenlang deden Ben Meindertsma van de NOS en Eelco Bosch van Rosenthal van Nieuwsuur onderzoek naar 17 Russische spionnen die dit voorjaar uit Nederland werden gezet. Destijds hoorden we alleen dat deze mannen een gevaar waren voor de nationale veiligheid. Maar waarom dan, wat ze hier deden of wie ze waren, bleef onduidelijk.
De gezamenlijke onderzoeksredactie van de NOS en Nieuwsuur besloot er samen met de Belgische krant De Tijd mee aan de slag te gaan. Niet gemakkelijk, want: hoe doe je dat, Russische spionnen opsporen? En hoe gevaarlijk is het?
In podcast De Dag vertelt Ben Meindertsma hoe dat zoeken naar een speld in de hooiberg ging en hoe ze uiteindelijk de identiteit en achtergronden van alle 17 spionnen wisten te achterhalen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 17, 2022 |
#1199 - Geld boven veiligheid; conclusies van de gas-enquête
00:23:22
In zeven weken tijd legden 69 betrokkenen de eed of belofte af, en beantwoordden ze alle vragen. De openbare verhoren van de parlementaire Enquêtecommissie aardgaswinning Groningen zitten er nu op.
In de podcast De Dag maakt Mario Miskovic van RTV Noord de eerste conclusies. Hij zat alle dertig verhoordagen op de publieke tribune en zag ambtenaren die nieuwe antwoorden gaven, bewindslieden die het niet meer wisten en gedupeerden die hun ziel bloot legden.
De eindconclusies van de enquêtecommissie komen pas in februari, maar volgens Mario is één conclusie onvermijdelijk: de aardgasbaten wogen jarenlang zwaarder dan de veiligheid van Groningers. De verhoren legden lieten ook veel pijn zien, en niet alleen van de bewoners.
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Oct 14, 2022 |
#1198 - Het Koningshuishoudboekje
00:21:37
Er is opnieuw discussie over de miljoenen die naar het Koningshuis gaan. De Tweede Kamer debatteerde er deze week over. Koning Willem Alexander, koningin Máxima en prinses Beatrix krijgen er in 2023 zo'n 2 miljoen euro extra bij. Dat bedrag in tijden van crisis is volgens sommige partijen niet te verkopen.
Maar het is de Kamer zelf die eerder akkoord is gegaan met het hoe en waarom van deze verhoging, vertelt politiek verslaggever Wilco Boom. De jaarlijkse miljoenen die erbovenop komen staan zo vast als wat. Net als de discussie hierover.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl.
|
Oct 13, 2022 |
#1197 - Vogelgriep uitgeplozen
00:23:17
Pluimveehouders zitten al een jaar in spanning: raken m'n kippen besmet of trekt de vogelgriep niet langs mijn bedrijf? Die griep is hardnekkiger dan andere jaren en daardoor zitten we nu in de ergste vogelgriep-uitbraak in Europa ooit.
Opnieuw geldt er een ophokplicht en bedrijven worden geruimd, maar het virus blijft rondgaan. Hoe tem je deze griep? Hoogleraar vergelijkende pathologie bij het Erasmus MC Thijs Kuiken volgt de vogelgriep al bijna vanaf het begin. En volgens hem moet de strategie om: want het afmaken van miljoenen dieren helpt niet meer.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 12, 2022 |
#1196 - Escalaties en rode lijnen in de oorlog
00:23:36
Raketten op een speeltuin, een museum en op voorzieningen voor stroom in Oekraïne. Door de Russische aanvallen is de oorlog weer voelbaar door heel het land. De Russische president Poetin schoot tientallen raketten af met zeker 19 doden en meer dan 100 gewonden tot gevolg. En ook vandaag zijn er berichten van aanvallen.
Het is een reactie op de aanval op de Krimbrug afgelopen weekend. En daarmee escaleert Rusland verder in de oorlog volgens wereldleiders. Maar hoe voorkom je dat Poetin verder klimt op de escalatieladder op weg naar het uiterste middel: een kernwapen? Defensiespecialist bij het Clingendael Instituut Dick Zandee weet hoe escaleren werkt. Volgens hem zijn we nog niet zover, maar is de-escaleren nu geen optie. Want de oorlog zit muurvast.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 11, 2022 |
#1195 - Vechten voor vrijheid in Iran, vanuit Nederland
00:20:51
Haarlokken afknippen als steunbetuiging, wekelijks demonstreren en de druk op politici opvoeren: Iraniërs in Nederland proberen op verschillende manieren de strijd van hun volk in Iran te steunen.
In Iran zijn er al wekenlang ongekende protesten tegen het streng islamitische regime. De bevolking neemt grote risico’s en de ordetroepen slaan keihard terug. De betogingen begonnen na de dood van de 22 jarige Mahsa Amini, die werd opgepakt omdat ze haar hoofddoek niet volgens de regels zou hebben gedragen.
In de podcast vertellen drie Iraans-Nederlandse vrouwen over hun strijd, hun zorgen en hun betrokkenheid bij de vrijheidsstrijd in de straten van Iran. Over het nut van haarlokken afknippen, de toegenomen aandacht voor hun land en wat Nederland zou kunnen doen om de demonstranten te steunen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 10, 2022 |
#1194 - Hoe Nederland eruit gaat (moeten) zien
00:22:08
Er is een toekomst voor de landbouw in Nederland, maar niet alles kan overal. Dat was de boodschap van stikstofbemiddelaar Johan Remkes deze week. Nederland gaat er anders uit zien. En dat is niet alleen omdat grote veehouderijen vlakbij kwetsbare natuurgebieden zullen moeten verdwijnen.
Biodiversiteit, water- en luchtkwaliteit, aanpassing aan droogte en aan hevige regenval … er zijn tal van uitdagingen bij de inrichting van ons land. In de podcast vertelt Bas Breman, onderzoeker van de universiteit van Wageningen hoe Nederland eruit zou kunnen gaan zien.
Van kringlooplandbouw tot de inzet van natuur om water te zuiveren… hij ziet allerlei kansen om niet alleen de natuur maar ook ons eigen leven beter te maken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Oct 07, 2022 |
#1193 - Elon Musk vs Twitter (S02)
00:21:47
Een nieuw seizoen in de soap rond Elon Musk en Twitter. De rijkste man op aarde wilde het sociale medium kopen, wilde de deal opblazen en nu alsnog overnemen. Net voor een rechtszaak begint over de al getekende deal zegt Musk Twitter toch voor de 44 miljard over te willen nemen. Het bedrag dat op die deal stond.
NOS-techjournalist Nando Kasteleijn noemde de afgelopen maanden een achtbaanrit en we stappen met hem in het karretje. Wat wilde Musk de afgelopen tijd met al die twijfels bereiken? Musk wil van Twitter een "alles-app" maken, wat zijn z'n plannen? Duidelijk is dat de afgelopen maanden beide partijen geen goed hebben gedaan.
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Oct 06, 2022 |
#1192 - Noord-Korea weer op het wereldtoneel
00:24:50
Japan is flink opgeschrikt nadat Noord-Korea een raket afschoot die over het Japanse grondgebied scheerde. Voor het eerst in 5 jaar klonken sirenes en werden Japanners weer opgeroepen dekking te zoeken. Noord Korea schiet raket na raket de afgelopen maanden.
En zo is de jarenlange rust rond Noord-Korea weer voorbij, vertelt journalist en Korea-deskundige Casper van der Veen. Het land zou ook weer gaan oefenen met kernwapens. Volgens Van der Veen zal leider Kim-Jong Un de wereld er aan blijven herinneren dat Noord-Korea bestaat en meedoet.
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Oct 05, 2022 |
#1191 - Brexit, het gevolg: de zorgelijke Britse economie
00:22:36
Na tien dagen van waarschuwingen en felle kritiek heeft de Britse regering alsnog bakzeil gehaald. De belastingverlaging voor de allerrijksten gaat niet door.
Premier Truss en haar minister van financiën Kwarteng geloofden dat met zo’n belastingverlaging op termijn minder vermogenden zouden profiteren, en dat dit de economie kon aanjagen. Maar deze theorie van “trickle-down economics” heeft nooit gewerkt.
Dit was niet wat het land nu nodig heeft, vertelt Rabobank econoom Stefan Koopman in de podcast. Hij legt uit waarom Groot Brittannië er slechter voor staat dan veel andere landen. En dat heeft alles te maken met … de Brexit.
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Oct 04, 2022 |
#1190 - De houdbaarheidsdatum van Vladimir Poetin
00:21:12
Met een ceremonie annexeerde Rusland afgelopen vrijdag – illegaal – vier Oekraïense provincies. Maar op het slagveld lijdt Rusland opnieuw verliezen. Het antwoord van Poetin op de Russische tegenslagen is opnieuw escaleren en intimideren.
Daarmee komt Poetin verder ge-isoleerd te staan, zegt Ruslandkenner van het Haags Centrum voor Strategische Studies Helga Salemon. Er is veel onvrede onder de bevolking, zeker na zijn besluit om toch tot mobilisatie over te gaan.
In de podcast vertelt Salemon waarom dit een heel spannende tijd is. Volgens haar wankelt Poetin. Maar wie kan en wil hem het zetje geven? En wat krijgen we ervoor in de plaats?
Reageren? Mail: dedag@radio1.nl
|
Oct 03, 2022 |
#1189 - Het gevaar van true crime
00:21:11
De nieuwe Netflix-serie Monster: The Jeffrey Dahmer Story is dé true crime-hit van dit moment. Miljoenen kijkers wereldwijd smullen van het verhaal over een van de beruchtste seriemoordenaars van de VS. Maar er is ook verontwaardiging over ontstaan, onder meer omdat de nabestaanden van de slachtoffers niet vooraf betrokken zouden zijn en de moordenaar en zijn daden geromantiseerd zouden worden. Dat soort kritiek komt vaker voor in het populaire genre. True crime kent een problematische keerzijde.
Hoe die keerzijde eruit ziet, vertelt criminoloog Janine Janssen in podcast De Dag. En Annelies Verhelst en Sylvia Mulder, van de true crime-podcast Al sla je me dood vertellen hoe je daar als maker mee omgaat.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 30, 2022 |
#1188 - Onze kwetsbaarheid onderzees
00:23:46
De gaslekken in de Nordstream 1 en 2 dreunen nog flink na in Europa. In Nederland worden alle kabels, pijpen en leidingen opnieuw gecheckt volgens energieminister Rob Jetten. En Europa gaat de pijpen extra beveiligen. De kwetsbaarheid is maar al te pijnlijk duidelijk geworden nu de Nordstreampijp waarschijnlijk voorgoed beschadigd is.
De angst dat andere vitale infrastructuur onder water doelwit wordt is voelbaar, ook in ons land. Maar wat ligt er eigenlijk allemaal in de Noordzee? Analist Joris Teer van het Haags Centrum voor Strategische studies schetst wat er in het water dobbert. En volgens hem kan er veel véél beter: een jaar geleden schreef hij al een rapport waarin hij zegt dat de bescherming van gaspijpen, stroomleidingen en datakabels in de Noordzee er vrijwel niet is. En dat vormt een gevaar voor de toekomstplannen op de Noordzee.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 29, 2022 |
#1187 - Chaos en gevaar in nieuwe fase oorlog
00:21:50
De Russische annexatie van grote delen van Oekraïne verloopt volgens plan. De uitslagen van de nepreferenda zijn binnen en waarschijnlijk roept Poetin de regio's binnen een week uit tot Russisch grondgebied. Grondgebied dat verdedigd moet worden door in allerijl gemobiliseerde Russen en mogelijk zelfs door Oekraïners uit de bezette gebieden die gedwongen worden te vechten tegen hun eigen land.
In deze podcast aan militair strateeg Peter Wijninga de vraag hoe je vecht met een leger dat niet wil vechten of daar niet op getraind is. En wat de scenario's zijn als Poetin op zoek gaat naar méér slagkracht, middels kernwapens of door misschien wel kritische infrastructuur in Europa aan te vallen. Na de sabotage van de Nord Stream gaspijpleidingen wordt daar ernstig rekening mee gehouden.
Kristina Petrasova van Free Russia NL staat Russen bij die opgeroepen worden, maar niet willen vechten. Zij vertelt wat ze kunnen doen om te ontkomen aan het lot dat Poetin voor ze in gedachte heeft.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 28, 2022 |
#1186 - Hoe ver mag een Kamerlid gaan?
00:21:55
De grenzen opzoeken in het politieke debat, dat moet kunnen, zei premier Rutte vorige week nadat het voltallige kabinet was weggelopen tijdens een inbreng van Thierry Baudet bij het debat over de Prinsjesdagstukken. Maar de grenzen moeten niet worden overschreden, voegde hij toe. Deze week debatteert de Tweede Kamer over de vraag wat Kamerleden wel en niet mogen zeggen en op welke manier er eventueel ingegrepen moet worden.
In aanloop naar dat debat verkent bijzonder hoogleraar parlementaire geschiedenis Bert van den Braak in podcast De Dag waar volgens hem de grenzen liggen van de vrijheid van het parlementaire debat. De afgelopen 15 jaar is de grens steeds verder opgerekt, zegt hij. Tot een punt dat het gevaarlijke vormen aanneemt en democratische beginselen worden ondermijnd.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 27, 2022 |
#1185 - Waarom in Iran de hoofddoek af gaat
00:21:51
Tijdens een reis naar Iran in juni was het NOS-correspondent Daisy Mohr al opgevallen: per dag zag ze tientallen vrouwen die hun hoofddoek heel losjes of helemaal niet droegen. In de ruim 15 jaar dat ze in Iran komt, heeft ze nooit zoiets gezien. De vrouwen hadden er genoeg van, vertelden ze, ze wilden zich niet meer aan de regels houden.
Hoe gevaarlijk dat is, is de afgelopen twee weken gebleken. Een jonge vrouw die haar hoofddoek niet volgens de voorschriften droeg, overleed na een volgens ooggetuigen hardhandige arrestatie. Sindsdien zijn er hevige protesten, waarbij ook doden vallen. De veelal jonge bevolking lijkt in opstand te komen tegen de ouderwetse waarden waar het Iraanse regime voor staat.
In deze podcast vertelt correspondent Daisy Mohr over wat er al maanden al broeide in Iran en wat nu tot een uitbarsting is gekomen. En over de hoofddoek die het symbool is geworden voor niet alleen de onderdrukking van vrouwen, maar van een veel grotere groep Iraniërs.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 26, 2022 |
#1184 - Als je wordt opgeroepen door Poetin
00:21:07
De mobilisatie in Rusland is begonnen en de ernst daarvan dringt door tot steeds meer gewone Russen. Sinds de aankondiging van president Poetin woensdag gaat het snel: protesten, volgeboekte vluchten, files aan de grenzen en ook al de eerste bussen op weg naar trainingskampen. Vandaag zijn de zogenoemde referenda van start gegaan, waardoor grote stukken van Oekraïne door Rusland geannexeerd gaan worden en de oorlog dus ook deels gevoerd zal worden op wat Poetin ziet als Russisch grondgebied.
Tot nu toe werd in de oorlog gevochten door vrijwillige Russische soldaten, maar dat verandert. Reservisten worden opgeroepen én ook allerlei andere mensen zonder militaire ervaring. In deze podcast vertellen Rusland-correspondent Iris de Graaf en journalist Pjotr Sauer over de verhalen die zij horen van mannen én vrouwen die nu worden opgeroepen door Poetin en de manieren die ze zoeken om daar onderuit te komen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 23, 2022 |
#1183 - Hoe vindt Poetin zelf dat het gaat?
00:25:41
De oorlog in Oekraïne komt binnen in de woonkamers van Rusland, nu Poetin een gedeeltelijke mobilisatie afgekondigd heeft in een tv-speech. Russen gingen gisteren de straat op om te protesteren. Het is de derde keer in de geschiedenis dat Rusland mannen oproept om mee te vechten.
Oekraïne pakt steeds meer gebied terug en deze mobilisatie is volgens journalist Laura Starink een verwoede poging dat tij te keren. Laura is één van de oprichters van Raam op Rusland. Met haar neem ik de speech van Poetin door en proberen we in het volgens haar krankzinnige hoofd van de Russische president te kijken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 22, 2022 |
#1182 - Het 'post-fascistische' Italië van Giorgia Meloni
00:21:41
Giorgia Meloni van de rechts-populistische partij Broeders van Italië wordt zo goed als zeker de nieuwe premier van Italië. Ze staat torenhoog in de peilingen en heeft al met haar politieke partners op de rechter flank afgesproken dat ze een coalitie gaan vormen. Hoogstwaarschijnlijk zal zijzelf aan het roer daarvan staan.
Italië-correspondent Heleen d'Haens maakt in podcast De Dag een profiel op van deze opvallende verschijning in de Italiaanse politiek. Meloni is charismatisch, slim, conservatief, maar ook op sommige punten extreem en met fascistische wortels. 'Post-fascistisch' noemt Meloni zichzelf, vertelt Heleen. Maar wat betekent dat en welk Italië heeft Giiorgia Meloni voor ogen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 21, 2022 |
#1181 - Wachten op bevrijding in Oekraïne
00:20:42
Cherson, Melitopol, Marioepol; dat worden de volgende steden die bevrijd gaan worden, zei de Oekraïense president Zelensky dit weekend. Na de bevrijding van de regio rondom Charkov in het Noord-Oosten van het land, richt het offensief om het land te heroveren op de Russen zich op het Zuiden.
Als eerste is Cherson aan de beurt, dan Melitopol en uiteindelijk ook het verwoeste Marioepol, is het plan. NOS-redacteur Chiem Balduk heeft contact met verschillende mensen in die steden en laat in podcast De Dag de appjes en video's horen die zij hem, met gevaar voor eigen leven, sturen. Hij vertelt hoe de inwoners wachten op de bevrijding, zich voorbereiden op het grote offensief, en bang zijn voor waar de Russen toe in staat zijn als ze zich gedwongen voelen om terug te trekken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 20, 2022 |
#1180 - De pijn van inflatie
00:23:55
Al maanden wordt er over de hoge energieprijzen en inflatie gesproken en al maanden wordt er gewacht op Prinsjesdag, in de hoop dat er dan maatregelen komen die de gevolgen van die hoge prijzen verminderen. Maar, zo zei premier Rutte al meermaals, de pijn kan niet helemaal worden weggenomen.
In aanloop naar die voor velen belangrijke Prinsjesdag van morgen vertellen in podcast De Dag drie mensen uit verschillende lagen in de samenleving over de grote financiële zorgen die zij nu al hebben, en waarvan ze vrezen dat ze die straks niet meer kunnen bolwerken.
Maaike is student en valt voor haar gevoel tussen wal en schip, Jacqueline leeft op bijstandsniveau en is na de toeslagenaffaire huiverig om hulp aan te nemen en Marcel is bakker die per november 15duizend euro per maand meer moet gaan betalen voor zijn energierekening. Wat opvalt: alle drie voelen ze zich niet goed vertegenwoordigd door de regering en verwachten ze ook weinig van Prinsjesdag.
Reageren? Mail dedag@radio
|
Sep 19, 2022 |
#1179 - Koning Charles in speeches en uitspraken
00:22:43
Het is een week geleden dat de Britse koning Charles zich voor het eerst in een toespraak tot Groot-Brittannië en de rest van de wereld richtte. Sindsdien ligt zijn leven nog meer dan voorheen onder een vergrootglas. Alles wat hij zegt en doet wordt geregistreerd, zoals zijn kleine driftbui toen hij te maken kreeg met een lekkende pen. Op sociale media is dit voer voor commentaar en kritiek.
De relatie tussen Charles en de pers is al zijn hele leven gespannen. Waar zijn moeder niet vaak interviews gaf en zich vrijwel altijd diplomatiek uitte, heeft Charles zich in interviews en toespraken als kroonprins geregeld gepassioneerd, fel of ronduit onhandig uitgelaten. In deze podcast loopt oud-correspondent Hieke Jippes een paar van die opmerkelijke momenten en uitspraken langs en schetst zo een portret van de nieuwe koning van Groot-Brittannië.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 16, 2022 |
#1178 - Het on-transparante transparantieregister in de zorg
00:22:47
Miljoenen euro's gaan er van bankrekeningen van medische bedrijven naar tientallen cardiologen in ons land. Overboekingen die buiten het zicht van ziekenhuizen blijven. Dat blijkt uit onderzoek van de onderzoeksredactie van de NOS en Nieuwsuur. Artsen krijgen geld van de medische industrie voor bijvoorbeeld advies en onderzoek. Maar die transacties moeten wel gemeld worden, om de schijn van belangenverstrengeling te voorkomen.
Betalingen van medische bedrijven aan artsen en ziekenhuizen zouden in het transaparantieregister zorg moeten staan. Maar het register doet haar eigen naam geen eer aan. Journalisten Anna Pruis en Siebe Sietsma kwamen erachter dat artsen en medische bedrijven betalingen makkelijk verborgen houden. Volgens experts worden als gevolg daarvan onze zorgpremies hoger.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 15, 2022 |
#1177 - De Oekraïense opmars/Russische aftocht
00:22:37
Het roept herinneringen op aan de aftocht van de Russen ten noorden van Kiev eerder dit jaar: internationale journalisten die nu de gebieden in gaan in de regio Charkov, waar het Oekraïense leger in korte tijd grote delen heeft bevrijd. De eerste verhalen van wat daar tijdens de maandenlange Russische bezetting is gebeurd, worden opgetekend. In deze podcast doet Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp dat. Hij reist op dit moment door de regio en vertelt over de verwoestingen die er zijn aangericht en de verhalen die hij hoort.
Ook in Rusland dringt de opmars van het Oekraïense leger door, al wordt die daar anders uitgelegd, zegt Rusland-correspondent Geert Groot Koerkamp vanuit Moskou. Hij waarschuwt voor al te veel optimisme in het Westen over kritiek die hier en daar in Rusland op Poetins oorlog klinkt. Van een kentering is volgens hem nog geen sprake. "De ruimte voor kritiek neemt niet toe, de repressie wel."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 14, 2022 |
#1176 - De (geld)problemen van de NS
00:20:24
Het was een opluchting voor het NS-personeel én voor reizigers dit weekend, toen het bericht kwam dat de NS en de vakbonden het eens zijn geworden over een fikse loonsverhoging en afspraken om de werkdruk te verminderen. Een grote staking die voor vandaag gepland stond is daardoor van de baan.
Maar de NS komt nu over de brug met geld dat ze eerder niet zeiden te hebben. De vraag rijst of het bedrijf de loonsverhoging wel kan betalen en wat de enorme extra kostenpost betekent voor de toekomst van de NS.
Hoogleraar transportbeleid van de TU Delft Bert van Wee zet in podcast De Dag op een rij hoe de NS in deze positie is beland. En wat er nodig is om de boel 'op de rails' te krijgen, want de problemen van de NS zijn groter dan de cao.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 13, 2022 |
#1175 - De Groninger gas-enquête: beslissingmakers
00:25:51
Na de eerste verhoorperiode van de parlementaire enquête gaswinning Groningen voor de zomer, is de tweede ronde verhoren in volle gang. Daarbij wordt onder meer in kaart gebracht waarom er zo lang zo veel gas werd opgepompt, terwijl al duidelijk was dat dit gevaarlijk kon zijn. Wie nam daarover de beslissingen?
In podcast De Dag vertellen Reinalda Start en Heleen Ekker, die voor de NOS het gas-dossier al jaren volgen, over het kleine groepje mensen dat aan de touwtjes trok. En op welke manier de veiligheid het in Groningen verloor van het geld.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 12, 2022 |
#1174 - Het tijdperk Elizabeth II
00:21:09
Iedereen kan oud worden, als je maar lang genoeg blijft leven, zei de Britse koningin Elizabeth op haar tachtigste verjaardag naar de woorden van komiek Groucho Marx. En oud werd ze, 96.
In podcast De Dag een gesprek met een generatiegenoot van de koningin: oud-correspondent voor het Verenigd Koninkrijk Peter Brusse, die zelf 86 is. Hij vertelt hoe de tijdsgeest waarin zij opgroeiden en volwassen werden het koningschap van Elizabeth heeft getekend en haar als persoon heeft gevormd. Maar of we na 96 jaar weten wát voor persoon zij was, dat is de vraag.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 09, 2022 |
#1173 - Hoe komt Europa de winter door?
00:23:51
De voorzitter van de Europese Commissie Ursula von der Leyen presenteerde gisteren een hele reeks voorstellen in de hoop de winter warm en betaalbaar door te komen. Rusland draait af en aan aan de gaskraan en blijkt een onbetrouwbare energieleverancier na de invasie van Oekraïne. En dus moet Europa de lidstaten helpen om de gas- en stroomrekeningen betaalbaar te houden. Morgen praten alle EU energieministers in een spoedoverleg over de plannen
Correspondent in Brussel Ardy Stemerding geeft vast een voorbeschouwing: de plannen gaan heel ver, vertelt hij, maar het wordt nog een pittige discussie tussen de 27 lidstaten. Spanje zit er bijvoorbeeld al wel warmpjes bij, ziet correspondent Rop Zoutberg. Maar hoe anders is dat in Duitsland waar ze nog alle zeilen bij moeten zetten voor komende winter, weet correspondent Charlotte Waaijers. Maar de hulp komt niet alleen uit Brussel, ook de buren kunnen een handje meehelpen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 08, 2022 |
#1172 - Het vuile werk op Schiphol
00:22:20
Zoveel rugklachten dat je én niet meer kan werken én je eigen kind niet kan optillen of je veters kan strikken. Omdat je werkgever je werk laat doen dat veel te zwaar is. Het is het verhaal van een van de tientallen bagagemedewerkers op Schiphol, die aan onderzoeksjournalisten Ben Meindertsma en Milena Holdert van de NOS en Nieuwsuur hun verhaal doen. Zij spraken ook met hun bazen, bedrijfsartsen, en de luchthaven-directie zelf. Zo brachten ze nauwgezet de barre werkomstandigheden op de nationale luchthaven in kaart waar al jaren vermoedens over waren, maar waarvan we niet precies wisten hoe het zat.
In podcast De Dag vertellen Ben en Milena over hun bijzondere onderzoek en laten de soms moeizame gesprekken horen die ze met de verantwoordelijke partijen hadden. Pas na lang doorvragen kwam er antwoord.
Economische belangen zijn de laatste decennia leidend geweest, zeggen ze, en dat heeft geleid tot een systeem waar sjouwers de dupe van zijn. De mensen die ze moeten beschermen keken de andere kant uit: hun werkgevers, de luchthaven én de inspectie.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 07, 2022 |
#1171 - Liz Truss, ongemakkelijk en bloedfanatiek
00:21:48
Het is 'out with the old and in with the new' vandaag op Downingstreet: Boris Johnson is vertrokken en de nieuwe conservatieve leider en Britse premier Liz Truss neemt haar intrek achter die beroemde zwartgeverfde deur.
In podcast De Dag een profiel van Liz Truss, die opgroeide als links meisje en nu de radicale vleugel van de conservatieven vertegenwoordigt. Over die lange ideologische reis, het opportunisme dat haar verweten wordt, haar ambitie en fanatisme, en haar soms ongemakkelijke presentatie vertelt historicus Felix Klos, gespecialiseerd in de moderne Britse geschiedenis. Hij eindigt met woorden van Winston Churchill, de oud-premier waar conservatieven zo veel bewondering voor hebben, maar die volgens Klos een heel andere Verenigd Koninkrijk en Brits leiderschap voor ogen had.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 06, 2022 |
#1170 - Ankie vs Duitsland, 50 jaar na München
00:23:20
Het is 50 jaar geleden dat tijdens de Olympische Spelen in München 11 Israëlische atleten werden vermoord door Palestijnse terroristen. Onder hen was de man van een Nederlandse vrouw, Ankie Spitzer - bij de NOS als oud-Israël-correspondent bekend als Ankie Rechess. Door de moord op haar man André Spitzer kwam zij niet alleen in een persoonlijke nachtmerrie terecht, maar ook in een ingewikkeld internationaal conflict; als weduwe én als journalist.
Twan Huys en Evert-Jan Offringa maakten een documentaire over Ankie, die al vijftig jaar op zoek is naar feiten die de Duitse autoriteiten liever verborgen leken te houden. Uit schaamte, vertellen de makers in podcast De Dag. Mede door hun onderzoek voor de film zijn die soms schokkende feiten alsnog boven tafel gekomen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 05, 2022 |
#1169 - Donald Trump en de vijf onderzoeken
00:19:50
In een uitzonderlijk felle toespraak heeft de Amerikaanse president Biden vannacht gewaarschuwd voor de dreiging die nog altijd uitgaat van oud-president Trump en zijn aanhang. Zij zijn een dreiging voor de democratie, zegt Biden, die met de toespraak de verkiezingscampagne voor de mid-terms aftrapte. Trump staat sowieso weer volop in de belangstelling sinds de FBI drie weken geleden zijn villa in Florida binnenviel in opnieuw een explosief onderzoek.
De teller van lopende onderzoeken naar Trump staat inmiddels op vijf. Correspondent Marieke de Vries zet ze in podcast De Dag op een rij en schetst hoe het verleden van Trump hem stukje bij beetje steeds verder in het nauw brengt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 02, 2022 |
#1168 - Hoe temmen we die torenhoge inflatie?
00:19:54
De inflatie piekt opnieuw: prijzen zijn in augustus 13,6 procent hoger dan vorig jaar. Iedereen voelt het in de portemonnee en de roep om in te grijpen klinkt al lang luid. De kabinetsplannen lekten na een nacht vol overleg al uit. Zij willen de koopkracht op peil proberen te houden.
Wat kan er gedaan worden? Dat vertelt econoom Casper de Vries in podcast de Dag. Hij vertelt wat centrale banken, de regering en bedrijven kunnen doen en al doen om de boel betaalbaar te houden en de inflatie te beteugelen. Maar de vraag blijft: is het allemaal genoeg?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Sep 01, 2022 |
#1167 - Inflatie op de transfermarkt
00:15:46
Na eerdere toptransfers van Frenkie de Jong en Matthijs de ligt, is er een nieuwe duurste voetballer die uit de eredivisie naar het buitenland vertrekt. Ajax-speler Antony vertrekt naar Manchester United voor 95 miljoen euro, wat door bonussen nog kan oplopen tot 100 miljoen. Het zijn duizelingwekkende bedragen, die desondanks niet eens meer echt verbazen.
De inflatie op de transfermarkt is al lange tijd gaande, zegt online voetbaljournalist en podcastmaker Yordi Yamali. Hij vertelt in podcast De Dag hoe transferbedragen worden opgebouwd en wat al dat geld voor gevolgen heeft: voor clubs, voor spelers en voor het voetbal. Er is, zegt hij, een ook schaduwkant van de transfermarkt waar veel minder aandacht voor is dan voor al die sterrendeals. "Er zijn meer spelers waar misbruik van gemaakt wordt, dan dat er Antony's zijn."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 31, 2022 |
#1166 - Van asieldeal naar kabinetscrisis?
00:21:28
Leden van de ChristenUnie en de VVD zijn lijnrecht tegenover elkaar komen te staan over het akkoord om de chaos in de asielopvang aan te pakken. Die deal werd vrijdag gepresenteerd, maar dit weekend bleek dat de coalitiepartijen de inhoud heel verschillend uitleggen aan hun achterban en dat leidt tot onrust. ChristenUnie-leden eisen nu dat er afspraken worden teruggedraaid en VVD-leden vinden juist dat de maatregelen niet ver genoeg gaan.
De verhoudingen tussen de partijen, en ook tussen de partijleiders Segers en Rutte, is al langer aan het verslechteren, vertelt parlementair verslaggever Ewoud Kieviet in podcast De Dag. Is de asielcrisis voor de ChristenUnie de druppel? Stevent het kabinet nu zelf af op een crisis?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 30, 2022 |
#1165 - Al 25 jaar het Netflix-model
00:18:33
Het bedrijf dat begon als dvd-postorderbedrijf en uitgroeide tot het allergrootste streamingplatform ter wereld, is jarig. Netflix bestaat 25 jaar. In die kwarteeuw is de manier waarop we naar tv, films en series kijken en ook hoe die producties gemaakt worden, sterk veranderd - mede door de invloed van Netflix en het beroemd geworden Netflix-model.
In podcast De Dag vertelt filmjournalist Nico van den Berg hoe Netflix uitgroeide tot tech-reus die het medialandschap opschudde. Toch krijgt het platform na 25 jaar te maken met een dalend aantal abonnees. Hoe toekomstbestendig is het Netflix-model nog?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 29, 2022 |
#1164 - Valt er nog wat te lachen?
00:20:10
Asielcrisis, koopkrachtcrisis, stikstofcrisis, de oorlog in Oekraïne en de gevolgen van klimaatverandering… al maandenlang wordt het nieuws beheerst door een al ellende. Hoe kun je dan nog lachen als er zo weinig te lachen valt?
Cabaretiers proberen van oudsher hun eigen draai te geven aan de actualiteit. Soms geëngageerd, met een boodschap voor hun publiek. In de podcast vertellen twee Anne Neuteboom en Ramon Chatrer hoe ze dat aanpakken. Ze zijn dit weekend allebei te zien op de Uitmarkt in Amsterdam.
Het is – zeggen ze - zoals het grapje op een begrafenis, waardoor alle aanwezigen even kunnen ontspannen terwijl de bijeenkomst zo ernstig is. Maar hoe houd je je publiek bij elkaar, als ieder onderwerp tot polarisatie kan leiden? En wat kun je leren van al dat rotnieuws?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 26, 2022 |
#1163 - Hoe Poetin Duitsland in de tang heeft komende winter
00:23:03
Duitsland wil zo snel mogelijk van het Russische gas af, maar kan voorlopig nog niet zonder. Het land zet vol in op gas besparen en zoekt naar andere energiebronnen, terwijl ze hopen dat de gaskraan deze winter niet helemaal dicht gaat. Ondertussen groeit de onvrede: een deel van de 41 miljoen Duitsers maakt zich zorgen over de koude winter die komen gaat. De verwachting is dat het een hete herfst wordt, vol protesten.
Volgens Wiebke Pittlik van het Duitsland Instituut is de dadendrang van de Duitse regering enorm. Maar de vraag is of het genoeg gaat zijn. Klimaat- en economieminister Robert Habeck probeert op allerlei manieren te besparen, maar lukt het hem tegelijkertijd ook om te zorgen voor genoeg energie?
|
Aug 25, 2022 |
#1162 - Stremming in de binnenvaart
00:19:33
De Rijn bij Lobith stond vorige week lager dan ooit gemeten. En lage waterstanden komen meestal pas in het najaar. Voor de binnenvaart heeft dat grote gevolgen. Er dreigen maatregelen die nooit eerder zijn genomen, schepen kunnen soms maar voor een derde worden beladen en ze moeten langzamer varen.
Het zijn spannende tijden voor de binnenvaart. Niet alleen vanwege de droogte. In Duitsland is er behoefte aan meer schepen om kolen te vervoeren, terwijl veel schepen nu op de Donau varen om Oekraïens graan op te halen. Voor schippers is er nu veel geld te verdienen, omdat door schaarste de prijzen stijgen. Maar de toekomst is onzeker.
In de podcast vertelt schippersvrouw Anne-Ruth Scheijgrond over de gevolgen van de droogte voor de binnenvaart. Over stremmingen, sluizen die water verspillen en over waterstanden-stress.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 24, 2022 |
#1161 - Polderen we de stikstofcrisis uit?
00:23:26
De Tweede Kamer kwam vandaag eerder terug van reces voor een spoeddebat over uitspraken van Buitenlandminister en CDA-leider Hoekstra. Hij noemde stikstofuitstoot halveren voor 2030 "niet heilig". En dat gaat lijnrecht in tegen wat is afgesproken in het regeerakkoord van het kabinet, waar ook hij lid van is.
De uitspraken leggen een bom onder de toch al zo broze verstandhoudingen in de stikstofcrisis. Stikstofbemiddelaar Johan Remkes sprak eerder al over een vertrouwenscrisis tussen boeren en het kabinet. En nu rommelt het ook binnen dat kabinet.
De eerste ronde gesprekken van bemiddelaar Remkes zitten erop. Politiek verslaggever Ewoud Kieviet vertelt wat die hebben opgeleverd. Wat hebben we allemaal gehoord en gezien? En wat betekent de Haagse tumult nu voor Remkes' poging om boeren en politiek te verzoenen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 23, 2022 |
#1160 - Oekraïne kiest de aanval
00:22:06
De Krim krijgt vaker aanvallen van Oekraïne. Een vliegbasis, munitiedepot en hoofdkwartier van de Russische Zwarte Zeevloot ver weg van het front werden aangevallen op het schiereiland dat door Rusland bezet is. De oorlog wordt daarmee niet meer alleen uitgevochten in het oosten en zuidoosten van Oekraïne aan de frontlinie.
Het is een half jaar geleden dat Rusland Oekraïne binnenviel. We maken de balans op met Rusland- en Oost-Europadeskundige Bob Deen van het Clingendael Instituut. Hij ziet dat Oekraïne uit de verdediging komt en door de wapens uit het westen meer kan aanvallen, terwijl de problemen aan Russische kant zich opstapelen. Wat betekent dit voor de kansen van de twee?
|
Aug 22, 2022 |
#1159 - Alles loopt vast in de asielopvang
00:20:30
Van de eerste registratie in Ter Apel, tot de huisvesting van statushouders; de opvang van asielzoekers loopt op alle vlakken vast.
In Ter Apel sliepen afgelopen nacht zo’n 300 mensen buiten de hekken van het aanmeldcentrum. Het is er niet veilig en niet hygiënisch.
En voor vluchtelingen met een verblijfstatus zijn er geen woningen beschikbaar. Gesprekken met gemeenten leiden vaak nergens toe. Daarom zette het kabinet deze week voor het eerst een dwangmiddel in. In het Twentse Albergen komt er een asielzoekerscentrum zonder toestemming van de gemeente.
In de podcast legt NOS-redacteur asielzaken Ellen Kamphorst uit hoe het zover heeft kunnen komen. Wat doet dit met het draagvlak voor asielopvang? En schrikt dit asielzoekers af? Een oplossing voor de asielcrisis lijkt ver weg.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 19, 2022 |
#1158 - De Britse zomer vol onvrede
00:20:01
Groot-Brittannië staakt. Vanaf vandaag ligt het treinverkeer dagenlang zo goed als plat. En vele sectoren leggen komende tijd ook het werk neer voor een beter salaris nu alles duurder wordt. Britse media spreken inmiddels over de summer of discontent, de zomer van ontevredenheid. En de vraag is of het bij dit seizoen blijft. Of dat het VK ook een autumn en winter vol stakingen tegemoet gaat.
Een winter of discontent is er al eens geweest eind jaren '70. Ook toen was de inflatie hoog en wilden de stakers dat hun salaris mee zou stijgen. Peter Brusse was in die jaren correspondent voor de NOS in Londen en weet nog goed hoe de ratten door de bergen afval liepen die maar niet opgehaald werden. De tijden van toen lijken terug. Wat kunnen we leren van de oplossing van toen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 18, 2022 |
#1157 - Hoe chips Taiwan beschermen tegen China
00:20:31
China blijft Taiwan bestoken met militaire oefeningen. Op het eiland voor de Chinese kust zien ze gevechtsvliegtuigen de grens over vliegen en horen ze raketten opstijgen. Sinds het bezoek van de Amerikaanse toppoliticus Nancy Pelosi eerder deze maand staat het kleine eiland volop in de aandacht. Gaat China Taiwan echt aanvallen? Als ze dat doen raakt het de Chinese economie keihard, omdat Taiwan een belangrijk product voor China maakt: chips.
Taiwan is grootmeester in de chipindustrie, vertelt hoogleraar chipontwerp aan de TU Delft Kofi Makinwa. Makinwa weet hoe het eiland een bijzondere positie op het wereldtoneel heeft gekregen en zag het belangrijkste Taiwanese chipbedrijf, TSMC, van dichtbij.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 17, 2022 |
#1156 - Gezocht: ideeën om de koopkracht te redden
00:20:10
Iedereen voelt het bij de kassa van de supermarkt en ziet het op de energierekening. En steeds meer huishoudens komen er echt door in de problemen. De prijzen zijn enorm gestegen, en ze zullen blijven stijgen.
Het is een grote crisis, die, veel meer dan andere kwesties, bijna iedereen raakt. En toch was het de afgelopen weken stil hierover vanuit Den Haag.
Dat gaat veranderen, het kabinet is begonnen met gesprekken om de koopkracht in stand te houden. Dat kan door de prijzen voor de consument te verlagen, of door de inkomsten te verhogen.
In de podcast vertelt politiek verslaggever Marleen de Rooy wat de knoppen zijn waar het kabinet aan kan draaien, welke afwegingen daar allemaal bij spelen, en waarom niet alle middelen werken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 16, 2022 |
#1155 - Afghanistan, een jaar later
00:23:14
Vandaag een jaar geleden namen de Taliban de macht over in de Afghaanse hoofdstad Kabul. Na het vertrek van buitenlandse militairen maakten ze een razendsnelle opmars door het land. Ze beloofden mensenrechten en de positie van vrouwen te zullen respecteren. Maar veel Afghanen vreesden voor hun leven, en probeerden het land te ontvluchten.
NOS-correspondent Aletta André is net terug van een reportage-reis door Afghanistan. In de podcast vertelt ze hoe het leven is veranderd voor de Afghaanse bevolking. Ze zag hoe de strenge islamitische wetten worden nageleefd en gehandhaafd. En ze zag hoe vrouwen hun rechten wel degelijk verloren.
De Taliban beloofden het einde van de corruptie en veiligheid. Maar veilig is het nog lang niet in alle opzichten in Afghanistan. En de grootste zorg in het land is nu de honger. Een groot deel van de bevolking heeft te weinig te eten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 15, 2022 |
De Zomerdag: levende dino's
00:20:49
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
Dinosaurussen blijven fascineren, blijkt onder meer uit de populariteit van een podcastserie over dino's en ook van de iconische film-reeks van Jurrasic World. De allereerste film in de cyclus is bijna 30 jaar oud en in juni kwam de vooralsnog laatste in de bioscoop. Ondertussen wordt op meerdere universiteiten écht onderzoek gedaan naar het 'hercreëren' van dinosaurussen, zoals in die filmreeks gebeurt.
Aanleiding voor podcast De Dag om paleontoloog Anne Schulp van Naturalis de vraag te stellen die de populaire cultuur en dus ook de wetenschap bezighoudt: wat klopt er wel, wat niet en wat kan er kloppen van de Jurassic-films?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 12, 2022 |
De Zomerdag: de Groningse gas-enquête
00:17:28
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
De eerste week van de openbare verhoren in de parlementaire enquête over de gaswinning in Groningen was bewogen en emotioneel. Zelfs voor verslaggever Mario Miskovic van RTV Noord, die het gasdossier al jaren volgt en al heel wat emoties voorbij heeft zien komen in de loop der jaren. Hij vertelt in de podcast hoe Groningers in Den Haag het woord namen en met hun woorden indruk maakten. Het legde volgens hem de kloof bloot die tussen Groningen en Den Haag gevoeld wordt. De vraag is: helpt de enquête de afstand te verkleinen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 11, 2022 |
De Zomerdag: blik op Chinese strafkampen
00:20:08
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
In mei kwamen via een hacker tienduizenden documenten online die een onthutsend en onthullend beeld gaven van wat er zich afspeelt in Chinese strafkampen in de provincie Xinjiang. Er zaten ook foto's bij van onder andere bijna drieduizend Oeigoeren die daar vastgehouden worden. De aanblik is indringend, voor buitenstaanders maar zeker voor familie en kennissen van deze mensen.
China-correspondent Sjoerd den Daas sprak met twee Oeigoeren die mensen herkenden op de foto's. Hij laat zijn gesprekken horen in de podcast.
En de Oeigoerse Ahmedjan Kasim vluchtte in zijn jeugd naar Nederland. Hij vertelt hoe hij urenlang in de foto's zocht naar zijn vader, maar hem niet vond.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 10, 2022 |
De Zomerdag: het nut van boerenprotesten
00:23:29
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
De hevige boerenprotesten over het stikstofbeleid passen in een traditie, zegt politiek historicus Koen Vossen in podcast De Dag. Hij heeft onderzoek gedaan naar boerenprotestpartijen die in de afgelopen eeuw verschillende keren zijn opgekomen en ook weer uitgedoofd. Altijd was er naast een groep gematigde boeren een radicale vleugel, die voor veel onrust zorgde.
Wat hebben dit soort protesten de agrarische sector opgeleverd?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 09, 2022 |
De Zomerdag: sjoemelende zaadartsen
00:22:50
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
Eens in de zoveel tijd duiken er berichten op over Nederlandse vruchtbaarheidsartsen die hun eigen zaad hebben gebruikt in plaats van sperma van een donor. Afgelopen maand kwam zo een Brabantse gynaecoloog in het nieuws, en in februari was er ook een grote zaak rondom Jos Beek, uit Leiden, die zeker 21 kinderen verwekte met zijn eigen sperma.
Familierechercheur Els Leijs was niet verbaasd, zei ze in podcast De Dag, volgens haar is dit het topje van de ijsberg en ze legt ook uit waarom ze aanleiding heeft om dat te denken.
En jelmer vertelt wat dit soort nieuws betekent voor de kinderen om wie het gaat. Hijzelf kwam er op een goed moment achter dat hij meer dan 40 half broers en zussen heeft.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 08, 2022 |
De Zomerdag: een lelijk showbizzproces
00:21:39
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
Het showbizz-proces van Johnny Depp en Amber Heard kreeg in Amerika en daarbuiten veel media-aandacht, mede door continue live-streams vanuit de rechtbank. Te zien en te horen was hoe de twee Hollywoodsterren elkaar in de rechtszaal helemaal kapot probeerden te maken. Maar waarom eigenlijk?
In de podcast vraagt strafrechtadvocaat Zahra Boufadiss zich af wat de advocaten eigenlijk wilden: want uiteindelijk was het resultaat vooral dat beide partijen onherstelbare reputatieschade op liepen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 05, 2022 |
De Zomerdag: de KLM-kraan
00:20:01
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
Voor wie in de rij op Schiphol staat is het wellicht leuk om deze aflevering over KLM te luisteren. En voor wie niet op vakantie gaat ook. Want met alle tegenslagen voor de luchtvaart, gecombineerd met een toenemend klimaatprobleem, dringt de vraag zich op of het eigenlijk nog wel zo verstandig is om als overheid KLM altijd maar te hulp te blijven schieten.
KLM is de afgelopen 100 jaar gemiddeld 1 keer in de 10 jaar failliet gegaan, vertelt onderzoeksjournalist Tiest Joosten. Hij deed voor zijn boek De Blauwe Fabel uitgebreid historisch onderzoek naar de geldstromen en speciale band tussen KLM en de overheid. Aan hem de vraag: Is dat nog houdbaar?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 04, 2022 |
De Zomerdag: de Amerikaanse anti-abortuslobby
00:21:15
Het team van De Dag er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd een selectie van Elisabeth van afleveringen die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
De schok was in Amerika en daarbuiten enorm toen het Hooggerechtshof in juni het landelijk recht op abortus schrapte. Maar in conservatief christelijke kringen wordt het als een grote overwinning gevierd.
Journalist Robin de Wever kent die kringen goed. In zijn tienerjaren ging hij op uitwisseling bij 'evangelicals' in Amerika en later maakte hij als journalist een podcastserie over deze groepen toen ze massaal Donald Trump omarmden. In de podcast vertelt hij vanuit dat perspectief hoe evangelicals de motor zijn achter de anti-abortusstrijd in Amerika en hoe christelijke groepen daar zoveel politieke macht hebben gekregen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 03, 2022 |
De Zomerdag: bang voor de Russen
00:26:07
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
Er is een vóór en een na 24 februari, de dag dat het Russische leger Oekraïne binnenviel. In de weken erna hebben we veel afleveringen gemaakt over de oorlog. Wat opvalt bij het terugluisteren is de rauwe emotie die in de verwarrende beginfase door zoveel mensen gevoeld werd, ook door journalisten die in Oekraïne verslag deden.
Journalisten Step Vaessen en Bruno Beeckman vertrokken half maart uit Kiev, dat toen nog omsingeld werd door een colonne Russische tanks. Ze zaten vol verhalen van vluchtelingen uit omliggende steden, de eerste verhalen die de wereld te horen kreeg over de gruwelijkheden door de Russen begaan. Verhalen over angst en een land in chaos.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 02, 2022 |
De Zomerdag: het pausenpensioenprobleem
00:19:17
Het team van De Dag is er even tussenuit. Vanaf maandag 15 augustus zijn we terug. Tot die tijd heeft Elisabeth afleveringen geselecteerd die de moeite waard zijn om nog eens te beluisteren.
Onder Vaticaan-watchers gonst het van de geruchten dat paus Franciscus eind deze maand mogelijk bekendmaakt dat hij gaat aftreden. Vaticaan-correspondent Andrea Vreede vertelt er in de podcast met smaak over. Als de berichten kloppen kan er nog een uniek en opmerkelijk probleem ontstaan, vertelt ze, want dan lopen er straks drie pausen rond in het Vaticaan.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Aug 01, 2022 |
#1154 - Ruttes records
00:26:46
Hij zegt dat hij het niet gaat vieren, maar komende week vestigt premier Rutte een nieuw record: dat van langstzittende premier van Nederland. Na 4310 dagen in het Torentje is hij Ruud Lubbers voorbij. En dat is niet het enige record dat Rutte op zijn naam heeft staan.
In podcast De Dag vertelt politiek verslaggever Wilma Borgman, schrijver van het boek 'De prijs van de macht' over Mark Rutte en de VVD, over enkele andere records van Rutte. Op sommige zal hij trots zijn, op andere minder. Alles bij elkaar genomen levert het een beeld op van een premier die vrolijk lijkt, maar achter de schermen ook een 'controlfreak' is in een sterk veranderend politiek klimaat.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 29, 2022 |
#1153 - Vrede en oorlog in de ruimte
00:22:15
Meer dan 20 jaar vreedzame samenwerking dreigt op te houden. Rusland zegt over een paar jaar niet meer mee te doen met het ISS. Het land wil een eigen ruimtestation bouwen. Volgens de Russen is het een direct gevolg van de sancties die het Westen oplegt vanwege de oorlog in Oekraïne.
En zo zou er een eind komen aan een project dat in de ruimte op honderden kilometers afstand landen op aarde met elkaar verbond. Journalist Tijs Hofmans vertelt hoe het ISS een symbool van samenwerking is geworden en dat ook zal blijven. Want zijn verwachting is niet dat de Russen eerder vertrekken. Tijs volgt de ruimtevaart - en het ISS in het bijzonder - op de voet. Hij schrijft erover voor website Tweakers en heeft het internationale ruimtestation zelfs vereeuwigd op z'n lichaam.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 28, 2022 |
#1152 - Twee 'nestbevuilers' over seksisme bij het corps
00:22:46
De toespraken op het lustrumfeest van het Amsterdamse studentencorps laten zich met groot ongemak samenvatten: er werd onder meer gesproken over vrouwen als 'sperma-emmers' en hoeren. Vanwege dat taalgebruik is er opnieuw een rel is ontstaan over seksisme en macho-gedrag binnen corpora. Vrouwelijke leden eisen dat het stopt.
In podcast De Dag twee oud-corpsleden die zich allebei al eerder uitspraken tegen seksisme bij het corps en die dat beiden niet in dank is afgenomen. Martje van der Brug, schrijfster van het boek Zo doen we dat hier, vraagt zich af waarom vrouwen met de kennis van nu überhaupt nog lid willen worden. Ze roept prinses Amalia, die komend studiejaar in Amsterdam begint en lid wil worden, op om dat te heroverwegen.
En Milou Deelen ging viral met een video over 'slutshaming' bij Vindicat in Groningen. Zij zegt dat het vaak niet bij grove woorden en grappen blijft, de verhoudingen liggen echt scheef. Zo zouden de rollen tijdens seks en daten vaak niet gelijkwaardig zijn, wat volgens haar de seks bovendien niet ten goede komt. "Ik heb nog nooit zulke slechte seks gehad als toen ik bij het corps zat."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 27, 2022 |
#1151 - Hoe het vrouwenwielrennen demarreert
00:21:31
Marianne Vos rijdt vandaag in de Tour de France in het geel. Zonder haar was deze Tour de France Femmes er misschien niet geweest. Ze heeft er jarenlang voor gelobbyd. De sport zit in een ongekende demarrage en de Tour voor vrouwen is na 13 jaar afwezigheid weer terug.
In podcast De Dag vertelt Heleen Hage, die in 1984 tweede werd in de eerste officiële Tour de France voor vrouwen, over die begintijd van het professionele vrouwenwielrennen. Zo moest ze zelf het logo van de sponsor op haar gele trui naaien en maakten mannelijke renners en commentatoren allerlei flauwe grappen.
Benjamin de Bruijn vertelt over de ontwikkeling die de sport heeft doorgemaakt. Hij maakte verschillende podcasts over de geschiedenis van het vrouwenwielrennen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 26, 2022 |
#1150 - Het boerenverstand van de Rabobank
00:22:00
Met de kennis van nu, zou de Rabobank in het verleden anders gehandeld hebben bij het financieren van schaalvergrotingen van veehouderijen. Dat zei de bank afgelopen week in reactie op kritiek over de rol van de Rabobank in de stikstofcrisis. Hoe ziet die rol van de Rabobank eruit, welke kennis was er wel en niet over milieuproblemen door intensieve veeteelt en waarom zou een bank zich daar überhaupt verantwoordelijk voor moeten voelen?
Rens van Tilburg is econoom en directeur van het Sustainable Finance Lab, een organisatie die onderzoek doet naar verduurzaming van de financiële sector. Hij vindt dat de Rabobank boeren niet goed heeft geadviseerd over het aangaan van leningen voor schaalvergrotingen. Want de bank wist volgens hem al veel langer dat de intensieve veeteelt niet houdbaar was.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 25, 2022 |
#1149 - Als klimaatstress je teveel wordt
00:18:41
Nieuwe hitterecords, bosbranden in Zuid-Europa, smeltende ijskappen en scheurende gletsjers. De gevolgen van klimaatverandering beheersen deze zomer het nieuws. Het leidt tot zorgen bij wetenschappers én bij burgers. En die zorgen slaan bij een groeiende groep mensen om in angst of zelfs paniek en depressieve gevoelens.
Evanne Nowak had daar ook last van. Zij kampte met wat ook wel klimaatstress, klimaatpaniek of klimaatpijn wordt genoemd. Ze richtte de Klimaat Psychologie alliantie Nederland op en noemt zichzelf inmiddels eco-filosoof. Met haar in podcast De Dag een gesprek over levensvragen die worden opgeroepen door klimaatverandering.
En Maarten Hoogslag coacht mensen die meer dan een beetje last hebben van klimaat gerelateerde zorgen. Hij ziet parallellen met rouwverwerking.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 22, 2022 |
#1148 - Gasrantsoenen en 'eigen gas eerst'
00:22:41
Rusland heeft de gastoevoer door de Nord Stream 1 gaspijpleiding hervat, zij het in beperkte mate. Maar of Rusland nou de kraan heeft geopend, of alleen een beetje, het maakt niet uit, zegt Europese Commissie-voorzitter Ursula von der Leyen: Europa moet zich voorbereiden op het zwartste scenario.
De afhankelijkheid van Russisch gas, en de manier waarop president Poetin daar gebruik van maakt, kan tot grote tekorten leiden en delen van de Europese economie platleggen. Daarom moeten alle lidstaten zeker 15% minder gas gaan verbruiken en wordt er gedacht over het verplicht rantsoeneren van gas.
In Duitsland geldt sinds vorige maand al de 'alarmfase' en wordt er op sommige plekken ook gerantsoeneerd, vertelt correspondent Charlotte Waaijers in podcast De Dag. Duitsland is 1 van de landen in Europa die het meest op Russisch gas leunt.
Energiespecialist Jilles van den Beukel van het Haags Centrum voor Strategische Studies vertelt over het belang van Europese samenwerking, want als het straks een situatie van 'eigen gas eerst' wordt, kan het volgens hem lelijk eindigen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 21, 2022 |
#1147 - De toekomst van de Europese zomervakantie
00:22:45
Weersextremen, bosbranden en tropische hitterecords. Het is het begin van een nieuwe Europese zomer. Hoe vieren we daarin vakantie? Door klimaatverandering wordt Europa warmer en krijgen we vaker te maken met deze extreme weersomstandigheden. We moeten ons anders voorbereiden, vertelt directeur van het Rode Kruis Klimaatcentrum en hoogleraar klimaat en rampen Maarten van Aalst in podcast de Dag. En hij verwacht dat de jaarlijkse massale trek naar het Zuiden gaat veranderen.
Maar de band van de Nederlandse vakantieganger met dat zonnige Zuiden en die helderblauwe zee zit diepgeworteld, weet cultuurhistoricus aan de Erasmus Universiteit Stijn Reijnders. Al tientallen jaren vertrekken auto's en caravans volgepakt over de Route du Soleil richting de Middellandse Zee en verder. En de geschiedenis gaat nog veel verder terug.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 20, 2022 |
#1146 - Poetins zomer
00:22:28
De Russische president Poetin begint zijn zomer met zijn eerste grote buitenlandse reis sinds de invasie in Oekraïne. Hij is in Iran, waar hij onder meer een energiedeal heeft gesloten. Ook wordt er gewerkt aan een deal over het toestaan van graanexporten vanuit Oekraïne. Ondertussen lijkt de Russische gaspijpleiding naar Europa voorlopig nog niet open te gaan. Het roept de vraag op waar Poetins focus ligt deze zomer en of zijn front in de oorlog in Oekraïne aan het verschuiven is.
Rusland-expert Hubert Smeets, van platform Raam op Rusland, zet in podcast De Dag uiteen hoe Poetin volgens hem oorlog voert op drie fronten: fysiek in Oekraïne zelf, en met gas en graan. Poetin zelf is ervan overtuigd dat hij de strijd aan het winnen is en vanuit zijn perspectief is dat ook wel te begrijpen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 19, 2022 |
#1145 - De worsteling van 3FM
00:22:22
Het geluid op en over radiozender NPO 3FM is de laatste tijd alles behalve positief. Dj's nemen on air gedesillusioneerd en geëmotioneerd afscheid en op social media is er commotie ontstaan over de koers die is ingezet in de hoop de kwakkelende zender er weer bovenop te krijgen. Zo verdwijnt tot woede van muzikanten en popjournalisten het programma 3voor12, dat wordt gezien als dé plek waar nog ruimte was voor nieuwe, progressieve muziek. Wat blijft er nog over van de geliefde, eigenzinnige en creatieve zender die 3FM ooit was?
Radiohistoricus Arjan Snijders vertelt in podcast De Dag hoe de zender waar hijzelf en ook zoveel andere radioliefhebbers mee groot zijn geworden in een aanhoudende identiteitscrisis terecht is gekomen. Er is volgens hem om verschillende redenen in het huidige radiolandschap steeds minder ruimte gekomen voor creativiteit, lol trappen, experimenteren en de wat obscuurdere muziek. Maar als de publieke omroep jongeren aan zich wil binden, zullen die ingrediënten toch terug moeten keren.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 18, 2022 |
#1144 - De val van de euro
00:22:10
De waarde van de euro dook deze week naar het laagste peil in twintig jaar tijd: één euro is nu ongeveer één dollar waard. Sinds het eerste jaar dat we de euro als betaalmiddel gebruiken stond de munt niet zo laag. Dat is interessant, en niet alleen voor valutahandelaren. Door een zwakkere munt worden namelijk veel producten duurder en het wakkert ook de recessie-angst verder aan die in Europa z'n sporen na begint te laten.
In podcast De Dag vertelt ING-econoom Bert Colijn wanneer de val van de euro is ingezet, wat de oorzaken zijn, en wat het voor de economie en consumenten betekent. Er is niet direct reden tot paniek, zegt hij, want de zwakkere euro zegt volgens hem vooral iets over hoe sterk de dollar is en minder over de stand van de Europese economie. Dat neemt niet weg dat de gevolgen vervelend zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 15, 2022 |
#1143 - De snelst opwarmende plek op aarde
00:21:20
Aan de koude kant van Spitsbergen in het Noordpoolgebied ligt de snelst opwarmende plek op aarde. De temperatuurstijging is daar nu 6 graden sinds het begin van de industriële revolutie. Gemiddeld ligt de opwarming van de aarde op 1,2 graden. Het is daar niet alleen veel warmer geworden, de opwarming versnelt ook. Wat betekent dit voor de rest van de wereld?
Op dit moment is een boot vol wetenschappers onderweg naar precies die plek om dit te onderzoeken. Aan boord is ook NOS-klimaatredacteur Heleen Ekker. Ze vertelt in podcast De Dag hoe nu al met het blote oog de gevolgen van klimaatverandering zichtbaar zijn.
Willem Jan van de Berg is polair meteoroloog, verbonden aan de Universiteit Utrecht. Hij schetst in de podcast wat dit alles voor de rest van de wereld betekent, en op welke termijn ook Nederland daar iets van gaan merken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 14, 2022 |
#1142 - Hoe Jos van Rey toch weer wethouder kon worden
00:22:03
Hij is veroordeeld voor corruptie, kreeg een beroepsverbod opgelegd, maar toch wordt hij vanavond opnieuw wethouder in Roermond, 10 jaar nadat hij moest aftreden. Jos van Rey is terug. Ze konden niet meer om hem heen op het stadhuis, Van Rey is en blijft immens populair onder inwoners en ondernemers in Roermond.
In de podcast vertelt journalist Hans Goosen van de Limburger over de gloriedagen van Van Rey, zijn val en zijn come-back. Goosen publiceerde al heel vroeg over mogelijke belangenverstrengeling, en hij schreef het boek ‘El Rey, van jager tot prooi’. Van Rey is een pitbull die niet loslaat, zegt Goosen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 13, 2022 |
#1141 - De über-agressieve Uber-lobby
00:22:39
Uber heeft buitensporig agressief gelobbyd om zo snel mogelijk zo veel mogelijk macht in de taxiwereld te krijgen. Dat blijkt uit de zogenoemde Uber files, een berg gelekte interne bedrijfsdocumenten die via de Britse krant The Guardian in handen kwam van het Internationaal Consortium voor Onderzoeksjournalististen.
In Nederland doken onderzoeksjournalisten van Investico, het FD en Trouw in de files. Een van hen, Trouw-journalist Dirk Waterval, vertelt in podcast De Dag over wat hij onder ogen kreeg. Hij schetst een ontluisterend beeld van hoe Uber zich illegaal in de markt duwde en daarbij werd geholpen door onder andere VVD-coryfee Neelie Kroes én de Nederlandse Belastingdienst.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 12, 2022 |
#1140 - De Oekraïense buurtgenoten van Mattijs
00:19:58
Toen Rusland op 24 februari Oekraïne binnenviel kwam de grootste vluchtelingenstroom in Europa op gang sinds de tweede wereldoorlog. Rond de vijf miljoen mensen vluchtten de grens over en duizenden van hen kwamen op allerlei plekken in Nederland terecht. Zo ook in een buurt in Amsterdam waar NOS-verslaggever Mattijs van de Wiel woont. Hij maakte de afgelopen maanden voor het NOS Radio 1 Journaal een bijzondere serie over zijn nieuwe buurtgenoten en hoe het ze hier vergaat.
Mattijs vertelt in podcast De Dag hoe deze groep hier in overlevingsstand aankwam, de taal probeert te leren en banen vindt, maar ook dat veel vluchtelingen vechten tegen depressies, somber worden van de uitzichtloosheid en twijfelen over wat ze moeten doen: hier blijven of teruggaan naar Oekraïne?
Onderling ontstaan daar ook spanningen over, vertelt Mattijs. Vluchten wordt door sommige Oekraïners ervaren als onpatriottisch en de druk om terug te gaan kan groot zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
De hele serie is van Mattijs is hier (https://podcast.npo.nl/admin/feed/123/feeditem/Toen%20Rusland%20op%2024%20februari%20Oekraïne%20binnenviel%20kwam%20de%20grootste%20vluchtelingenstroom%20in%20Europa%20op%20gang%20sinds%20de%20tweede%20wereldoorlog.%20Rond%20de%20vijf%20miljoen%20mensen%20vluchtten%20de%20grens%20over%20en%20duizenden%20van%20hen%20kwamen%20op%20allerlei%20plekken%20in%20Nederland%20terecht.%20Zo%20ook%20in%20een%20buurt%20in%20Amsterdam%20waar%20NOS-verslaggever%20Mattijs%20van%20de%20Wiel%20woont. Hij%20maakte%20de%20afgelopen%20maanden%20voor%20het%20NOS%20Radio%201%20Journaal%20een%20bijzondere%20serie%20over%20zijn%20nieuwe%20buurtgenoten%20en%20hoe%20het%20ze%20hier%20vergaat. %20%20Mattijs%20vertelt%20in%20podcast%20De%20Dag%20hoe%20deze%20groep%20hier%20in%20overlevingsstand%20aankwam,%20de%20taal%20probeert%20te%20leren%20en%20banen%20vindt,%20maar%20ook%20dat%20veel%20vluchtelingen vechten%20tegen depressies,%20somber%20worden%20van%20de%20uitzichtloosheid%20en%20twijfelen%20over%20wat%20ze%20moeten%20doen:%20hier%20blijven%20of%20teruggaan%20naar%20Oekraïne?%20%20Onderling%20ontstaan%20daar%20ook%20spanningen%20over,%20vertelt%20Mattijs.%20Vluchten%20wordt%20door%20sommige%20Oekraïners%20ervaren%20als%20onpatriottisch%20en%20de%20druk%20om%20terug%20te%20gaan%20kan%20groot%20zijn. %20%20Reageren?%20Mail%20dedag@radio1.nl%20%20Link%20naar%20de%20serie: https://www.nporadio1.nl/thema/de-oekraiense-vluchtelingen-in-de-wijk-van-verslaggever-mattijs-van-de-wiel)te beluisteren.
|
Jul 11, 2022 |
#1139 - De val van Boris Johnson in lijn met traditie
00:19:52
Na iets minder dan drie jaar aan de macht, implodeerde het leiderschap van Boris Johnson deze week in drie dagen tijd. Kabinetsleden namen één voor één ontslag, maar aanvankelijk wilde de premier niets weten van opstappen. Hij zag het als zijn taak, zei hij, om juist door te gaan als het moeilijk wordt. Pas toen de helft van zijn kabinet opgestapt was, kondigde hij zijn vertrek aan. Een lelijk en chaotisch einde, aldus de commentaren in Groot-Brittannië, aan een turbulent premierschap
Daarmee sluit Boris Johnson zich aan bij een lange traditie binnen de conservatieve partij van politieke loopbanen die lelijk eindigen, zegt correspondent Fleur Launspach in podcast De Dag. Bijna alle na-oorlogse conservatieve premiers werden door hun eigen partij gedwongen te vertrekken, vaak na interne gevechten. Zo ging dat bijvoorbeeld ook bij Winston Churchill en Margaret Thatcher. "De conservatieve partij is genadeloos en staat bekend om het backstabben."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 08, 2022 |
#1138 - Het eeuwige leven van bejaarde rockers
00:22:51
The Rolling Stones, Paul McCartney, Tom Jones, Brian Wilson, Elton John, Bruce Springsteen. De lijst met hoogbejaarde popsterren die de concertpodia langs trekken is lang. Wat drijft deze oude mannen om maar door te blijven gaan? Hoe houden ze het vol? En waarom zijn het voornamelijk mannen?
Muziekjournalist Niels Aalberts, van onder andere de VPRO-podcast De Machine over de muziekindustrie, vertelt in podcast De Dag wat muzikanten doen om nog tot in de zeventig of zelfs tachtig live concerten te kunnen geven. Mick Jagger en Bruce Springsteen houden er een strikt dieet en strak trainingsschema op na, Tom Jones zweert bij hydrateren en weer anderen zoeken hulp bij sterke bandleden die het muzikaal van ze overnemen als het nodig is.
De kwaliteit van oude rockers op het podium wisselt sterk, zegt Niels, maar vals of niet vals: de magie van een live concert blijft fans de stadions in trekken én de muzikanten het podium op klauteren.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 07, 2022 |
#1137 - Alles is anders op de woningmarkt ... wat nu te doen?
00:22:08
Na jaren van lage rente, steeds verder stijgende huizenprijzen en overbieden lijkt de huizenmarkt nu af te koelen. In andere landen dalen de woningprijzen al. En makelaars in Nederland zien dat er veel minder kijkers komen. Er staan meer huizen te koop, en ze staan langer te koop.
In de Podcast vertelt Nic Vrieselaar, woningmarkt econoom bij de Rabobank, over de laatste ontwikkelingen in de huizenmarkt, hier in Nederland en in de landen die vaker voorop lopen in de trends.
De coronapandemie schrikte de koper niet af, maar de huidige crisis lijkt wel verandering te brengen. Financieel advies kan hij niet geven, maar hij legt wel uit voor wie de huidige situatie een voor- of een nadeel kan zijn.
|
Jul 06, 2022 |
#1136 - De Remkes-reflex
00:22:46
Johan Remkes wordt bemiddelaar in de gesprekken tussen boeren en het kabinet over de stikstofplannen. Dit tot ontsteltenis van de boeren, die Remkes als VVD'er én opsteller van het stikstofrapport niet onafhankelijk vinden. Ook anderen vragen zich af wat het zegt dat nu uitgerekend Remkes weer is gebeld: wat zegt het over Remkes, wat zegt het over het stikstofbeleid én wat zegt het over het kabinet dat er zo vaak naar externe bemiddeling gegrepen wordt om het eigen beleid uit te leggen?
In de Haagse wandelgangen begint de Remkes-reflex een 'running gag' te worden, zegt politiek verslaggever Lars Geerts in podcast De Dag. Want Remkes wordt 'altijd' gebeld als er een crisis is. Maar dat is ook niet voor niets, zegt Lars, Remkes heeft een bijzonder vermogen om vastgelopen dossiers vooruit te brengen. Wel stuit zijn methode soms ook op verzet.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 05, 2022 |
#1135 - Hoe bouw je een kerncentrale?
00:22:36
Jarenlang was bijna iedereen het erover eens dat Nederland af moest van kernenergie. De enige kerncentrale die we nog hebben, in Borssele, zou in 2033 dichtgaan. Nu is de wens van het kabinet dat die langer open blijft en dat er ook nog twee nieuwe kerncentrales bij komen. Probleem is wel dat we in Nederland niet meer goed weten hoe je die bouwt én onderhoudt.
Carlo Wolters, directeur van de kerncentrale in Borssele, vertelt in podcast De Dag wat de ommezwaai in het kernenergie-beleid voor hem betekent en wat er nodig is om binnen afzienbare tijd twee nieuwe centrales te bouwen.
Hoogleraar kernreactorfysica van de TU Delft Jan Leen Kloosterman vertelt hoe er de afgelopen decennia te weinig experts zijn opgeleid in Nederland om twee nieuwe kerncentrales te openen. "Er zijn waarschijnlijk 1200 mensen met nucleaire kennis nodig om de centrales veilig te laten werken en toetsen. Die zijn er nu niet."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 04, 2022 |
#1134 - Groningen aan het woord in Den Haag
00:18:02
Voor Groningen komt het eigenlijk te laat, maar misschien kan het de Groningers iets van erkenning geven, zei een van de sprekers voor de Parlementaire enquêtecommissie aardgas Groningen. Deze week begonnen de openbare verhoren van de commissie die onderzoekt doet naar de besluitvorming over de aardgaswinning, de aardbevingen en de afhandeling van de schade in Groningen.
Verslaggever Mario Miskovic van RTV Noord volgt al jaren het Groningse gasdossier. Afgelopen week was hij bij alle verhoren. In de podcast vertelt hij hoe de toon meteen gezet werd toen maandag als eersten gedupeerden aan het woord kwamen. Daarna kwamen wetenschappers en bestuurders getuigen. Sommigen hadden last van hun geheugen.
Het doel van de enquête is waarheidsvinding. Wat weten we nog niet? En: kan het ook de kloof tussen Groningen en Den Haag verkleinen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jul 01, 2022 |
#1133 - Hoe het mis ging bij de nationale politie
00:23:45
De vorming van één nationale politie was in 2013 het paradepaardje van toenmalig justitieminister Ivo Opstelten. De verwachtingen waren hoog gespannen en het moest en zou een succes worden, zegt Michel Öz in podcast De Dag. Maar hij zag als afdelingshoofd bij de Landelijke Eenheid voor zijn ogen gebeuren hoe de gigantische reorganisatie van de politie helemaal fout liep. Er ontstond een onprofessionele, onveilige cultuur waarbij slecht leiderschap, machtsmisbruik, pestgedrag, discriminatie en vriendjespolitiek de boventoon voeren. Tot op de dag van vandaag.
Michel Öz vertelt openhartig hoe zijn collega's en hijzelf geraakt worden door de in zijn ogen totaal mislukte reorganisatie. Dat heeft niet alleen gevolgen voor politiemensen, zegt hij, maar ook voor de veiligheid van Nederland.
Vandaag kondigt de huidige minister van justitie opnieuw een reorganisatie bij de politie aan, en dat is een nieuw begin, hoopt Öz, maar hij twijfelt ook of de schade nog wel hersteld kan worden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 30, 2022 |
#1132 - (Extreem) boerenprotest, een traditie
00:24:00
De boerenprotesten tegen het stikstofbeleid verharden en er zijn grote zorgen over wat er nog op stapel staat. Maar helemaal nieuw is het hevige verzet niet, zegt politiek historicus Koen Vossen van de Radboud Universiteit in podcast De Dag. Hij deed onderzoek naar boerenprotestpartijen, die in de afgelopen eeuw verschillende keren zijn opgekomen en ook weer uitgedoofd.
Koen Vossen schetst hoe de boerenbeweging altijd een gematigde én een radicale vleugel heeft gehad en hoe er ook in het verleden heel hevig verzet is geweest. Met tractoren op de weg, brandende hooibalen, harde escalerende taal, geweld en zelfs ook persoonlijke bedreigingen van ministers.
Van boer Braat in de jaren dertig, boer Koekoek in de jaren zestig, boerenleider Wien van den Brink in de jaren negentig, zijn we nu uitgekomen bij Caroline van der Plas van de Boer Burger Beweging en Mark van den Oever van Farmers Defense Force, zegt hij. Het zijn stemmen die spreken in een lange traditie. Maar wat leert die geschiedenis ons?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 29, 2022 |
#1131 - De macht van de Amerikaanse Bible Belt
00:21:42
De afschaffing van het landelijk recht op abortus in Amerika wordt door tientallen miljoenen Amerikanen gezien als een van hun grootste overwinningen ooit. 'Een overwinning voor miljoenen baby's die nog geboren moeten worden,' zoals een bekende televisiedominee het formuleert. Door de uitspraak van het Hooggerechtshof komt de abortuswetgeving in handen van de staten. De verwachting is dat de helft van de staten het recht op abortus zo snel mogelijk gaat schrappen.
De abortusstrijd is vooral het werk van protestanten en zogenoemde evangelicals. Hun politieke machine heeft Amerika veranderd, zegt journalist Robin de Wever in podcast De Dag. Hij maakte zelf voor de EO een podcastserie over Amerikaanse christelijke groepen die toenmalig president Trump omarmden en hij reisde door de staten die nu één voor één het recht op abortus afschaffen.
Robin de Wever vertelt hoe de anti-abortuslobby en de Republikeinse partij hun lot aan elkaar hebben verbonden en hoe daardoor de situatie is ontstaan dat een christelijke minderheid de rechten bepaalt van een groot deel van het land.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 28, 2022 |
#1130 - De rijzende ster van Christianne van der Wal
00:22:29
Stikstofminister Christianne van der Wal heeft momenteel misschien wel de zwaarste portefeuille van het kabinet. Morgen stemt de kamer over haar stikstofplan en opnieuw zijn er massale boerenacties aangekondigd. Op meerdere wegen zijn vandaag blokkades met kilometerslange files tot gevolg. Van alle kanten is de druk op Van der Wal enorm. Maar in haar optredens is dat niet te merken. Ze lijkt de moeilijke boodschap makkelijk te vertellen.
Met haar heldere communicatie dwingt ze bij vriend en vijand respect af, zegt Trouw-journalist en VVD-watcher Niels Markus. Hij maakt in podcast De Dag een profiel van haar op. Al haar hele loopbaan zoekt Van der Wal de moeilijke dossiers op, vertelt hij.
Wat zegt dat over haar ambities voor de toekomst en haar plaats binnen de VVD?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 27, 2022 |
#1129 - De strijd van de Oranjeleeuwinnen buiten het veld
00:21:20
De geschiedenis van het vrouwenvoetbal is jong in Nederland en in de beeldvorming komt het van ver. De sport werd lang met mannenogen bekeken en door mannenmonden beschreven, is te horen in podcast De Dag.
Het benadrukt hoe historisch de stap is die de KNVB deze week zette in het vrouwenvoetbal, zegt specialist vrouwenvoetbal Rivkah op het Veld van de NOS-sportredactie. Want of je nou Vivianne Miedema heet of Frenkie de Jong, voortaan krijgen alle voetballers, man én vrouw, die opgeroepen worden voor Oranje dezelfde beloning. Een prettig begin van hopelijk een succesvol EK voor de Oranjeleeuwinnen, die vanavond in aanloop daarnaartoe een vriendschappelijke wedstrijd tegen Engeland spelen.
De afgelopen jaren is het vrouwenvoetbal ontegenzeggelijk in rap tempo geprofessionaliseerd, maar er zijn ook nog altijd grote verschillen die het voor de spelers én de sport soms best lastig maken. De strijd buiten het voetbalveld, voor de emancipatie van het vrouwenvoetbal, is nog niet gestreden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 24, 2022 |
#1128 - Het huwelijk tussen de EU en Oekraïne
00:20:29
In Brussel wordt vandaag gesproken over een EU-kandidaatlidmaatschap van Oekraïne. Commissievoorzitter Von der Leyen zette de deur eerder al wagenwijd open. Maar toetreden tot de EU is zo simpel nog niet en al helemaal niet voor een land in oorlog.
Europacorrespondent Sander van Hoorn vertelt in podcast De Dag hoe een huwelijk tussen de EU en Oekraïne eruit ziet en Europakenner en politiek filosoof Luuk van Middelaar schetst welke huwelijkse voorwaarden er op tafel zouden moeten liggen. Want wat hem betreft handelt Europa nu wel heel erg vanuit emotie.
|
Jun 23, 2022 |
#1127 - Drie pausen op één kussen?
00:19:51
Vaticaan-watchers hebben het er al weken over: gaat paus Franciscus binnenkort zijn aftreden bekend maken? Door een reeks aan gebeurtenissen draait de geruchtenmachine ook deze dagen overuren.
Het is goed mogelijk, zegt Vaticaan-correspondent en maker van de Pauscast Andrea Vreede in podcast De Dag. Maar als Franciscus binnenkort inderdaad met pensioen gaat, ontstaat er wel een opmerkelijk en uniek probleem. Dan zijn er drie pausen in het Vaticaan: een nieuwe, die in functie is, en twee pausen-emeriti. De vorige afgetreden paus, Benedictus, woont nog altijd in een klooster in het Vaticaan en, zegt Andrea Vreede, zorgt daar achter de schermen ook voor enige verdeeldheid.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 22, 2022 |
#1126 - Hoe de landbouwlobby twijfel over cijfers zaait
00:22:55
Een deel van de Nederlandse boeren trekt de cijfers waarop het stikstofbeleid gebaseerd is in twijfel. Ook sommige Tweede Kamerleden en achterban van politieke partijen gaan daarin mee, terwijl de cijfers op wetenschappelijke feiten zijn gebaseerd. Hoe komt dat?
Aan de vooravond van een groot boerenprotest tegen de stikstofplannen, vertellen bijzonder hoogleraar Public Affairs Arco Timmermans van de Universiteit Leiden en Nina Holland van de Brusselse lobbywaakhond Corporate Europe Observatory op welke manier de landbouwlobby die twijfel helpt te zaaien. En hoe ver de invloed van de boerenlobby strekt in Den Haag én in Brussel.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 21, 2022 |
#1125 - Chaos op internationale vliegvelden
00:21:42
Wie deze zomer met het vliegtuig op vakantie gaat en de chaos op Schiphol wil omzeilen moet creatief zijn. Het ziet ernaar uit dat veel vakantiegangers grote frustratie en teleurstellingen te wachten staat. Vanaf vandaag gaan vliegmaatschappijen de reisbranche en reizigers informeren over welke vluchten er geschrapt of verplaatst worden. En niet alleen reizigers die vanuit Nederland vliegen krijgen te maken met lange wachttijden en gecancelde vluchten, er zijn op heel veel vliegvelden grote problemen.
Luchtvaartdeskundige Joris Melkert maakt in podcast De Dag een rondje langs de internationale vliegvelden, beginnend bij Schiphol.
Overal wordt piepend en krakend een grens bereikt. Wat betekent dat voor de luchtvaartsector en voor de toekomst van vliegen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 20, 2022 |
#1124 - Iris de Graaf over terugkeer in Rusland
00:23:26
NOS-correspondent Iris de Graaf is weer terug in Rusland. Een paar weken na de Russische inval in Oekraïne vertrok ze naar Nederland, omdat onzeker was geworden of ze haar werk nog veilig kon doen vanuit haar standplaats Moskou. Nu is ze er dus weer, maar wel met gemengde gevoelens, vertelt ze in podcast De Dag.
Iris is openhartig over wat haar terugkeer voor haar persoonlijk betekent en ook over de twijfels die ze in journalistieke zin heeft. Zowel vanuit Rusland als vanuit Nederland wordt er grote druk op haar uitgeoefend, vertelt ze, en dat maakt haar werk er niet makkelijker op.
"Alles wat ik vanuit hier deel is controversieel," legt ze uit. Ze moet zich een weg banen door de Russische propagandamachine, Russen die niet durven praten en strenge wetten voor journalisten, en tegelijkertijd merkt ze ook dat er bij het Nederlandse publiek "weinig mentale ruimte" is om te luisteren naar wat er in Rusland gaande is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 17, 2022 |
#1123 - Recessie op komst?
00:23:09
Een bloedbad op de beurzen, zenuwachtige economen, stijgende rente, inflatie; de berichten over de economie zijn somber deze dagen, maar is al dat doemdenken wel terecht? Stevenen we echt zo hard af op een recessie?
ING-hoofdeconoom Marieke Blom maar zich in ieder geval wel zorgen over wat er gaat gebeuren. En economieverslaggever Eva Wiessing vertelt in podcast De Dag over hoe de huidige economische toestand wordt beleefd bij de banken en op straat.
|
Jun 16, 2022 |
#1122 - 'Team-Trump killing Trump'
00:21:24
In de VS is een parlementaire onderzoekscommissie bezig te bewijzen dat voormalig president Trump vorig jaar een coup heeft proberen te plegen om aan de macht te blijven. Er is, aldus de commissievoorzitter, huiveringwekkend bewijs dat hij opzettelijk en illegaal de bestorming van het Capitool op 6 januari vorig jaar in gang heeft gezet. Opvallend is dat nauwe medewerkers van Trump de handen van hem aftrekken.
De openbare hoorzittingen zijn historisch en inhoudelijk indrukwekkend, zegt Amerika-correspondent Lucas Waagmeester in podcast De Dag. Vooral doordat de commissie het bewijs laat opdienen door vertrouwelingen van Trump zelf. Zij zeggen nu publiekelijk wat ze na de verkiezingen niet in het openbaar zeiden, namelijk dat de beweringen over verkiezingsfraude nonsens zijn.
Maar wat zijn de gevolgen? En betekent dit het politieke einde voor de oud-president?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 15, 2022 |
#1121 - Asielzoekers als 'businessmodel' voor Rwanda
00:20:25
Vanuit het Verenigd Koninkrijk vertrekt vandaag de eerste vlucht met asielzoekers naar Rwanda. Een Britse rechter oordeelde gisteren dat deze vluchten door mogen gaan. Dat is een juridische overwinning van betekenis voor de regering van Boris Johnson, die een controversieel nieuw asielbeleid wil voeren waarbij het deporteren van asielzoekers naar Rwanda centraal staat.
Onbegrijpelijk, zegt Natacha Abingeneye in podcast De Dag, want tegelijkertijd is er vanuit Rwanda ook een vluchtelingenstroom de andere kant uit. Voor veel mensen is het daar niet veilig. Zij is als mensenrechtenactivist zelf ook één van die mensen.
Voor Rwanda is het opvangen van asielzoekers een wrang business-model aan het worden, zegt Abingeneye, dat voor de asielzoekers die erheen moeten zeer gevaarlijk kan zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 14, 2022 |
#1120 - Waarom het Groningse gasdossier schimmig blijft
00:22:13
Eind deze maand begint de parlementaire enquête naar de gaswinning in Groningen. NOS-redacteuren Reinalda Start en Heleen Ekker maakten in aanloop daarnaartoe een vijfdelige podcastserie over dit complexe dossier, dat zij beiden al tien jaar volgen. Zelden, vertellen ze in podcast De Dag, hebben ze zoveel schimmigheid meegemaakt rondom een dossier.
Hoewel ze in tien jaar tijd al veel verhalen hebben gehoord en gezien, werden ze tijdens hun zoektocht naar antwoorden opnieuw getroffen door de verhalen die ze tegenkwamen. Verhalen van inwoners uit de aardbevingsgebieden, maar ook van bijvoorbeeld onderzoekers naar wie niet werd geluisterd. In de podcast zetten ze uiteen hoe een kluwen aan grote belangen en geheime afspraken maakt dat nog altijd niemand echt grip weet te krijgen op het Groningse aardbevingsdossier.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 13, 2022 |
#1119 - Verdriet en woede bij boeren in De Peel
00:18:37
Het is een loodzware dag voor boeren, want het kabinet maakt bekend hoeveel de stikstofuitstoot omlaag moet. Dat wordt per regio bepaald en duidelijk is dat dit op sommige plekken ontzettend veel impact gaat hebben voor heel veel boeren en hun gezinnen.
Ankie Wijnen runt samen met haar man en een bevriend stel een melkveebedrijf dichtbij natuurgebied de Groote Peel. Ze vertelt in podcast De Dag openhartig over de zorgen en emoties die nu in haar gezin leven. Ze ziet de toekomst somber in.
Joris van Lierop woont even verderop en heeft samen met zijn vader een pluimveebedrijf. Hij zit midden in het proces om het hele bedrijf van zijn vader over te nemen en is niet van plan te stoppen. Ook hij voelt de emoties, vertelt hij. Maar hij is vooral boos.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 10, 2022 |
#1118 - Koning Filip & Congo
00:19:31
De Belgische koning Filip heeft z'n spijt uitgesproken over "de wonden uit het verleden". Die wonden gaan over Congo dat tot 1960 een kolonie van België was. De koning is voor het eerst op staatsbezoek in het land, op wat door Belgen wel de reis van dekolonisering wordt genoemd.
De spijtbetuiging gaat de relatie tussen België en Congo veranderen, vertelt Sandrine Ekofo in podcast de Dag. Ekofo is geboren in Congo, opgegroeid in België en doet beleidswerk voor Congo bij Broederlijk Delen. Maar een snelle verandering verwacht ze niet, want de historie vol uitbuiting en overheersing dreunt nog pijnlijk na.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 09, 2022 |
#1117 - In het hoofd van een zedenpleger
00:22:38
Boosheid en verdriet overheersen deze week om de dood van de 9-jarige Gino. Hij verdween vorige week na een potje voetbal en werd later op aanwijzing van een opgepakte verdachte dood teruggevonden. De 22-jarige Donny M. wordt verdacht van ontvoering en moord. Hij is een veroordeelde zedendelinquent.
Het profiel van de verdachte is uitzonderlijk, zegt Wineke Smid in podcast De Dag. Al benadrukt ze dat er ook niet zoiets bestaat als een 'gemiddelde' zedenpleger.
Wineke Smid is psycholoog en hoofdonderzoeker bij de Van der Hoeven kliniek waar tbs'ers worden behandeld. In die functie is ze ook betrokken bij risico-taxaties en spreekt ze met zedenplegers om te begrijpen wat er in hun hoofd omgaat en om hun gedrag beter te begrijpen. "Vaak begrijpen ze zelf niet waarom ze iets doen."
In de podcast vertelt ze over deze gesprekken en wat ze in de loop der jaren heeft geleerd over gedrag en gedachtes van zedendelinquenten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 08, 2022 |
#1116 - Hoe Boris Johnson de conservatieven gijzelt
00:23:56
De Britse premier Boris Johnson is meermaals politiek doodverklaard, maar vooralsnog blijft hij gewoon op zijn plek. Gisteravond overleefde hij een vertrouwensstemming. Maar, zegt Bureau Buitenland-presentator en oud-correspondent Tim de Wit in podcast De Dag, hij heeft wel een serieus probleem met zijn eigen partij. Een probleem dat hij zelf heeft gecreëerd.
Tim de Wit schreef het boek Wankel Koninkrijk over zijn jaren als correspondent in Groot-Brittannië. Dat waren jaren waarin hij onder meer zag hoe Boris Johnson de conservatieve partij naar zijn hand zette en volgens hem ook uitholde.
Wat zijn de gevolgen van dit 'Johnsonisme'; wat betekent het voor de partij, voor de positie van Johnson zelf, en voor het hele Britse politieke systeem?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 07, 2022 |
#1115 - Jurassic World, feit en fictie
00:21:00
In sommige bioscopen draait hij al en de nieuwste (en vooralsnog laatste) Jurassic World-film gaat deze week officieel in première: Jurassic World Dominion. De allereerste film in de cyclus is bijna 30 jaar oud en inmiddels wordt op meerdere universiteiten écht onderzoek gedaan naar het 'hercreëren' van dinosaurussen.
Anne Schulp is paleontoloog bij Naturalis, hoogleraar Vertebratenpaleontologie aan de Universiteit Utrecht en destijds ook gegrepen door de eerste Jurassic-films, want nooit eerder waren dino's zo levensecht in beeld gebracht. En, zegt hij in podcast De Dag, regisseur Steven Spielberg had ook goed geluisterd naar wetenschappers om ze de beesten zo realistisch mogelijk te maken.
In de podcast geeft Schulp antwoord op de vragen die de populaire cultuur én tegenwoordig ook in toenemende mate dus de wetenschap bezighouden: wat klopt er wel, wat niet en wat kán er kloppen van de Jurassic-films?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 06, 2022 |
#1114 - 100 dagen oorlog, verdeeldheid over vrede
00:22:36
De oorlog in Oekraïne duurt nu 100 dagen en volgens president Zelensky heeft Rusland 20% van het land in handen. De oorlog van vandaag is een heel andere oorlog dan in de eerste weken na de invasie. En het zo eensgezinde Westen raakt verdeelder. Met name over het einde van de oorlog wordt verschillend gedacht, want moet Poetin eerst op de knieën worden gedwongen zoals de VS en het VK willen, of krijgt Rusland een kans om hier met opgeheven hoofd uit te komen, waar Europese leiders op aan lijken te sturen?
In podcast De Dag vertelt oud-ambassadeur in Oekraïne en topdiplomaat Robert Serry op welke manier er op de achtergrond nu over vrede gesproken wordt; gesprekken waar hij zelf bij adviseert. Hij vindt de geluiden uit de EU niet altijd verstandig en vooral voorbarig. Ook pleit hij voor een grotere rol van de VN.
Universitair hoofddocent Internationale Betrekkingen Laurien Crump van de Universiteit Utrecht zet uiteen hoe het Westen verdeeld raakt over de vrede, welke blokken er ontstaan en waarom nationale belangen steeds meer de boventoon gaan voeren.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 03, 2022 |
#1113 - Queen Elizabeth: niet kapot te krijgen
00:19:19
Miljoenen Britten vieren het platina jubileum van Koningin Elizabeth de komende dagen. Door heel het land hangen vlaggetjes met The Queen erop en er zweven ballonnen van corgi's door de straten van Londen. Het favoriete hondenras van The Queen, die haar al die jaren al achtervolgen.
De koningin van 96 wordt alom geprezen door de Britten, maar dat is in die tientallen jaren weleens anders geweest. Vrijwel altijd lag de schuld niet bij Elizabeth zelf, vertelt Royaltykenner Justine Marcella vandaag in podcast De Dag. Queen Elizabeth heeft een platina reputatie.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 02, 2022 |
#1112 - Ondertussen in Ter Apel
00:22:37
Hoe hard en hoe vaak de noodklok ook is geluid over de asielopvang in Ter Apel, en ondanks nieuwe afspraken, sliepen ook deze week weer asielzoekers in een kantoortje van de IND op plastic stoelen. Er kon nergens anders een bed voor ze gevonden worden. Al maanden is de situatie in Ter Apel dringend en mensonterend. Vanaf vandaag gaan veiligheidsregio's in toerbeurten 600 extra crisisnoodopvangplekken beschikbaar stellen, maar daarmee is het 'gezeul' met mensen nog niet voorbij.
RTV Noord-verslaggever Martijn Klungel en Sander Schaap van Vluchtelingenwerk zien van dichtbij wat dit zeulen doet met mensen. Ze vertellen in podcast De Dag hoe het kan dat een voor iedereen onacceptabele situatie kennelijk toch geaccepteerd wordt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Jun 01, 2022 |
#1111 - Dick Benschop en de Schiphol-crisis
00:22:49
Na vliegschaamte bestaat er nu ook zoiets als Schipholschaamte, want de urenlange wachtrijen en chaotische taferelen van de afgelopen weken op Schiphol, doen ook president-directeur Dick Benschop het schaamrood op de kaken verschijnen, zei hij dit weekend bij Buitenhof. Deze week is voor Benschop de week van de waarheid. Vandaag moet hij tekst en uitleg geven aan een Kamercommissie en morgen verloopt een deadline van de vakbonden voor betere arbeidsvoorwaarden voor het personeel op Schiphol. Ondertussen wordt hardop de vraag gesteld of Benschop wel de geschikte man is om deze crisis vlot te trekken.
Benschop staat met zijn rug tegen de muur en heeft het daar zelf naar gemaakt, zegt luchtvaartverslaggever voor NH nieuws Doron Sajet in podcast De Dag. En oud-aandeelhoudersactivist en allround grote bedrijven-expert Peter Paul de Vries ziet een falende crisismanager die als Schiphol beursgenoteerd was geweest, allang had moeten vertrekken. De Nederlandse staat heeft als grootaandeelhouder van Schiphol volgens hem alle reden om ontevreden te zijn.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 31, 2022 |
#1110 - Hoe werken voor de rechtsstaat gevaarlijk werd
00:22:41
Namen van rechercheurs die zijn weggelakt uit dossiers, rechters die niet meer in beeld mogen of namen van officieren van justitie die worden vervangen voor nummers: het komt steeds vaker voor. De afgelopen twee jaar zijn in 39 strafzaken officieren van justitie geanonimiseerd. In de zaak rond de moord van Peter R. de Vries, die volgende week inhoudelijk begint, is het complete strafdossier zelfs geanonimiseerd.
NOS-justitieredacteur Remco Andringa vertelt in podcast De Dag hoe de zware misdaad het gevaarlijker heeft gemaakt om voor de rechtsstaat te werken en welke gevolgen dat heeft voor advocaten, officieren van justitie en rechters, maar ook voor verdachten én voor de rechtsspraak in bredere zin.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 30, 2022 |
#1109 - Zoeken naar familie in de Xinjiang-files
00:20:15
Op de website van de BBC verschenen deze week de foto's van bijna drieduizend Oeigoeren die vastzitten in Chinese strafkampen. De Britse omroep kreeg via een hacker tienduizenden documenten en foto's in handen. De informatie is onthullend en onthutsend, vooral voor gevluchte familieleden die in die berg informatie direct op zoek gingen naar bekenden.
China-correspondent Sjoerd den Daas sprak twee van hen, beiden hoorbaar aangeslagen. Mighrigul Musa en Abdurahman Hasan herkenden familie en kennissen op de foto's.
Ook de Oeigoerse Ahmedjan Kasim, die op 15-jarige leeftijd naar Nederland vluchtte, begon te spitten. "Ik heb gisteravond nog uren gezocht naar mijn vader," vertelt hij in de podcast. Hij vond hem niet. Toch zijn de gehackte documenten voor Kasim van het grootste belang. De wereld kan en mag volgens hem niet meer wegkijken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 27, 2022 |
#1108 - Uvalde, Texas
00:21:09
In de plaats Uvalde in de Amerikaanse staat Texas schoot een 18-jarige jongen deze week 19 basisschoolkinderen dood en ook 2 leraren. Het is de grootste schietpartij in Texas ooit en de grootste in heel de VS in 10 jaar tijd. In die 10 jaar zijn er 900 schietpartijen op scholen geweest.
Hoewel de kans op een schietpartij op school nog altijd klein is, hebben Amerikaanse ouders én kinderen leren leven met het idee dat dit kan gebeuren, zegt oud-Amerika correspondent Hans Klis in podcast De Dag. Voor zijn boek 'Generatie Columbine' deed hij onderzoek naar schietpartijen op scholen en naar de gecompliceerde verhouding die Amerikanen met wapens hebben.
Klis vertelt hoe Amerikanen zich proberen aan te passen aan de dagelijkse realiteit waarin strengere wapenwetten uitblijven.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 26, 2022 |
#1107 - Feyenoorders wachten lang
00:23:07
Feyenoordsupporters in 't Albanese Tirana kunnen niet wachten tot de bal éindelijk op de stip ligt. Want na 20 jaar speelt 't Legioen vanavond weer een Europese finale, tegen AS Roma. Eindelijk gebeurt weer waar Feyenoord-supporters zolang op moesten wachten. En als statistieken niet liegen maken de Rotterdammers veel kans. Feyenoord won alle Europese finales die ze speelde.
Dat geeft sportjournalist bij Andere Tijden en Feyenoordfanaat Steven van der Gaag hoop. Hij kan niet wachten om eindelijk zo'n groots Europees feest mee te maken. En supporter Harry Kerklaan weet wat Steven heeft gemist: hij maakte mee dat Feyenoord in 1970 als eerste Nederlandse club thuiskwam met een Europese cup en vertelt er kleurrijk over in podcast De Dag. Fijne wedstrijd!
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 25, 2022 |
#1106 - De militaire verliezen van Oekraïne
00:22:24
In de oorlog in Oekraïne is een fase aangebroken van zeer zware gevechten in de Donbas. En, opmerkelijk, voor het eerst heeft president Zelensky in dat licht gezegd dat Oekraïne militair ook zeer zware verliezen lijdt. Hij zegt dat er dagelijks 50 tot 100 soldaten sneuvelen.
Waar er relatief veel informatie is over Russische verliezen, is het zicht op de militaire verliezen aan Oekraïense zijde zeer beperkt. Toch lukt het generaal buiten dienst Mart de Kruif in podcast De Dag aardig om een beeld te schetsen. De slijtage is volgens hem ongekend hoog, zowel aan Russische als aan Oekraïense zijde. "Beide partijen zijn niet meer in staat een grote klap uit te delen."
Verslaggever Sander van Hoorn vertelt vanuit Oekraïne wat er zichtbaar wordt van die ongekende verliezen aan Oekraïense kant. En hoe er daar officieus wordt gesproken van nog veel grotere dodentallen dan waar Zelensky over spreekt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 24, 2022 |
#1105 - Apenpokken, feit en fictie
00:21:45
Het begon met één melding begin deze maand in Groot-Brittannië, inmiddels zijn er wereldwijd bijna 100 bevestigde gevallen in meer dan 10 landen, waaronder ook in Nederland. De snelheid en de schaal van de uitbraak buiten het Afrikaanse continent baart wetenschappers zorgen.
Zo kort na corona trekt het nieuwe virus veel aandacht en worden er ook verbanden gelegd met covid. Deels terecht en deels helemaal niet, zegt onderzoeker en adviseur infectieziekten Charifa Zemouri in podcast De Dag. Er gaat heel veel mis- en desinformatie rond over het apenpokkenvirus en echt niet alleen in de complot-hoek.
Het is volgens Zemouri belangrijk om de goede informatie te raadplegen en de het virus niet te gauw weg te wuiven als ongevaarlijk omdat patiënten er niet vaak aan overlijden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 23, 2022 |
#1104 - De Ruttiaanse verdediging
00:21:34
Een deel van de Tweede Kamer had al langer genoeg van premier Rutte en in een emotioneel en stekelig debat over zijn gewiste sms'jes leek Rutte nu zelf ook genoeg te hebben van een deel van de Kamer. Want volgens hem werd het sms-debat ten onrechte opnieuw een debat over het vertrouwen in hem, de bestuurscultuur en de politiek. En waar Rutte normaal kritiek behendig weg knuffelt, meebuigt en klappen opvangt, koos hij nu voor de frontale aanval.
Politiek-analist Joost Bekendam van NPO Radio 1 programma De Nieuws BV zag op meer punten een nieuwe verdedigingsstrategie, zegt hij in podcast De Dag. "De Rutte-methode lijkt niet meer te werken," zegt hij. De vraag is wat dit betekent voor de slagkracht van een premier die het moeten hebben van 'wheelen en dealen' en goede relaties.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 20, 2022 |
#1103 - Depp vs Heard: van wit doek naar livestream
00:22:01
Van een drol in bed tot gegooi met drankflessen: de rechtszaak tussen Johnny Depp (58) en Amber Heard (35) gaat er heftig aan toe. Na een weekje pauze verschijnen de twee Hollywoodsterren deze week weer voor de jury. Depp beschuldigt Heard van laster en smaad, nadat zij in een artikel suggereerde dat Depp huiselijk geweld pleegde. Heard beschuldigt Depp er van haar reputatie kapot te maken, door haar leugenaar te noemen.
Via een livestream krijgt de hele wereld door alle details een inkijkje in een tumultueuze en nare relatie vol mishandeling, drugsgebruik en geweld. Op social media gaat de zaak tussen Team Johnny en Team Amber na de stream ook nog door. Strafrechtadvocaat Zahra Boufadiss vraagt zich in podcast De Dag af wat de advocaten willen: want zij ziet vooral een onherstelbare reputatieschade voor beiden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 19, 2022 |
#1102 - Nederland, lagelonenland
00:22:27
In de zorg, het onderwijs, de horeca, de ICT en de havens: overal is er een schreeuwend tekort aan personeel. De arbeidsmarkt wordt steeds krapper. Het zorgt nu al voor allerlei problemen, zoals de extreme drukte op Schiphol, een gesloten verkeerstunnel in de maandagochtendspits en op sommige plekken rijden er minder en bussen en treinen.
'Er zijn te weinig mensen,' wordt er gezegd, maar dat klopt niet helemaal, zegt hoogleraar arbeidsrecht Evert Verhulp in podcast De Dag. Er zijn vooral te weinig mensen die onder slechte voorwaarden willen werken. Anders gezegd: als je ze beter beloont, zijn ze er wel.
Verhulp schetst hoe Nederland de afgelopen decennia een 'lagelonenland' is geworden en hoe de verhoudingen op de arbeidsmarkt compleet scheef gegroeid zijn. Veelzeggend is volgens hem dat een VVD-premier nu werkgevers oproept om de lonen te verhogen. 'Dan weet je dat er echt iets aan de hand is.'
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 18, 2022 |
#1101 - Droog, droger, droogst
00:16:38
Opnieuw is het erg droog in Nederland, te droog. Zo droog dat een droogterecord uit 1976 geëvenaard dreigt te worden. Maar uitzonderlijk is het niet: ook in 2018, 2019 en 2020 kampte Nederland met problematische droogte. Zelfs een van de natste gebieden van het land, de Veluwe, droogt op. Een enorme zoetwaterbel die daar onder de grond ligt, waar veel drinkwater uit gehaald wordt, slinkt gestaag.
Maarten Veldhuis van Waterschap Vallei en Veluwe legt in podcast De Dag uit waarom dat voor iedereen in Nederland een probleem is en hij pleit dan ook voor een heuse water-transitie.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 17, 2022 |
#1100 - Wat levert het 'nieuwe leiderschap' D66 op?
00:22:18
D66 heeft de lat hoog gelegd en zich kwetsbaar gemaakt, zei partijleider Sigrid Kaag dit weekend op een partijbijeenkomst over de Metoo-affaire in de partij. Ze reageert op wat gezien wordt als misschien wel de diepste crisis van Kaag sinds zij met de belofte van 'nieuw leiderschap' aan het roer kwam te staan. Want naast grensoverschrijdend gedrag in de partij gaat de affaire ook over hoe Kaag het morele gezag dat ze van anderen in de politiek verlangt zélf toepast in haar eigen organisatie.
Sigrid Kaag komt gebutst en gehavend uit de eerste fase van haar politieke leiderschap, zegt Trouw-journalist Wilma Kieskamp in deze podcast. Zij schreef het boek 'Sigrid Kaag, de schaduwpremier', dat afgelopen week uitkwam. Aan haar de vraag wat het nieuwe leiderschap en de morele kompas van Kaag D66 tot nu toe heeft opgeleverd.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 16, 2022 |
#1099 - S10: veelzijdig, eigenzinnig, experimenteel
00:22:33
Zangeres S10 staat morgen voor Nederland in de finale van het Eurovisie Songfestival. Ze staat in Turijn helemaal in haar eentje op het podium voor tientallen miljoenen kijkers en dat is, als je bedenkt waar ze vandaan komt, bijzonder. Stien den Hollander, zoals ze echt heet, is pas 21 jaar, kampte als tiener met ernstige psychiatrische problemen en zag daarna in korte tijd haar artistieke succes exploderen. Soms worstelt ze nog met de vraag of ze die schijnwerpers eigenlijk wel aankan. Toch zoekt ze dit weekend de felst mogelijke spotlight dus op.
In podcast De Dag vertellen twee muzikanten die met haar hebben samengewerkt over deze eigenzinnige en veelzijdige artiest. Koen van de Wardt, van de Nederlandse band Klangstof, ontmoette Stien al in haar 'donkere periode' en herkende direct haar talent. Ze had volgens hem de muziek echt 'nodig'. Ook harpist Remy van Kesteren, met wie S10 samenwerkte voor het album 'Vlinders', is onder de indruk van haar grote muzikale talent. Ze durft te improviseren, te experimenteren en zich breed te oriënteren. 'Dat doen alleen de hele groten.'
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 13, 2022 |
#1098 - Rusland als buur
00:23:02
De Finnen zelf wilden al in grote meerderheid bij de NAVO. En nu willen ook de president en premier van Finland (https://podcast.npo.nl/admin/feed/123/feeditem/nos.nl/liveblog/2428489-ook-zweden-vraagt-navo-lidmaatschap-aan-vn-1000-burgerdoden-rondom-kiev) dat hun land lid wordt van de militaire alliantie. De 30 NAVO-landen staan aan de vooravond van een historische en strategische uitbreiding. Na Finland volgt Zweden na dit weekend waarschijnlijk ook.
De oorlog in Oekraïne doet Finland na een lange periode van neutraliteit anders kijken naar hun buur, Rusland. En zo komt de NAVO-grens voor Rusland dichterbij. Finland en Rusland hebben een gespannen burenrelatie, vertelt Volkskrant-correspondent in Scandinavië Jeroen Visser in podcast De Dag. De honderden kilometers lange grens bepaalt de geschiedenis van de Finnen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 12, 2022 |
#1097 - Femke Halsema, mikpunt van bier en drek
00:19:40
Het is niets nieuws, een waardevolle traditie zelfs, aldus oud-burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan, om tijdens een huldiging van Ajax als burgemeester uitgefloten en met bier bekogeld te worden. Maar waar het in 2017 bij hem bij uitfluiten bleef, gaat het er bij zijn opvolger Femke Halsema harder aan toe. Sinds zij bekendmaakte dat een huldiging in de binnenstad er dit jaar door gebrek aan beveiligers niet in zit, wordt ze ernstig bedreigd.
De haat van voetbalsupporters tegen burgemeester Halsema is ongekend, vertelt Stopera-verslaggever van het Parool David Hielkema in podcast De Dag. En die heftige emoties zijn er vaker rondom Halsema. Er is vanaf het begin van haar termijn keiharde kritiek van allerlei kanten. Wat betekent dat voor haar burgemeesterschap?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 11, 2022 |
#1096 - Het nieuwe, oude Sinn Féin
00:19:46
De verkiezingen in Noord-Ierland eind vorige week hebben een politieke aardverschuiving veroorzaakt. Het lang verguisde Sinn Féin, dat jaren nauw verbonden was aan de gewelddadige IRA, is de grootste partij geworden. Voor het eerst mag nu een katholieke partij, die zich wil afscheiden van Groot-Brittannië, de premier leveren in Noord-Ierland.
Hoe Sinn Féin zo ver is gekomen en hoe het traumatische en gewelddadige verleden van de partij doorwerkt in de politieke doelen voor de toekomst, vertelt universitair hoofddocent Joost Augusteijn van de Universiteit Leiden. Hij is gespecialiseerd in de Ierse geschiedenis en werkte zelf ook lang in Noord-Ierland.
Augusteijn ziet nu onder leiding van twee moderne vrouwelijke leiders een nieuw Sinn Féin opstaan dat wel trouw blijft aan de oude wensen. In een nog altijd zeer instabiele vredessituatie kan dat volgens hem makkelijk tot onrust leiden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 10, 2022 |
#1095 - De verliezen waar Poetin niet over rept
00:21:25
Het is 9 mei, de dag dat Rusland de zogenoemde Dag van de Overwinning viert. Dat is de dag dat de Sovjet-Unie 77 jaar geleden samen met de geallieerden nazi-Duitsland versloeg. En ook een dag waarop de militaire slagkracht en successen van het Russische leger tijdens een grote militaire parade in Moskou worden getoond en geclaimd.
Waar het niet over gaat zijn de grote verliezen die het Russische leger momenteel lijdt in Oekraïne. En die verliezen zijn aanzienlijk, zet kolonel Han Bouwmeester uiteen in podcast De Dag. Hij maakt de balans op aan Russische zijde: wat hebben de Russen verloren aan manschappen, aan materieel en welke strategische doelen moeten ze laten varen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 09, 2022 |
#1094 - Hoe beeld Hitler aan de macht hielp
00:23:21
77 jaar geleden eindigde de Tweede Wereldoorlog: Duitsland komt los van de führer. Maar de jaren ervoor weet Adolf Hitler in korte tijd Duitsers massaal aan 'm te binden door de nauwkeurige inzet van propaganda.
Hoe werkte dat? Dat zochten documentairemakers van de NOS Melinde Kassens en Arjan Nieuwenhuizen uit. Ze maakten een driedelige documentaireserie 'Hitler en de macht van het beeld (https://over.nos.nl/nieuws/nos-docuserie-over-de-rol-van-beeld-bij-de-opkomst-en-ondergang-van-hitler/)'. Daarin hoor je hoe mensen werden beïnvloed en wat de makers van de propaganda er zelf van vonden. Er zitten lessen in die nog altijd actueel zijn, vertellen de makers in podcast De Dag. In het bijzonder in deze tijd.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 06, 2022 |
#1093 - Is de VS nog de leider van het Vrije Westen?
00:22:25
De Amerikaanse president Biden ziet sinds de oorlog in Oekraïne een nieuwe wereldorde. Een orde die Amerika weer moet gaan leiden. Het land doet veel in Oekraïne: maakt de Verenigde Staten een comeback op 't wereldtoneel als leider van 't Vrije Westen, zoals na de Tweede Wereldoorlog?
Amerikanist aan de Universiteit Utrecht Markha Valenta legt in podcast De Dag het verband tussen het Amerika van toen en nu. Zelf kwam ze ruim 20 jaar geleden vanuit de VS naar Nederland en ze verbaast zich nog weleens over de grote invloed die Amerika op ons had en heeft. Maar ze ziet die tijd niet snel terugkeren.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 05, 2022 |
#1092 - Overal personeel gezocht
00:21:44
Schipholtopman Dick Benschop zegt sorry voor de chaos op 't vliegveld deze meivakantie. Lange rijen, vertragingen, annuleringen: Schiphol piept en kraakt. Er komen weer meer passagiers na de pandemie, maar er is nog te weinig personeel in bijvoorbeeld beveiliging en bagageafhandeling.
En daar is de luchtvaartsector niet alleen in. De arbeidsmarkt is op z'n krapst sinds 1971. En dat terwijl er nog nooit zoveel mensen werk hebben. Wat is er aan de hand? Arbeidseconoom Ronald Dekker van TNO legt het uit in podcast De Dag en heeft ook oplossingen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 04, 2022 |
#1091 - De macht van de Amerikaanse anti-abortusbeweging
00:22:09
Het recht op abortus voor Amerikaanse vrouwen staat meer onder druk dan ooit. Volgens nieuwssite Politico staat het Amerikaanse hooggerechtshof op het punt om het landelijke recht op abortus in te perken.
Direct nadat via de Amerikaanse nieuwssite uitlekte dat het hof waarschijnlijk twee eerdere uitspraken die het recht op abortus vastleggen gaat vernietigen, kwamen zowel voor- als tegenstanders van abortus naar het gebouw van het hooggerechtshof. Voorstanders vrezen inperking van de rechten van vrouwen, want als de plannen juist blijken, komt de abortuswetgeving weer te liggen bij de verschillende Amerikaanse staten en naar verwachting zal dan de helft een abortusverbod instellen. Een definitief besluit van het Hooggerechtshof wordt binnen twee maanden verwacht.
In september vorig jaar sprak Elisabeth Steinz met Amerika-deskundige Laila Frank. Zij gaf toen al aan dat de anti-abortus beweging nog nooit zo sterk is geweest. Gezien en ongezien komt de pro life beweging al jaren het dagelijks leven van Amerikanen in - en de gevolgen daarvan worden nu merkbaar.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 03, 2022 |
#1090 - Kan de Floriade nog opbloeien?
00:21:23
Geen lovende recensies, financiële tegenvallers en een kale start van wat een bloeiende pracht moet zijn. Wereldtuinbouwtentoonstelling de Floriade in Almere is een paar weken onderweg en de problemen zijn nog niet weg.
Almere had van verre kunnen zien aankomen dat dit niet goed gaat, zegt Hans van Driem vandaag in podcast De Dag. Hij was commercieel directeur van de Floriade in Zoetermeer in 1992. Naar eigen zeggen de laatste Floriade met succes.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
May 02, 2022 |
#1089 - Het einde van de WOB
00:17:51
Nederland neemt zondag afscheid van de Wet Openbaarheid van Bestuur. Een wet waarmee journalisten de nodige affaires boven water hebben gebracht, denk bijvoorbeeld aan het toeslagenschandaal.
WOB-specialist Roger Vleugels vertelt vandaag in podcast De Dag hoe belangrijk transparantie is. De Nederlandse overheid is volgens hem steeds geslotener geworden en de wet die ervoor in de plaats komt, gaat daaraan niks veranderen, zegt hij. NOS-onderzoeksjournalist Ben Meindertsma heeft met hulp de WOB veel affaires blootgelegd en vertelt hoe hij dat heeft gedaan.
|
Apr 29, 2022 |
#1088 - De terugkeer van Trump
00:15:15
Waar we twee jaar geleden geen dag doorkwamen zonder nieuws over de toenmalige president van de Verenigde Staten Donald Trump, horen we hier niet zoveel meer van hem. Maar in Amerika is hij allesbehalve verdwenen.
Correspondent Lucas Waagmeester bezocht een van zijn vele Save-America-rally's en vertelt er vandaag over in podcast De Dag. De vraag of hij zich weer kandidaat gaat stellen in 2024, hangt als een groot vraagteken boven de Amerikaanse politiek.
|
Apr 28, 2022 |
#1087 - Wie wil er nog bij de Oranjevereniging?
00:21:05
Van struinen over de vrijmarkt tot happen in een koek aan een lijntje: de tradities stapelen zich weer op vandaag op Koningsdag, voorheen Koninginnedag. Maar de traditie staat onder druk: Oranjeverenigingen hebben het steeds moeilijker met het organiseren van het feestje, omdat te weinig mensen meehelpen.
De Oranjevereniging in Weesp moest dit jaar daarom dingen laten schieten. En in sommige gemeentes wordt Koningsdag zelfs niet gevierd. Traditiedeskundige Ineke Strouken vertelt in podcast de Dag hoe belangrijk de traditie van Koningsdag is en heeft oplossingen hoe 't oudhollandse feest tóch in alle glorie kan blijven bestaan.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 27, 2022 |
#1086 - De Afrikaanse vrienden van Poetin
00:22:16
Afrikaanse landen spreken zich lang niet allemaal uit over de oorlog in Oekraïne. Tijdens een stemming in de VN stemde minder dan de helft van de landen in Afrika vóór het veroordelen van het Russische geweld. We weten dat Poetin z'n invloed al langer uitbreidt in 't continent, in onder meer de Centraal Afrikaanse Republiek en Mali.
Correspondent Saskia Houttuin reisde naar Mali en ze zag hoe groot de invloed van Rusland op het land is. Ze vertelt in podcast de Dag hoe Malinezen los proberen te komen van oud-kolonisator Frankrijk. De Russen zijn een welkome hulp, maar niet voor alle 54 landen in Afrika is dat zo. En hoe ver gaat de vriendschap?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 26, 2022 |
#1085 - De uitdagingen van Emmanuel Macron
00:19:08
Emmanuel Macron is de nieuwe president van Frankrijk. Met 59% van de stemmen won hij van de extreemrechtse Marine Le Pen. Voor het eerst in jaren is een zittende president herkozen en wat volgde was een explosie van vreugde voor de Eifeltoren volgens de Franse tv.
Maar niet alle Fransen stonden te juichen, vertelt Frankrijk-kenner van de Universiteit Utrecht Marloes Beers in podcast de Dag. Frankrijk is verdeelder dan ooit. Macron zegt president van alle Fransen te willen zijn. Maar hoe gaat dat 'm lukken als een grote groep Fransen hem niet van harte steunt?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 25, 2022 |
#1084 - De harde kant van Johan Cruijff
00:23:44
Op maandag 25 april zou Johan Cruijff 75 zijn geworden. Er is over hem onnoemelijk veel gezegd, geschreven en geproduceerd - je bent een voetballegende of je bent het niet -, toch is het Andere Tijden Sport gelukt om een bijzondere podcastserie te maken over de minder bekende kanten uit zijn leven: 'De Onbekende Cruijff'.
In podcast De Dag vertellen de makers van de eerste aflevering, Jeroen Stekelenburg en Guido van Gorp, over de soms bikkelharde kant van Cruijff. Die kant liet zich zien tijdens de zogenoemde 'fluwelen revolutie' bij Ajax. Op 24 maart 2011 barstte tijdens een vergadering de bom tussen Johan Cruijff en het Ajax-bestuur. Door onderzoek van Stekelenburg en Van Gorp wordt nu woord voor woord duidelijk wat er destijds gezegd is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 22, 2022 |
#1083 - Verslag doen van het verdriet van Oekraïne
00:21:04
Waar de Russen vertrekken, komen meer en meer gruwelijke verhalen en details naar buiten over de oorlog in Oekraïne. Zeker nu Russische troepen focussen op 't oosten van 't land voor de aanval op de Donbas-regio. De ogen zijn gericht op die volgende fase in de oorlog, maar de verhalen uit bevrijd gebied zijn nog lang niet verteld.
Kijk niet weg, zegt NOS-correspondent Kysia Hekster in podcast de Dag. Hoe erg de verhalen ook zijn. Samen met verslaggever Mattijs van de Wiel reisde ze af naar bevrijd gebied. Ze zien en voelen wat de Russen hebben aangericht. En ze merken dat Oekraïners ondanks alles geloven in een goede afloop.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 21, 2022 |
#1082 - De Duitse embargo-worsteling
00:22:43
Terwijl in de Europese Unie de steun voor een Russisch energie-embargo groeit, ligt een van de grootste afnemers, Duitsland dwars. Volgens de regering-Scholz zou de impact op de economie zo groot zijn dat het tot sociale ontwrichting kan leiden. Maar een vooraanstaande groep Duitse economen zegt dat een embargo best zou kunnen.
De kritiek op Duitsland neemt internationaal toe. En dat terwijl het land aanvankelijk juist geprezen werd om de historische ommezwaai die het kort na de Russische inval in Oekraïne had gemaakt. Toch blijkt nu dat de banden met Rusland uit het verleden nog niet worden doorgesneden.
Wiebke Pittlik van het Duitsland Instituut legt in podcast De Dag uit waarom Duitsland zo moeilijk doet en hoe zeer Rusland verweven zit in de Duitse energie-sector.
Reageren? mail dedag@radio1.nl
|
Apr 20, 2022 |
#1081 - Elon Musk vs Twitter
00:20:23
Elon Musk, de rijkste man ter wereld, heeft zijn oog op Twitter laten vallen. Hij wil het social media platform kopen, zodat hij het naar eigen zeggen groot kan maken. En hoewel alleen al zijn overnameplannen ervoor zorgen dat het aandeel Twitter in de lift zit, moet Twitter zelf er niets van hebben. Het bedrijf bezint zich op het overnamebod en lijkt er ondertussen alles aan te doen om Musk buiten de deur te houden. Waarom eigenlijk?
Digitaal strateeg en Trouw-columnist Ilyaz Nasrullah vertelt in podcast De Dag over de vijandige en complexe relatie tussen Elon Musk en Twitter en wat het voor het dat platform zou betekenen als Musk het daar inderdaad voor het zeggen zou krijgen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 19, 2022 |
#1080 - Rusland en het bevroren conflict
00:22:01
De vredesgesprekken tussen Oekraïne en Rusland lijken helemaal vastgelopen. Volgens de Russen worden de gesprekken door Oekraine gesaboteerd en Oekraine zegt dat de totale verwoesting van Marioepol mogelijk de definitieve rode lijn is. Het plan van Rusland zou nu zijn om de oorlog voor 9 mei te beëindigen. Maar hoe dan?
Rusland- en Oost-Europa deskundige Bob Deen vertelt in podcast De Dag over de meest waarschijnlijke uitweg, namelijk een zogenoemd 'bevroren conflict'. Dat is een geopolitiek instrument waar Rusland patent op heeft en dat door Moskou volgens Deen gebruikt wordt als bewuste strategie om op allerlei plekken rondom Rusland aan invloed te winnen. Met een bevroren conflict akkoord gaan, is volgens hem niet altijd verstandig.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 18, 2022 |
#1079 - De ideale PvdA-leider
00:21:17
Lilianne Ploumen noemt zichzelf 'niet de ideale leider' voor de PvdA en stapte daarom deze week op. Maar wat maakt een leider van de PvdA dan wel ideaal?
In podcast De Dag loopt oud-campagneman Alex Klusman, die voor de PvdA jarenlang aan verschillende campagnes meewerkte, de ideale en minder ideale leiders uit de partijgeschiedenis langs. Hij maakt zo een profielschets op van hoe die gedroomde kandidaat voor de toekomst er dan zou moeten zien.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 15, 2022 |
#1078 - Inflatielessen uit de seventies
00:18:50
Nederlanders tanken minder en stoken minder door de hoge inflatie, blijkt uit onderzoek. Sommige Nederlanders voelen de stijgende prijzen flink in de portemonnee. In maart kwam de inflatie uit op 9,7%. Sinds de jaren '70 was die niet zo hoog.
De inflatiecijfers doen denken aan die seventies. Ook toen liepen de prijzen op, door stijgende energieprijzen. Met autoloze zondagen en benzine op de bon, moest het olieverbruik in die jaren naar beneden.
Hoogleraar economie en overheidsfinanciën Bas Jacobs ziet overeenkomsten met de jaren '70. Maar er zijn ook belangrijke verschillen. Jacobs vertelt in podcast de Dag dat de overheid lessen kan trekken uit hoe de regering de inflatie toen aanpakte.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Apr 14, 2022 |
#1077 - Opgesloten in Shanghai
00:21:16
In de Chinese stad Shanghai schreeuwen inwoners uit hun ramen om hulp. Video's van radeloze mensen worden massaal gedeeld op sociale media. De 25 miljoen inwoners zitten al weken in lockdown, in ultra strenge China-stijl. Ze weten niet voor hoe lang.
China houdt vast aan zijn zero-covidbeleid en in de grootste stad ter wereld wordt daar nu een hoge maatschappelijke én economische prijs voor betaald. Maar waarom eigenlijk: is het in deze fase van de pandemie nog wel nodig?
Ondernemer Thomas Knoop woont in Shanghai en vertelt in podcast De Dag hoe hij het volhoudt. En China-expert Ties Dams van Instituut Clingendael legt uit waarom Peking vasthoudt aan het zero-covid, ook al leidt dat tot maatschappelijke onrust en een groot economisch probleem.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 13, 2022 |
#1076 - Hoe Russische soldaten moordmachines worden
00:18:12
Volgens militair analisten staat de strijd om de Donbas te beginnen en, zo vrezen zij, die strijd wordt ongekend bloedig. De afgelopen weken is ook duidelijk geworden hoe meedogenloos de aanpak van de Russen is in de gebieden die ze bezetten in Oekraïne. De beelden van Boetsja staan nog vers in het geheugen. Schokkend, maar bepaald niet nieuw.
Het Russische leger heeft een lange geschiedenis die gekenmerkt wordt door bruut geweld, zowel intern als naar buiten toe. Dat zegt Marnix Provoost van de Nederlandse Defensie Academie in deze podcast. Als soldaten in dienst gaan worden ze er zelf ook al direct mee geconfronteerd door de oversten. Die bikkelharde cultuur zet zich door op het slagveld.
De brute geweldscultuur van de Russen wint misschien niet de hearts and minds, zegt Provoost, maar deze strategie is voor Rusland in het verleden wel zeer effectief gebleken. 'Het werkt.'
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 12, 2022 |
#1075 - Als de genocide stopt (het vergeten verhaal van de jezidi's)
00:21:32
Dagelijks komen uit Oekraïne de beelden van de verschrikkingen van oorlog. Maar er zijn ook plekken waar de oorlog voorbij is en de verschrikkingen alsnog doorgaan. Correspondent Daisy Mohr reisde in Noord-Irak naar de plek waar in 2014 door IS genocide is gepleegd op duizenden jezidi's. Terwijl de massagraven daar momenteel geopend worden voor onderzoek, ontvouwt zich een nieuw drama, vertelt Daisy: een toenemend aantal vrouwen dat overleefde, pleegt nu zelfmoord.
Daisy Mohr hield voor podcast De Dag een reisverslag in audio bij. Het is een zwaar en heftig verhaal, zegt ze, maar juist nu belangrijk om te vertellen. Het laat zien welke sporen oorlog nalaat en toont dat een oorlog niet stopt als de vijand ophoudt met schieten. Ook daarvan moeten we volgens haar niet wegkijken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 11, 2022 |
#1074 - De opmars van Marine Le Pen
00:20:43
Met nog twee dagen te gaan tot de eerste ronde van de Franse presidentsverkiezingen is de opmars van de radicaal rechtse Marine Le Pen het gesprek van de dag. Het gat tussen haar en president Macron wordt steeds kleiner en volgens de peilingen maakt ze serieus kans om president van Frankrijk te worden.
Correspondent Frank Renout vertelt in podcast De Dag waarom Marine Le Pen eerst verguisd werd maar nu helemaal meetelt, hoe haar banden zijn met Poetin en wat winst van Le Pen zou betekenen voor Europa.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 08, 2022 |
#1073 - Schimmige academische bijbaantjes
00:22:35
Van duizenden hoogleraren is onduidelijk wat ze naast hun werk bij de universiteit of een academisch medisch centrum voor bijbaantjes hebben, blijkt uit onderzoek van Nieuwsuur. Onduidelijk is zo wat de belangen van hoogleraren zijn en of de nevenfuncties onafhankelijk wetenschappelijk onderzoek in de weg zitten. Want verhalen over belangenverstrengeling zijn er.
Nieuwsuur-verslaggever Siebe Sietsma dook er met collega's in. Hij vertelt in podcast de Dag hoe zijn onderzoek naar een paspoortprofessor op Malta leidde tot een register met duizenden bijbaantjes van hoogleraren. Door het onderzoek verandert er langzaam wat in de academische wereld.
Zijn onderzoek naar nevenfuncties van hoogleraren is nog steeds gaande. Heb je tips? Mail naar hoogleraren@nieuwsuur.nl. En wil je reageren op onze podcast? Mail dan naar dedag@radio1.nl.
|
Apr 07, 2022 |
#1072 - De oorlog in openbare bronnen
00:19:55
De waarheid is in een oorlog het eerste slachtoffer, zo luidt het, maar de waarheid wordt ook nauwkeurig in kaart gebracht. Soms heel letterlijk, aan de hand van satellietkaarten zoals deze week in Boetsja. Door gebruik te maken van digitale bronnen wordt de Russische leugen dat de lijken in de straten zijn neergelegd door Oekraïners, weerlegd.
De lugubere speurtocht naar de waarheid van de oorlog in Oekraïne wordt voor een deel met met openbare bronnen gevoerd, en dat levert veel op. Ook de NOS heeft er een speciale redactie voor ingericht, de osint-redactie. Osint verwijst naar open source intelligence.
In principe kan iedereen 'osinten', zegt redacteur Mitchell van de Klundert in podcast De Dag, maar je moet er wel een sterke maag voor hebben. Hij vertelt hoe het in z'n werk gaat, wat het oplevert en waarom dat belangrijk is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 06, 2022 |
#1071 - De wrede aftocht van de Russen
00:21:22
Boetsja, Irpin, Borodjanka, Hostomel. Het is een greep uit de voorsteden van Kiev vanwaaruit Russische troepen zich hebben teruggetrokken en waar Oekraïense ooggetuigen nu vertellen over extreem geweld. Dit weekend doken beelden op die de wereld hebben geschokt. Volgens de Oekraïense regering is het nog maar het topje van de ijsberg. Russische militairen lijken zich op veel meer plekken schuldig te maken aan oorlogsmisdaden.
Dat is ook de waarneming van Nieuwsuur-verslaggever Gert-Jan Dennekamp, zegt hij in podcast De Dag. Hij sprak afgelopen dagen op verschillende plaatsen met ooggetuigen en was ook bij opgravingen van slachtoffers. Zo zag hij met eigen ogen hoe deze mensen aan hun einde zijn gekomen.
"Dan blijkt dat deze mensen zijn geëxecuteerd," vertelt Dennekamp over het onderzoek waar hij bij was. "Dan blijkt dat ze schotwonden aan het hoofd hebben. Van één slachtoffer was de keel doorgesneden en is er met een mes in het hart gestoken. Deze mensen zijn geëxecuteerd, nadat ze door het Russische leger van straat zijn geplukt."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 05, 2022 |
#1070 - Hoe India en China Poetin helpen
00:24:54
Terwijl het Westen probeert om de geldstromen naar Moskou nog verder af te knijpen, zoekt Rusland manieren om de sancties te omzeilen en op andere plekken in de wereld geld te verdienen. En dat gaat voorspoedig, want twee grote handelspartners laten Poetin niet vallen en trekken de banden zelfs verder aan: India en China. Beide landen verwelkomden afgelopen week de Russische buitenlandminister Lavrov met open armen. Het is voor Rusland een belangrijk handelsblok, want in India en China samen woont een derde van de wereldbevolking en het zijn twee van de snelst groeiende economieën ter wereld.
India-correspondent Aletta André en China-correspondent Sjoerd den Daas vertellen in deze podcast hoe die landen de banden met Rusland opvoeren en wat hen dat oplevert. De vraag die achterblijft is: wat zijn de Westerse sancties waard als het Oosten Moskou te hulp schiet?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 04, 2022 |
#1069 - Hoe Macron worstelt met zijn imago
00:22:41
Toen Emmanuel Macron vijf jaar geleden aantrad als president had hij nauwelijks politieke ervaring. Hij zat pas twee jaar in de politiek, was 39 jaar, en profileerde zich als een frisse wind. Hij wilde breken met de oude politiek. Maar vanaf het eerste moment kleefde er een imago aan Macron van een elitaire, arrogante man, die ver van de dagelijkse werkelijkheid afstond, vertelt correspondent Frank Renout. Hij blikt in podcast De Dag terug op vijf jaar Macron in het Élysée.
Renout zag Macron veranderen van een afstandelijke nieuwkomer in een ervaren politicus die, hoewel niet altijd succesvol, meer de taal van zijn volk probeert te spreken. De president werd geconfronteerd met crisis op crisis en was een snelle leerling. Aanvankelijk leek zijn herverkiezing ook in kannen en kruiken, maar Macron lijkt het nu een week voor de verkiezingen toch steeds moeilijker te krijgen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Apr 01, 2022 |
#1068 - (G)een bericht uit de gevangenis
00:18:20
Sinds begin deze week is contact hebben met een gevangene moeilijker. Het berichtensysteem eMates is stopgezet door de Minister voor Rechtsbescherming, naar aanleiding van een onderzoek naar Ridouan Taghi. De zware crimineel zou met z'n neef een ontsnappingspoging hebben beraamd en ook via de berichtenservice regelmatig teksten sturen.
Oprichter van het systeem Job Joris Arnold legt in podcast De Dag uit hoe belangrijk eMates voor de duizenden gedetineerden in ons land is. Het is volgens hem een levenslijn naar huis. En dat kan Anna beamen: haar partner zat jarenlang in de cel. Zij vertelt hoe fijn het voor haar was om via eMates contact te hebben.
Reageren? Mail naar dedag@radio1.nl.
|
Mar 31, 2022 |
#1067 - Waarom Orbán niet breekt met Poetin
00:20:28
Tijdens de Europese top in Brussel afgelopen week richtte de Oekraïense president Zelensky zich persoonlijk tot de premier van Hongarije, Viktor Orbán. Hij vroeg hem om te kiezen: staat Hongarije aan de kant van Oekraïne of aan die van Rusland? Daarmee legde hij de vinger op de zere plek, want met precies die vraag zit Orbán in aanloop naar de verkiezingen komende zondag, behoorlijk in de maag.
Viktor Orbán presenteert zich in de verkiezingscampagne als peacekeeper en wil de banden met Rusland niet doorknippen, vertelt correspondent Tijn Sadée in de podcast. Maar de vraag is hoe lang dat houdbaar blijft én hoe de Hongaren in het stemhokje over deze positie oordelen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 30, 2022 |
#1066 - Zo vervuilend is crypto
00:20:04
Cryptovaluta zijn veel in het nieuws, meest recent nog vanwege de oorlog. Oekraïne gebruikt crypto om geld op te halen voor de strijd tegen Rusland. En Rusland gebruikt het als alternatief betalingsverkeer om sancties te omzeilen. Maar de afgelopen jaren was de cryptomarkt sowieso al geëxplodeerd en daarmee ook het stroomverbruik dat ervoor nodig is om cryptomunten te laten draaien.
Crypto is extreem slecht voor het milieu. Hoe slecht, dat zet datawetenschapper Alex de Vries uiteen in deze podcast. Het is een onderwerp waar de sector iets mee moet, weten de aanbieders van cryptovaluta ook zelf. Maar hoe krijg je crypto groen?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 29, 2022 |
#1065 - Vuile wapens
00:23:03
De VS waarschuwt dat Rusland in Oekraïne mogelijk op korte termijn biologische of chemische wapens gaat inzetten. Rusland zegt juist dat Oekraïne deze wapens wil gebruiken. De informatie-oorlog draait overuren, maar duidelijk is dat deze vuile wapens als een donkere wolk boven het slagveld hangen.
Defensiespecialist Danny Pronk van het Clingendael Instituut legt in podcast De Dag uit welke wapens er zijn, hoe die werken, welke schade ze kunnen aanrichten en welke ervaring Rusland ermee heeft.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 28, 2022 |
#1064 - Van oorlog naar energiecrisis
00:22:15
Aan de pomp wordt benzine en diesel duurder en duurder. En ook de gasprijzen rijzen de pan uit. De oorlog in Oekraïne legt de Europese afhankelijkheid van energie uit Rusland pijnlijk bloot. En een einde aan al die stijgende prijzen is nog niet in zicht. Tegelijkertijd is de vraag hoe we zo snel mogelijk van Russisch gas en olie afkomen.
Lisse van Vliet werkt bij de Energiebeurs van Oekraïne en de brancheverenging van Europese energiebeurzen en hij vertelt vandaag in podcast de Dag hoe Oekraïne de lampen aan kan houden in de oorlog. En hoe ze vrijwel overal in Europa de druk voelen oplopen om zich los te koppelen van Rusland.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 25, 2022 |
#1063 - Biden's agenda in de oorlog
00:24:33
De Amerikaanse president Joe Biden is op een ingelaste NAVO-top. Eerst is de president in Brussel, daarna gaat hij door naar Polen. Amerika wil laten zien dat ze onvoorwaardelijk achter Oekraïne en Europa staan in de oorlog, met wapens, sancties en morele steun.
Maar president Biden heeft nog een agenda, vertelt Amerikadeskundige Paul Verhagen van het Den Haag Centrum voor Strategische Studies in podcast De Dag. Voor de president staat er veel op het spel op geopolitiek vlak. Want Biden ziet het als kans om de strijd met China aan te gaan.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 24, 2022 |
#1062 - Hoe Iris de Graaf vertrok uit Moskou
00:20:58
Rusland-correspondent Iris de Graaf stond op 2 maart voor het laatst vanaf haar balkon in Moskou het NOS achtuurjournaal te woord. Twee dagen later was ze terug in Nederland: halsoverkop vertrokken uit het land waar ze van houdt en waar ze iets meer dan een jaar werkte als correspondent voor de NOS. Door de repressie was het voor haar en de mensen om haar heen niet meer veilig om te blijven.
In podcast De Dag vertelt Iris over haar plotse vertrek, over haar persoonlijke band met het land en hoe ze Rusland zag veranderen van een land dat hip, vrij en kosmopolitisch kon zijn, tot een plek waar bijna niemand meer openlijk durft te praten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 23, 2022 |
#1061 - Waar de wapens zich opstapelen
00:16:34
De militaire steun van Westerse landen voor Oekraïne is ongekend. Alleen al de VS heeft sinds eind vorig jaar omgerekend 1,8 miljard euro vrijgemaakt en de EU zit nu op een fonds van 1 miljard euro. Het leidt tot een gigantische opeenstapeling van wapens in Oekraïne. En dat is precies het omgekeerde van wat de Russische president Poetin voor ogen had, hij wil het land immers demilitariseren. Daarnaast zie je ook een grote militaire opbouw aan de NAVO-grenzen met Rusland.
Defensieonderzoeker Adája Stoetman van het Clingendael Instituut vertelt in podcast De Dag welke risico's er volgens haar kleven aan deze wapenopbouw en het herschikken van de defensiestructuren. Want waar is het Westen nou eigenlijk mee bezig: verdedigen, afschrikken, provoceren of zijn dit voorbereidingen voor een veel grotere oorlog?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 22, 2022 |
#1060 - Hoe krijg je Poetin voor het Strafhof?
00:22:49
De Amerikaanse president Biden en zijn minister van buitenlandse zaken Blinken noemen de Russische president Poetin een oorlogsmisdadiger. EU-buitenlandchef Borell voegde daar vanochtend aan toe dat Rusland zich volgens hem in Oekraïne schuldig maakt aan 'enorme oorlogsmisdaden'.
Vrijwel niemand twijfelt eraan dat Rusland zich in Oekraïne schuldig maakt aan oorlogsmisdaden. En als politiek leider kan de Russische president Poetin ook berecht worden voor het internationaal Strafhof in Den Haag.
In Oekraïne worden de bewijzen al op grote schaal verzameld, vertelt Universitair docent internationaal strafrecht Marieke de Hoon in podcast De Dag. Nooit eerder is volgens haar zo flagrant duidelijk geweest dat er op het slagveld sprake was van oorlogsmisdaden. Maar hoe bouw je een zaak tegen Poetin op en hoe krijg je hem vervolgens in Den Haag?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 21, 2022 |
#1059 - Hoe Poetins taal radicaliseert
00:23:01
Poetin zegt dat hij zijn land wil zuiveren van tuig en verraders: Russen die in zijn ogen geen patriotten zijn en te Westers denken of leven. Volgens kenners zegt de Russische president nooit zomaar iets en aangenomen wordt dat de opmerkelijke en dreigende woorden die hij deze week uitsprak op de staatstelevisie nog meer repressie in Rusland inluidt. Ook voor het Westen belooft het radicaliserende taalgebruik van Poetin weinig goeds. De VS waarschuwt al dat Poetin binnenkort met meer kernwapendreigementen komt.
Rusland en Poetin-kenner Hubert Smeets ontleedt in deze podcast stap voor stap wat Poetin deze week precies zei en vertelt wat die woorden volgens hem impliceren. Voor Rusland. En voor het Westen. "Het is het taalgebruik van een dictator."
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 18, 2022 |
#1058 - Marioepol, Cherson, Charkov
00:22:21
De opmars van de Russen mag dan langzaam gaan, de horror van de oorlog wordt er niet minder op. Vooral uit Marioepol, dat al drie weken aanhoudend wordt gebombardeerd en beschoten, maar ook uit Charkov komen schokkende berichten en beelden. De stad Cherson staat al onder controle van Rusland. Hoe is het leven in deze gebieden?
Correspondent Michiel Driebergen is na een kort verblijf in Nederland weer teruggekeerd in Oekraïne, onder meer om antwoord te zoeken op die vraag. Maar contact met inwoners in deze belegerde steden is vaak moeilijk. Er zijn bijna geen journalisten en de communicatielijnen liggen plat. In podcast De Dag schetst hij aan de hand van berichten van zijn persoonlijke contacten en video's en foto's die wel naar buiten komen zo goed en zo kwaad als het kan een beeld van hoe het nu is in Marioepol, Charkov en Cherson.
Reageren? Mail dedag@radio
|
Mar 17, 2022 |
#1057 - Hoe Belarus Rusland helpt en dwarsboomt
00:21:12
Dictator van Belarus Aleksandr Loekasjenko zegt dat zijn leger niet betrokken is bij de oorlog van Rusland in Oekraïne, maar internationaal klinken andere geluiden. De Belarussische soldaten zouden het Russische leger op allerlei manieren beveiligen en helpen. Betrokkenheid ontkennen, kan niet meer volgens voormalig Luitenant-Generaal van de Koninklijke Landmacht Mart de Kruif.
Het is een oorlog waar de bevolking van Belarus in meerderheid niet achterstaat. De strijd van Oekraïne is de strijd van Belarus, klinkt het. Belarussen vechten zelfs mee tegen Rusland, vertelt journalist en Belaruskenner Franka Hummels. Vandaag in podcast de Dag hoe Belarus Rusland militair helpt en civiel dwarsboomt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 16, 2022 |
#1056 - Journalisten gebroken weg uit Kiev
00:26:09
Het is het verhaal van de aangekondigde vernietiging: de slag om de Oekraïense hoofdstad Kiev. Een colonne Russische tanks omsingelt de stad en vanuit de lucht worden al woonwijken bestookt. Ongeveer de helft van de inwoners is gevlucht, de rest kan of wil niet.
In podcast De Dag een gesprek met twee journalisten die net met pijn in het hart uit Kiev vertrokken zijn. Step Vaessen sprak dit weekend voor al Jazeera met president Zelensky midden in dat bedreigde bastion. En Bruno Beeckman van de VRT stapte na drie intense weken in Kiev gisteravond op een overvolle trein met vluchtelingen naar Slowakije. Beiden zijn zeer aangedaan door wat ze gezien en gehoord hebben.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 15, 2022 |
#1055 - Waar is Poetin?
00:19:01
Er gaan veel verhalen rond over de Russische president Poetin, die niet meer rationeel zou handelen. Hij zou een geïsoleerde 'gek' zijn geworden met de vinger aan de rode knop. Maar wat er zich afspeelt achter de Kremlinmuren weet eigenlijk niemand, Poetin houdt de buitenwereld zoveel mogelijk op afstand. Het is zelfs niet duidelijk of hij wel echt achter die Kremlinmuren zit en van waaruit hij de oorlog aanstuurt. De vraag rijst: waar is Poetin eigenlijk? En hoe beveiligt hij zichzelf?
Ruslandkenner en Poetin-watcher Helga Salemon, van het Haags Centrum voor Strategische Studies, vertelt in podcast De Dag over de bubbel waar Poetin in leeft en waarom hij niet hoeft te vrezen voor bijvoorbeeld een aanslag op zijn leven.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 14, 2022 |
#1054 - Oekraïense vluchtelingen in huis, een dagboek
00:20:42
Duizenden Nederlanders denken erover om Oekraïense vluchtelingen in huis te nemen. Gerard Elshof en Josja Gunnink uit Zwolle hebben inmiddels daad bij de gedachte gevoegd en hebben er sinds deze week drie huisgenoten uit Oekraïne bij. Voor De Dag hielden ze een audio-dagboek bij en in de podcast vertellen ze over de achtbaan waarin ze terecht zijn gekomen.
'Veel tijd om na te denken was er niet,' zegt Josja, 'het ging allemaal ontzettend snel.' In een paar dagen tijd regelde ze met hulp van de buurt dat er allerlei spullen voor het gezin kwamen en werd er ook een bankrekening voor ze geopend waar gedoneerd geld op staat.
Dinsdag was het zo ver: toen stonden een Oekraïense moeder met haar twee dochters in Zwolle op de stoep. 'Je zag wel de ontreddering in de ogen en ook het verdriet,' vertelt Gerard Elsfhof. 'Je laat ze dan maar even bijkomen.'
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 11, 2022 |
#1053 - 'Oekraïne wint de informatieoorlog'
00:24:42
Oekraïners houden tanks tegen, maken molotovcocktails en hun president Zelenski gaat de strijd aan met felle retoriek vanuit z'n kantoor in hoofdstad Kiev. Het beeld ontstaat van een sterk en strijdvaardig Oekraïne, dat met alles wat ze in zich hebben vecht tegen Rusland.
Daarmee wint Oekraïne de slag in de propagandaoorlog, vertelt Bob Deen in podcast De Dag. Hij is Oost-Europadeskundige en defensiespecialist aan het Clingendael Instituut. De Oekraïense regering weet precies welke informatie, foto's en video's het met Rusland en de rest van de wereld moet delen. En vooral ook welke dingen ze beter voor zichzelf kunnen houden.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 10, 2022 |
#1052 - Moldavië en de Balkan houden adem in
00:21:36
De oorlog in Oekraïne maakt een heleboel landen nerveus, maar sommige nog wat nerveuzer dan anderen. Het kleine Moldavië grenst aan Oekraïne en zou een makkelijke prooi voor Poetin kunnen zijn. Een scenario dat na de inval in Oekraïne niet meer ondenkbaar is. De omliggende Balkan ziet de oorlog ook met argusogen aan, doordat een deels onverwerkt verleden er weer door dreigt op te laaien.
De spanningen lopen in de hele regio op, zegt correspondent David Jan Godfroid in podcast De Dag. Hij is naar Moldavië afgereisd en vertelt hoe het meest kwetsbare buurland van Oekraïne omgaat met de Russische dreiging en ondertussen een enorme vluchtelingencrisis managet. En het verhaal van de landen daar omheen moet ook in de gaten gehouden worden, zegt hij. Want het risico ligt op de loer dat oude wonden worden opengereten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 09, 2022 |
#1051 - Hoe kan de oorlog eindigen?
00:25:11
De oorlog in Oekraïne is bijna twee weken aan de gang en de analyses over het verdere verloop stemmen vooralsnog niet hoopvol. Het geweld neemt alleen maar toe en de Russische president Poetin lijkt alles op alles te zetten om de volledige controle over Oekraïne te krijgen. Hoe kan de oorlog stoppen?
In podcast De Dag schetst bijzonder hoogleraar Oorlog Studies Frans Osinga een aantal scenario's over hoe de oorlog kan eindigen. Met daarbij nadrukkelijk de toevoeging dat die scenario's hypothetisch zijn omdat natuurlijk niemand weet hoe de toekomst daadwerkelijk uitpakt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 08, 2022 |
#1050 - Rusland boycotten
00:23:14
Boycots van landen zijn er wel vaker geweest in de geschiedenis, maar wat er nu met Rusland gebeurt is niet eerder vertoond. In een paar dagen tijd hebben honderden internationale bedrijven, sporters en culturele instellingen de banden met Rusland verbroken. Door de sancties is zakendoen met Rusland sowieso ingewikkeld, maar de bedrijven benadrukken vooral hun ethische bezwaren. En ze hopen gezamenlijk Poetin verder onder druk te zetten.
Hoogleraar financiële ethiek Boudewijn de Bruin plaatst in de podcast kritische kanttekeningen bij de goedbedoelde actie van het bedrijfsleven. En NOS-redacteur Lisa Schallenberg zet uiteen welke impact de massale terugtrekking heeft op de Russische economie en wat landen als China kunnen betekenen in het opvangen van de economische klappen in Rusland.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 07, 2022 |
#1049 - Berichten uit Kiev
00:18:36
Vanuit hun schuilplekken en via nog stand houdende internetverbindingen zoeken ze contact met de buitenwereld: de stemmen uit Kiev. Veel inwoners zijn de Oekraïense hoofdstad ontvlucht of proberen nog weg te komen voordat de slag om Kiev begint, mogelijk de komende dagen al. Maar er zijn ook talloze achterblijvers, die nu zitten te wachten op de belegering en zich voorbereiden op een bloedbad.
NOS-redacteur Chiem Balduk heeft contact met meerdere Oekraïners in Kiev en laat in de podcast hun stemmen horen. Zoals een voormalige rijinstructeur die nu bij het verzet zit en koerier is voor het leger. En een vrouw die in haar eentje in een flat vast zit. Zij durfde niet te vluchten en nu is het te laat. Ook de proftennisser Sergij Starchovsky zit in Kiev te wachten op de strijd. Hij spreekt geëmotioneerd over zijn vrouw en drie kinderen die hij waarschijnlijk lange tijd niet meer kan zien.
Reageren? Mail de dag@radio1.nl
|
Mar 04, 2022 |
#1048 - Naar Oekraïne om te vechten
00:24:55
De Oekraïense regering roept iedereen op om mee te vechten: buitenlanders moeten het land gaan helpen in hun strijd tegen Rusland. De Oekraïense minister van Buitenlandse zaken zei: "Samen hebben we Hitler verslagen en we zullen ook Poetin verslaan". Maar hoe realistisch is het dat burgers het verloop van de oorlog in Oekraïne kunnen beïnvloeden?
Vandaag vertelt militair historicus Samuël Kruizinga van de Universiteit van Amsterdam in de podcast wat mensen te wachten staat in het vreemdelingenlegioen van Oekraïne. En uit een blik in de historie blijkt dat burgerstrijdkrachten zelden succesvol zijn in een oorlog.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 03, 2022 |
#1047 - Verslag doen van de oorlog
00:24:40
Verschillende Nederlandse journalisten doen vanuit Oekraïne of aan de grenzen van dat land verslag van de oorlog. Onder zware omstandigheden, maar vanuit de overtuiging dat juist nu betrouwbare informatie over wat er gebeurt belangrijk is.
Gert-Jan Dennekamp was al in Oekraïne voor de invasie begon. Hij vertelt in podcast De Dag hoe hij het land, dat hij al jaren goed kent, in korte tijd verwoest ziet worden en hoe hem dat ook persoonlijk raakt.
Noortje Deutekom maakt voor het NOS Jeugdjournaal indringende reportages over de vele Oekraïense vrouwen en kinderen die in Polen de grens over komen. Vaak hebben zij hun vaders of broers moeten achterlaten. Hoe doe je voor kinderen verslag van zulk groot verdriet?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 02, 2022 |
#1046 - Poetins oorlog in Rusland
00:20:09
De oorlog in Oekraïne is Poetins oorlog, zo luidt het: gewone Russen zouden er niet achter staan. Maar twee Nederlanders in Rusland vertellen in podcast De Dag dat ze toch ook andere geluiden horen. Bovenal zien ze veel angst en zorgen, over de ongekende sanctie-pakketten, de roebel-crash, betaalsystemen die niet meer werken en een president die met kernwapens dreigt.
Ondernemer Jeroen Ketting woont al bijna dertig jaar in Rusland en houdt rekening met het ergste, zegt hij in de podcast. Hij gaat er vanuit dat hij zijn geld kwijt is en voelt zich ook steeds minder veilig. Zijn auto staat volgeladen klaar om te vluchten.
Journalist Pjotr Sauer vreest ook dat hij niet lang meer in Rusland kan blijven. Maar zo lang als mogelijk is, wil hij toch proberen het échte verhaal over Poetins oorlog in Rusland te blijven vertellen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Mar 01, 2022 |
#1045 - Poetins marionetten
00:21:21
Het is volgens analisten een gevaarlijke gok, en ook zeer de vraag of het lukt, maar wat de Russische president Poetin in Oekraïne wil, lijkt duidelijk: hij wil de huidige regering van president Zelensky omver werpen en vervangen door een pro-Russisch regime; een marionettenregime. Net zoals hij ook in landen als Belarus, Kazachstan en Tsjetsjenië leiders heeft zitten die naar zijn pijpen dansen.
Rusland-deskundige en historica Laurien Crump vertelt in podcast De Dag wat er nodig is om zo'n marionettenregime op z'n plek te krijgen en hoe Poetin zich in dat kader nu aan Stalin lijkt te spiegelen. Stalin installeerde na de tweede wereldoorlog allerlei marionettenregimes, maar benadrukt Crump: wel in een totaal andere context én met steun die nu ontbreekt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 28, 2022 |
#1044 - Vluchten of vechten in Oekraïne
00:37:10
Het is dag twee van de oorlog in Oekraïne en Russische militairen proberen hoofdstad Kiev in te nemen. Daar, en ook op allerlei andere plekken in het land, verlaten mensen huis en haard op zoek naar een veilige plek. Er is een grote vluchtelingenstroom op gang gekomen, maar er zijn ook Oekraieners én Nederlanders die niet kunnen of willen vertrekken.
In een extra lange podcast de verhalen van vier Nederlanders die allemaal andere afwegingen maken en in verschillende fasen van hun vluchtplan zitten.
Andre Homma, die vorige week in de podcast vertelde dat hij niet uit Oekraine wilde vertrekken, heeft gisteravond toch de auto gepakt en staat nu aan de Poolse grens. Hij spreekt over de meest angstige momenten uit zijn leven en raadt alle Nederlanders die nog twijfelen aan om zo snel mogelijk weg te gaan.
Arenda Vasyhenko Van de Ree blijft juist bewust wél. Haar geloof vertelt haar dat ze in Oekraïne thuishoort en het beste daar mensen kan proberen te helpen.
Inge Nammensa is sinds een week met haar kinderen in Nederland, maar haar man is weer teruggegaan naar Lviv. Ze maakt zich grote zorgen.
Tot slot een gesprek met journalist Michiel Driebergen die meereist met een konvooi Oekraïense vluchtelingen die het liefst ook in Oekraïne willen blijven. Hij heeft nog een lange reis voor de boeg en merkt dat de brandstof schaarser wordt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 25, 2022 |
#1043 - Hoe raak je Poetin nog?
00:23:40
Vannacht gebeurde waar al weken voor werd gevreesd: het is oorlog in Oekraïne. Rusland heeft de aanval geopend. Niet alleen in het oosten, in de zelfverklaarde republieken Donetsk en Loegansk, maar uit het hele land komen meldingen van explosies en beschietingen. De woede in het Westen is groot en de eerder afgekondigde sancties worden verder opgeschroefd. Maar hoe raak je Rusland nog?
Vandaag vertelt politicoloog en filosoof Haroon Sheikh in podcast De Dag welke sancties Rusland pijn doen. Strafmaatregelen moeten verder gaan dan alleen tegen banken of rijke Russen. De tech-industrie is bijvoorbeeld ook een plek waar het pijn kan doen voor Rusland. En is president Vladimir Poetin eigenlijk persoonlijk te treffen met sancties?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 24, 2022 |
#1042 - Poetins leger
00:21:27
Rusland heeft deze week voor het eerst openlijk militairen de grens over gestuurd naar het oosten van Oekraïne, waar al sinds 2014 door Russische separatisten gevochten wordt voor onafhankelijkheid. Een vredesmissie, zegt hij president Poetin, maar met de gigantische troepenopbouw van de laatste maanden aan de grenzen van Oekraïne wordt rekening gehouden met een grote invasie en mogelijk oorlog in een heel Oekraïne. Als het op vechten aankomt, is de vraag: hoe sterk is het Russische leger?
Generaal Mart de Kruif, voormalige commandant van de Koninklijke Landmacht, vertelt in de podcast De Dag hoe Poetin zijn leger de afgelopen twintig jaar heeft gemoderniseerd van een oude 'roestbak' tot de tweede grootste militaire macht ter wereld.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 23, 2022 |
#1041 - Poetins 'oorlogsverklaring'
00:22:45
Het zou eigenlijk nog de week van de diplomatie zijn, met donderdag mogelijk een ontmoeting tussen de Amerikaanse en Russische minister van buitenlandse zaken en er werd ook toewerkt naar top tussen de presidenten Poetin en Biden. Maar gisteren ging het opeens onverwacht hard in het conflict tussen Rusland en Oekraïne. Rusland erkende de onafhankelijkheid van twee deelrepublieken in het oosten van Oekraïne en stuurde daar ook meteen militairen naartoe.
Over zijn beweegredenen sprak de Russische president Poetin in een lange, dreigende en ook opmerkelijke toespraak vol historische verwijzingen. Een toespraak die in feite een oorlogsverklaring was, zegt Rusland-deskundige Laura Starink in podcast De Dag. Zij zag een obsessieve man die vooral naar het verleden kijkt en niet meer redelijk handelt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 22, 2022 |
#1040 - De magie van latenightshows
00:17:59
Late night shows zijn in de VS al jaren een ijkpunt in de televisieavond. Miljoenen televisiekijkers stemmen na elf uur 's avonds af op hun favoriete programma, waar met energie en humor de actualiteit van de dag wordt doorgenomen. In Nederland gaat De Avondshow met Arjen Lubach van start, een talkshow in de stijl van die Amerikaanse late night-programma's.
Op1-verslaggever Thomas van Groningen is groot fan van het genre en zorgt dat hij bij iedere reis naar Amerika zeker bij één zo'n programma in het publiek kan zitten. In podcast De Dag vertelt hij over zijn liefde voor de late night en wat de shows volgens hem zo goed maken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 21, 2022 |
#1039 - Zoeken naar gevaarlijke mutanten
00:20:56
De opluchting is bij velen groot nu Nederland de coronamaatregelen in stappen los laat. Eindelijk meer vrijheid, althans zolang er geen nieuwe, gevaarlijke variant ontstaat, waarschuwde minister Kuipers deze week in zijn persconferentie. Wetenschappers zoeken actief naar mutaties en op dit moment gaan er in Nederland ook al verschillende rond.
Matthijs Welkers is arts-microbioloog, verbonden aan het Amsterdam UMC en de GGD Amsterdam en gespecialiseerd in virus-evolutie. Hij is een van de wetenschappers die de wegen van het virus in de gaten houdt, terwijl wij het oude leven weer een beetje oppakken. Hij vertelt in podcast De Dag hoe het onderzoek naar mutanten in z'n werk gaat en wat de kans is op het ontstaan van gevaarlijke, nieuwe varianten.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 18, 2022 |
#1038 - Hoe de pijn van Indonesië doorwerkt
00:25:38
Uit jarenlang onderzoek blijkt dat Nederland structureel extreem geweld gebruikte tijdens de Onafhankelijkheidsoorlog in Indonesië eind jaren '40. De politici, legerleiding en rechters wisten ervan, maar stopten de plunderingen, martelingen en verkrachtingen niet en stopten de gebeurtenissen in de doofpot. Ruim 70 jaar na de oorlog worden de verhalen meer en meer verteld, in plaats van opgekropt.
Iris van Santen merkte aan den lijve wat zwijgen generatie op generatie met je doet. Ze werkte aan de tentoonstelling Revolusi! in het Rijksmuseum en kwam erachter dat haar opa gruwelijke dingen meemaakte tijdens die oorlog. Samen met vriendin en podcastmaker Marjolijn van Heemstra ontdekt ze wat er gebeurt Als geschiedenis in je opstaat; zo heet hun podcast van NPO Radio 1-programma OVT. Vandaag vertellen ze in podcast De Dag hoe belangrijk het is om die geschiedenis, hoe gitzwart en pijnlijk ook, recht in de ogen aan te kijken.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
De podcast Als geschiedenis in je opstaat vind je hier: https://www.nporadio1.nl/fragmenten/ovt/7c353507-e789-4cf4-8b5e-42837177623a/2022-02-11-het-spoor-terug-als-geschiedenis-in-je-opstaat-1
|
Feb 17, 2022 |
#1037 - #Italychurchtoo
00:20:17
In tegenstelling tot veel andere Europese landen is er in Italië nog altijd geen onderzoek gedaan naar seksueel misbruik in de Katholieke kerk. En dat terwijl juist daar, hét rooms-katholieke land bij uitstek, volgens onofficiële schattingen mogelijk de grootste aantallen slachtoffers zijn. Verschillende Italiaanse slachtoffergroepen hebben zich deze week verenigd en zijn onder de hashtag #Italychurchtoo een media-offensief begonnen om een onafhankelijk onderzoek naar misbruik binnen de kerk af te dwingen.
Correspondent Heleen d'Haens sprak met slachtoffers die de deksel proberen te lichten van wat zij zelf een doofpot noemen van niet alleen de kerk, maar ook van politiek en media. Ze vertelt in podcast De Dag hoe het kan dat Italië zo opvallend achterblijft en welke rol de paus daarin speelt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 16, 2022 |
#1036 - Nederlanders in Oekraïne: vertrekken of blijven?
00:15:59
Het kabinet roept Nederlanders in Oekraïne op om zo snel mogelijk te vertrekken. Het reisadvies staat op rood en het Witte Huis zegt dat er mogelijk deze week een Russische invasie komt. Maar de keuze om huis en haard te verlaten is niet makkelijk. In podcast De Dag vertellen twee Nederlanders die in Oekraïne wonen over hun afwegingen.
André Homma woont en werkt in de buurt van Kiev en heeft besloten om voorlopig te blijven. En hij is niet de enige, zegt hij, er zouden nog ongeveer 150 andere Nederlanders zijn die niet willen vertrekken. Zij geloven niet dat de Russen echt gaan komen. "Dat is de algemene consensus."
Inge Nammensma is met haar gezin wél in de auto gestapt en inmiddels aangekomen in Nederland. Zij zag de afgelopen weken steeds meer onrust ontstaan en wil zeker met het oog op haar kinderen het zekere voor het onzekere nemen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 15, 2022 |
#1035 - Het nieuwe normaal van (niet) thuiswerken
00:17:47
Na twee jaar kantoor aan de keukentafel, Teams-vergaderingen en woon-werkverkeer tussen bed en bureaustoel komt er een einde aan het advies om zoveel mogelijk thuis te werken. Waarschijnlijk vervalt het vanaf volgende week helemaal. Minister Karien van Gennip van Sociale Zaken en Werkgelegenheid hoopt dat flexibel werken wel de norm blijft. Ook het overgrote merendeel van de werknemers wil meer zeggenschap houden over waar ze op welke tijden werken.
Bij werkgevers heerst er minder eensgezindheid. Over hun eventuele twijfels, vertelt Jannes van der Velde van werkgeversorganisatie AWVN in podcast De Dag. Hij snapt sommige aarzelingen en er zijn ook zeker nadelen aan thuiswerken, zegt hij, en toch adviseert hij bedrijven om niet terug te gaan naar het oude normaal.
Charlotte Post van Spectrum, een organisatie die in de prijzen viel als beste thuiswerkgever van 2020, vertelt waarom het loont om werknemers meer autonomie te geven.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 14, 2022 |
#1034 - Truckersprotesten en de beweging erachter
00:21:33
Al twee weken weigert een groep actievoerders het centrum van Ottawa te verlaten. Wat begon als een protest van vrachtwagenchauffeurs tegen het vaccinatiebeleid is volgens de politie uitgegroeid tot een belegering van de Canadese hoofdstad, waarvan de vraag is hoe die eindigt.
Wat er nu in Ottawa gebeurt, lijkt op een slow motion-versie van de bestorming van het Capitool, zegt hoogleraar Jelle van Buuren in podcast De Dag. Hij promoveerde op onderzoek naar onder andere systeemhaat. Hij ziet een beweging die veel verder strekt dan Canada alleen en ook verder dan anti-coronasentimenten. Dit zijn volgens hem burgers in gevecht met de overheid en die groep is door de pandemie in de hele wereld vergroot. De vraag is: wat is het doel van deze groeiende burgerbeweging en hoe ver zijn zij bereid te gaan in hun verzet?
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 11, 2022 |
#1033 - Slavernijverleden onderzocht, en nu?
00:23:18
De Nederlandsche Bank was nauw betrokken bij slavernij, blijkt uit nieuw onderzoek. De bank wilde zelf meer weten over haar eigen verleden en liet onderzoek doen. Bestuurders bleken in de 19e eeuw ondermeer flink te lobbyen voor het verlengen van de slavernij op de plantages en hoge compensatie voor ondernemers bij afschaffing, vertelt onderzoeker Lauren Lauret in podcast de Dag.
De nationale bank van Engeland en gemeentes gingen DNB voor. Onderzoek naar slavernij is goed, vindt Linda Nooitmeer van het Nationaal instituut Nederlands slavernijverleden en erfenis. Maar er is meer nodig. Het moet geen sluitstuk zijn, maar het begin om deze kant van de geschiedenis te leren kennen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 10, 2022 |
#1032 - De dickpicplaag
00:21:21
Er is één woord waar we in Nederland deze dagen niet over uitgepraat lijken te raken: de dickpic. Het is geen nieuw woord, maar na de gebeurtenissen rond The Voice en het aftreden van Marc Overmars bij Ajax wel terug van weggeweest. Duidelijk is dat ondanks de vele dickpickschandalen die er al zijn geweest, en carrières die er op zijn stukgelopen, veel mannen - vaak op machtsposities - er toch mee doorgaan ze te versturen. Grote vraag blijft: waarom?
Schrijfster, feminist en allround seksueel wezen Stella Bergsma heeft wel een idee, vertelt ze in podcast De Dag. Zij kreeg in haar leven misschien wel duizenden dickpics en ging er ook over in gesprek met mannen die ze stuurden. Seksuoloog Yuri Olhrichs van kenniscentrum Rutgers vertelt over de wat er uit wetenschappelijke onderzoeken bekend is over de beweegredenen van mannen.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 09, 2022 |
#1031 - Macron alias Merkel 2.0
00:18:35
Aan weerszijden van een gigantische tafel zaten ze, de Russische president Poetin en de Franse president Macron. In gesprek over de dreigende oorlog in Oekraïne. Macron voert namens de Europese Unie het woord, en doet dat graag, zegt Frankrijk-correspondent Frank Renout in podcast De Dag. De Franse president werpt zich in het contact met Rusland op als de nieuwe Angela Merkel, die altijd nadrukkelijk de Europese belangen diende maar ook oog had voor het Russisch perspectief.
Macron neemt graag de rol van bemiddelaar op zich, vertelt Frank, maar je kan vraagtekens zetten bij hoe succesvol hij daarin de afgelopen jaren is geweest. En zo vlak voor de Franse verkiezingen in april neemt hij wel een risico door als 'stem van Europa' naar voren te stappen. 'Als het misgaat, zal hij daar op worden afgerekend.'
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 08, 2022 |
#1030 - De risico's van beleggen in tech
00:15:47
In het toch al onstuimige beursseizoen leidde de presentatie van de jaarcijfers van tech-bedrijven afgelopen week tot grote beroering op de markten. Meta, het moederbedrijf van Facebook, leed het grootste verlies van een bedrijf op de beurs ooit en Amazon maakte twee dagen later juist een van de grootste sprongen voorwaarts ooit. In combinatie met de scherpe koersval van veel andere techbedrijven rijst de vraag: kijken we hier naar een barstende tech-bubbel?
Hoogleraar financiële markten en hoofd beleggingen bij de Rabobank Mary Pieterse-Bloem vertelt in podcast De Dag hoe en waarom beleggers kritischer worden op techbedrijven en hun groeiverwachtingen. Met beleggen in tech zit je niet meer, zoals lang gedacht is, altijd goed.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 07, 2022 |
#1029 - Muziekvrouwen in actie, waar blijven de mannen?
00:22:56
Te midden van het debat over grensoverschrijdend gedrag in de muziek- en entertainmentwereld kwam vorige week een nieuw album van Lil Kleine uit. Hij rapt onder meer over een veelbesproken incident op Ibiza, waarbij hij zijn toenmalige vriendin mishandeld zou hebben. Het is een meer dan problematisch album, zegt 3voor12 redactiechef Timo Pisart in podcast De Dag, van iemand die een slaatje probeert te slaan uit wat een serieuze discussie zou moeten zijn. Namelijk de discussie over alledaags seksisme en grensoverschrijdend gedrag in de muziekwereld. Mannelijke artiesten blijven oorverdovend stil, zegt Pisart.
Dat vindt ook muzikant en schrijfster Aafke Romeijn, die zich deze week samen met bijna 30 andere vrouwen wél uitsprak. Zij vertellen hoe iedere vrouw in de muziek wel een verhaal heeft over grensoverschrijdend gedrag en dat de tijd van weglachen en wegstoppen nu echt voorbij is.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 04, 2022 |
#1028 - De spaartaks is een miljardenprobleem voor Rutte IV
00:16:42
De miljarden vloeien uit de kas als het hoofdpijndossier van de spaartaks niet snel wordt opgelost. Spaarders en beleggers betaalden jarenlang teveel vermogensbelasting. De problemen zijn bekend, maar nu pas wordt duidelijk hoe groot die problemen zijn.
Politiek verslaggever Roel Bolsius vertelt in de Dag hoe het zover kon komen en hoe Den Haag en kersvers staatssecretaris van Rij de problemen willen oplossen. En dit gaat niet alleen mensen met een dikke spaarpot of goedgevulde aandelenportefeuille aan. De spaartaks voelt iedereen als er niet snel een oplossing komt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 03, 2022 |
#1027 - 'Nog veel meer sjoemelende zaad-artsen'
00:23:02
Na Jan Karbaat en Jan Wildschut blijkt dat nog een Nederlandse vruchtbaarheidsarts zijn eigen zaad heeft gebruikt in plaats van sperma van een donor. Jos Beek, uit Leiden, heeft zeker 21 kinderen verwekt met zijn eigen sperma. En, zegt familierechercheur Els Leijs in podcast De Dag, dit is nog maar het topje van de ijsberg. Reijs helpt donorkinderen hun biologische vaders te vinden en weet naar eigen zeggen van in totaal acht zaken. Ze vermoedt oook dat er nog veel meer zijn.
Wat dat betekent voor de kinderen die op deze manier in de wereld zijn gekomen, vertelt Jelmer in de podcast. Hij kwam er op een goed moment achter dat hij meer dan veertig halfbroers en -zussen heeft, allemaal nakomelingen van Jan Wildschut. Het nieuws van de Leidse arts, Jos Beek, is er bij hen flink ingehakt.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 02, 2022 |
#1026 - Coronalessen uit Deens luilekkerland
00:20:51
Als eerste land in Europa gaat Denemarken terug naar het oude normaal: alle coronamaatregelen zijn vanaf vandaag geschrapt. Dat betekent geen mondkapjes, geen anderhalve meter, geen coronapas, alles open en wie geen klachten heeft, mag gewoon meedoen. Luilekkerland, zou je kunnen zeggen. En dat terwijl er nog nooit zoveel besmettingen geweest zijn, ook onder ouderen.
Hoogleraar ouderengeneeskunde Rudi Westendorp werkt aan de Universiteit van Kopenhagen en zat maandenlang in het Deense OMT. Hij vertelt in podcast De Dag waarom de maatregelen in Denemarken wél losgelaten kunnen worden en wat Nederland daar volgens hem van de Deense strategie kan leren.
Reageren? Mail dedag@radio1.nl
|
Feb 01, 2022 |
#1025 - Topsporters en (te) strenge coaches
00:21:11
|